Polipy to zmiany patologiczne wewnątrz jelita. Najczęściej są łagodne i nienowotworowe, ale z czasem mogą się uzłośliwić. Dlatego nie należy ich lekceważyć. Leczenie polipów odbywa się przez ich usunięcie.
Polipy powstają zarówno u osób, które mają do tego predyspozycję genetyczne, jak i u osób bez takich tendencji. Najczęściej tworzą się u ludzi, którzy przekroczyli już 30. rok życia. Dokładne przyczyny powstawania polipów nie są na razie znane. W przypadku osób, które mają rodzinną polipowatość w jelicie grubym istnieje niemal 100 proc. ryzyko przekształcenia się polipów w raka jelita grubego, o ile nie zostaną one wyleczone. U takich pacjentów profilaktykę prowadzi się od bardzo młodego wieku (10 lat).
Pomimo ze nie są znane dokładne przyczyny tworzenia się polipów jelita grubego, można wskazać na czynniki ryzyka, które sprzyjają ich powstawaniu. Specjaliści wskazują na następujące:
Polipy, które tworzą się w jelicie grubym zazwyczaj nie dają objawów. Czasem pacjenci obserwują krew w stolcu lub z odbytu. Niektórzy skarżą się na bóle brzucha, które łatwo pomylić z zapaleniem pęcherza lub bólami menstruacyjnymi. Ponadto mogą pojawić się: ciemny kolor stolca, śluz w stolcu, silne parcie, by oddać stolec bez możliwości skutecznego wypróżnienia się.
Nie wszystkie polipy są złośliwe, jednak ich pojawienie się zawsze powinno budzić niepokój. Leczenie polega na usunięciu oraz zbadaniu pobranego wycinka pod kątem obecności komórek nowotworowych. Osoby, u których wykryto polipy, powinno wykonywać kolonoskopię co 2-3 lata, by sprawdzić, czy nie pojawiły się nowe. Te, które powstają w jelicie grubym, mają duże skłonności do stawania się złośliwymi.
Samo usunięcie polipów może być wykonane za pomocą kilku metod. Dobiera się je w zależności od ilości i rodzaju polipów. Nieliczne i niewielkie polipy często usuwa się już podczas kolonoskopii za pomocą lasera lub narzędzia do resekcji. W skrajnych przypadkach lekarze decydują się na kolektomię, czyli chirurgiczne wycięcie jelita grubego.
Nieodłącznym elementem leczenia polipów jelita grubego jest badanie histopatologiczne. Polega na mikroskopowej ocenie komórek polipa. Polip jest zmianą błony śluzowej jelita, nie jest niczym wypełniony. Jest rodzajem uwypuklenia, które może przypominać małą kulkę (zbiornik) na cienkiej nóżce. Do badania histopatologicznego nie jest potrzebny cały polip, wystarczy jego fragment. Wynik w postaci opisu komórek otrzymuje pacjent ze wskazaniem do kontroli lekarskiej.
Do polipów niezłośliwych, które często wymagają usunięcia zalicza się: polipy młodzieńcze (występują u dzieci i młodych osób), polipy hiperpalstyczne (uznaje się je za przyczynę powstawania raka jelita grubego), polipy gruczolakowe (najczęściej zmieniają się w nowotwór jelita grubego, im są większe, tym większe zagrożenie).