Podstawowy podział różnych rodzajów wad serca to podział na wady wrodzone oraz nabyte. Wady wrodzone pojawiają się już na etapie życia płodowego (są efektem nieprawidłowego rozwoju płodu) i zazwyczaj nie dotyczą zastawek serca. Do wrodzonych wad serca zalicza się takie nieprawidłowości jak:
Wady wrodzone często klasyfikuje się na podstawie zmian budowy anatomicznej, a także występowaniu określonych objawów klinicznych.
Wady nabyte pojawiają się z kolei z biegiem lat i bardzo często są wadami zastawkowymi. Do najczęstszych wad nabytych zalicza się:
Oprócz tego stosowany jest inny podział wad serca na:
Przyczyny wad serca są różne w zależności od tego, czy mówimy o wadach wrodzonych czy nabytych. Do najczęstszych przyczyn wad nabytych zalicza się:
Przyczyny te często są konsekwencją nieleczonej choroby niedokrwiennej serca lub nieuregulowanego nadciśnienia tętniczego.
W przypadku wrodzonych wad serca, u większości osób nie można jednoznacznie określić przyczyny wystąpienia wady. Na pojawienie się wad tego typu mają prawdopodobnie wpływ predyspozycje genetyczne, a także czynniki, takie jak choroba wirusowa matki podczas ciąży, a także nieuregulowana cukrzyca albo padaczka matki.
Zarówno w przypadku wad wrodzonych, jak i nabytych, możliwe jest zapobieganie ich występowaniu. Ryzyko pojawienia się wad wrodzonych zmniejsza przede wszystkim dbałość o zdrowie kobiety ciężarnej. Aby zapewnić prawidłowy rozwój płodu niezwykle ważna jest odpowiednia dieta oraz dostarczanie wystarczającej ilości składników odżywczych niezbędnych do rozwoju płodu. Przyszła mama powinna również unikać miejsc i sytuacji, w których mogłaby zarazić się różnymi chorobami. Profilaktyka nabytych wad serca polega z kolei przede wszystkim na regularnych wizytach u lekarza oraz kontrolowaniu ciśnienia i stanu zdrowia układu sercowo-naczyniowego. W sytuacji, gdy zostaną wykryte jakiekolwiek nieprawidłowości warto jak najszybciej podjąć leczenie, aby zminimalizować ryzyko powikłań.
Wad serca nie należy lekceważyć, ponieważ mimo tego, iż zazwyczaj nie mają one ostrego przebiegu, wiążą się nierozerwalnie z pewnymi ograniczeniami. Pacjenci, u których stwierdzono wadę serca powinni szczególnie zadbać o prawidłową dietę, unikać nadmiernego stresu oraz wysiłku fizycznego. Warto pamiętać, że wszelkiego rodzaju wady serca zwiększają ryzyko wystąpienia zapalenia wsierdzia, zaburzeń rytmu serca, a także, w związku z czym nawet wad, które nie wymagają leczenia nie można bagatelizować.
Często leczenie wad serca, zarówno tych o charakterze wrodzonym, jak i nabytym, opiera się na leczeniu chirurgicznym. W przypadku niektórych wcześnie wykrytych wad wrodzonych możliwe jest przeprowadzenie leczenia wewnątrzmacicznego. U pacjentów z wadami zastawek dokonuje się wszczepienia sztucznych lub biologicznych zastawek. Celem korekcji wad serca jest przede wszystkim przywrócenie odpowiedniego przepływu krwi w sercu. Jak dotąd niemożliwa jest inna metoda leczenia niż chirurgiczna. Jeżeli nie ma wystarczających przesłanek do przeprowadzenia leczenia operacyjnego, stosuje się jedynie terapię, która zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań.