Metody antykoncepcji: skuteczność
Metody antykoncepcji, w zależności od rodzaju, charakteryzują się różną skutecznością. Ta jest ustalana na podstawie indeksu Pearla, który określa ryzyko zajścia w nieplanowaną ciążę przy zastosowaniu danej antykoncepcji. Wskaźnik o którym mowa, określa liczbę regularnie współżyjących kobiet, które zaszły w ciążę stosując określoną antykoncepcję przez 12 miesięcy. Im niższa liczba jest przypisana do danej metody, tym mniejsze jest prawdopodobieństwo niepożądanego poczęcia.
Naturalne metody antykoncepcji
Zacznijmy od naturalnych metod, które uchodzą za najmniej skuteczne. Ich stosowanie wymaga ciągłego obserwowania sygnałów, które wysyła ciało:
- temperatury,
- konsystencji śluzu
- samopoczucia.
Można więc powiedzieć, że działanie antykoncepcji związane jest przede wszystkim ze stanem organizmu, a jej skuteczność w znacznej mierze zależy od konsekwentnego podejścia kobiety, która stosuje jedną z takich metod.
Pomimo niskiej skuteczności, antykoncepcja naturalna ma też pewne zalety. Nie ingeruje w gospodarkę hormonalną, nie zakłóca funkcjonowania organizmu i pozostaje zgodna z przekonaniami religijnymi. Właśnie dlatego, dla wielu kobiet jest to najlepsza metoda antykoncepcji. Do metod naturalnych zaliczamy:
- metodę Billingsów,
- metodę termiczną,
- metodę objawowo-termiczną,
- stosowanie kalendarzyka małżeńskiego,
- stosowanie komputera cyklu.
Nowoczesne metody antykoncepcji - hormonalne
Na przeciwległej szali znajdują się najskuteczniejsze metody antykoncepcji - środki hormonalne. Ich działanie polega na dostarczaniu do organizmu sztucznych hormonów, których zadaniem jest m.in. zahamowanie owulacji i zmiana właściwości śluzu szyjki macicy. W tym przypadku, indeks Pearla zamyka się w przedziale od 0,01 do 0,54.
Wśród metod hormonalnych należy wymienić:
- jedno- i dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne,
- plastry antykoncepcyjne,
- zastrzyki antykoncepcyjne,
- implanty antykoncepcyjne,
- chipy antykoncepcyjne,
- pigułki po stosunku (tzw. antykoncepcja awaryjna).
Niehormonalne metody antykoncepcji - chemiczne, mechaniczne i trwałe
Chemiczne środki antykoncepcyjne zawierają substancje plemnikobójcze, których zadaniem jest paraliżowanie męskich komórek rozrodczych i ograniczanie ich żywotności. Są łatwe w użyciu, ale mogą działać uczulająco. Wskaźnik Pearla dla metod chemicznych to 6-26.
Do antykoncepcji chemicznej zaliczają się:
- kremy plemnikobójcze,
- żele plemnikobójcze,
- globulki antykoncepcyjnej,
- gąbki dopochwowe,
- pianki antykoncepcyjne.
Antykoncepcja mechaniczna ma za zadanie wytworzyć fizyczną barierę i w ten sposób - utrudnić plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Pozostają bez wpływu na układ krzepnięcia i nie doprowadzają do trwałego upośledzenia płodności. Indeks Pearla dla metod mechanicznych to 0,2-25.
Do antykoncepcji mechanicznej zaliczają się:
- prezerwatywy,
- kapturki naszyjkowe,
- błony dopochwowe,
- wkładki domaciczne (także hormonalne, które łączą działanie antykoncepcji mechanicznej i hormonalnej).
Istnieją także trwałe (przy czy słowo "trwałe" nie oznacza "nieodwracalne") metody antykoncepcyjne - salpingotomia i wazektomia (podwiązanie jajowodów i nasieniowodów). Należy jednak podkreślić, że ze względu na niejasne przepisy prawne, lekarz może (i najprawdopodobniej tak właśnie zrobi) odmówić wykonania takiego zabiegu z przyczyn innych niż medyczne. Salpingotomię i wazektomię można natomiast wykonać w krajach, w których prawo jasno dopuszcza te zabiegi jako metodę zapobiegania ciąży.
Zobacz też: Diafragma: czym jest, jak działa, czy jest skuteczna
