Zapalenie pęcherza moczowego - przyczyny
Do zapalenie pęcherza moczowego dochodzi w większości przypadków w wyniku infekcji bakteryjnej. Bytujące w jelicie bakterie, takie jak Pseudomonias aeruginosa, Proteus, pałeczka okrężnicy (Escherichia coli) i inne, zostają przeniesione do cewki moczowej, gdzie intensywnie się namnażają, a następnie atakują pęcherz moczowy. Bakterie mogą także przeniknąć do cewki moczowej poprzez jelito proste, a także za pośrednictwem krwi. W tym wypadku ich droga rozpoczyna się w nerkach, gdzie się gromadzą, a następnie wędrują do pęcherza moczowego.
Gdy bakterie przemieszczą się do dróg moczowych, mogą wywołać zapalenie jeżeli pojawią się dodatkowe czynniki, takie jak osłabienie zdolności samonaprawczych pęcherza moczowego. Oznacza to, że pęcherz nie ma dostatecznej mocy, aby zwalczyć samodzielnie bakterie lub brakuje czynników hamujących przyleganie bakterii do ścian pęcherza. Ponadto, namnażaniu się bakterii sprzyja niepełne opróżnianie pęcherza z moczu. A to właśnie wraz z moczem usuwany jest z organizmu nadmiar bakterii.
Do takiej sytuacji dochodzi, gdy istnieje mechaniczna przyczyna, blokująca wydalanie moczu na zewnątrz, na przykład kamienie nerkowe lub też guzy nowotworowe, a także zapalenia gruczołu krokowego.
Choroba zdecydowanie częściej atakuje kobiety, ze względu na budowę anatomiczną i działanie układu moczowego. Cewka moczowa, pochwa i odbyt znajdują się bowiem blisko siebie i dlatego bakteriom łatwiej jest przeniknąć z jednego narządu do drugiego. Kobiety mają także krótszą cewkę moczową, a więc droga do pęcherza moczowego dla bakterii także się skraca. Ponadto aktywność seksualna sprzyja przekrwieniu tych okolic, a także różnym urazom. Dodatkowo zakażeniom sprzyjają ciąża i zmiany hormonalne w czasie przekwitania, które powodują, że pęcherz moczowy traci naturalną odporność. Dodatkowym czynnikiem jest także podeszły wiek, gdy dochodzi np. do wypadania pęcherza.
Dość rzadko za zakażenia odpowiedzialne są stany zapalne narządów, przylegających do pęcherza moczowego, a więc choroba uchyłkowa jelit, zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie jajowodu. Nośnikiem bakterii stać się także krew.
Zapalenie pęcherza moczowego - objawy
Jednym z pierwszych objawów zapalenia jest ból, który jest odczuwany w dolnej części brzucha, w tzw. podbrzuszu. Bywa, że jest tak silny, że trudno jest go choremu wytrzymać. Towarzyszy oddawaniu moczu. Dodatkowo pojawia się także uczucie pieczenia. Drugim objawem zapalenia pęcherza moczowego jest nadmierna częstotliwość oddawania moczu. Częstomocz pojawia się zarówno w dzień, jak i nocy i wręcz uniemożliwia spanie. Zmienia się także wygląd i skład moczu. Jest teraz mętny, ciemny, ma intensywny zapach. Po zbadaniu składu okazuje się, że zawiera osad, przy ciężkim zapaleniu także ropę z domieszką włókien. Zdarza się także krwawienie z cewki moczowej po oddaniu moczu.
Zapalenie pęcherza moczowego - leczenie
W przypadku zdiagnozowania ostrego zapalenia pęcherza moczowego lekarz zleca wykonanie posiewu moczu i antybiogramu, w celu określenia, jakie bakterie zaatakowały narząd. Dzięki temu może zastosować odpowiedni antybiotyk. Leczenie trwa zazwyczaj od 7 do 10 dni. Po kilku dniach od rozpoczęcia leczenia ponownie wykonuje się posiew moczu, aby sprawdzić, czy lek działa. Chodzi bowiem o to, aby całkowicie pozbyć się bakterii z dróg moczowych, w przeciwnym wypadku choroba będzie wracać. Konieczne jest także przyjmowanie dużych ilości płynów, aby zwiększyć wydalanie moczu i usuwanie, tym samym, bakterii z pęcherza moczowego.
Przy infekcjach powracających przynajmniej dwa razy w roku szuka się także innych przyczyn choroby, takich jak wady rozwojowe dróg moczowych, kamica nerkowa, niedoczynność pęcherza lub mięśni zwieracza, choroby metaboliczne. Lekarz może posłużyć się tutaj takimi metodami diagnostycznymi, jak urografia, cystografia, pomiar szybkości odpływu moczu, ultrasonografia układu moczowego, badania urodynamiczne.
Nieleczone zapalenie może doprowadzić do choroby nerek, w tym odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Zapalenie pęcherza moczowego - jak uniknąć choroby?
Zakażeniom bakteriami sprzyja niewłaściwa higiena miejsc intymnych, a także używanie płynów wysuszających lub zmieniających pH okolic cewki moczowej. Warto ponadto pamiętać, że myjemy się i wycieramy w kierunku od pochwy do odbytu, a nie odwrotnie, aby nie przenosić bakterii jelitowych.
Należy dbać o odpowiednie nawadnianie organizmu. Najlepiej pić około 8-10 szklanek napojów dziennie. To pozwala nerkom na wyprodukowanie odpowiedniej ilości moczu i tym samym na szybsze usunięcie bakterii, które przeniknęły do dróg moczowych. Najlepsze są wody mineralne, herbatki ziołowe, soki owocowe i warzywne, bogate w witaminy, w tym witaminę C. Można jeść żurawinę i inne kwaśne owoce, które zakwaszają mocz, a takiego środowiska nie lubią bakterie. Ponieważ do zakażeń dość często dochodzi podczas stosunku płciowego, warto wypijać wcześniej szklankę wody. Zachorowaniu zapobiega regularne oddawanie moczu, od razu po wystąpieniu parcia, a także przed snem i tuż po stosunku płciowym
Przy nawracających infekcjach pęcherza moczowego pomóc może środek o nazwie Uro-Vaxom, dostępny na receptę. Lekarz może zalecić także stosowanie profilaktyki antybiotykowej ciągłej lub po stosunku płciowym.
