Dusznica bolesna zazwyczaj jest objawem choroby wieńcowej serca. Występowanie choroby wzrasta wraz z wiekiem, ale najczęściej diagnozuje się ją u osób po 40 roku życia. Bardzo negatywnie wpływa na jakość życia i zdecydowania obniża codzienną aktywność życiową.
Dostarczanie tlenu do organizmu jest uwarunkowane wieloma czynnikami, m.in.:
- budową naczyń serca
- wymianą gazową w płucach
- możliwością transportu tlenu
- liczbą erytrocytów oraz hemoglobiny
Dusznica bolesna występuje w schorzeniu jakim jest choroba niedokrwienna serca, w wyniku której często dochodzi do zawału mięśnia sercowego.
Przyczyny dusznicy bolesnej
Dusznica bolesna jako zespół objawów może mieć różną patogenezę. Zawsze powstaje ona na skutek zaburzonego dopływu krwi do mięśnia sercowego co skutkuje jego niedotlenieniem. Źródłem tego schorzenia są najczęściej choroby układu krążenia takie jak:
- Miażdżyca powodująca zwężenia światła żył i tętnic, na skutek odkładania się blaszek lipidowych (blaszek miażdżycowych) na ścianach naczyń
- Wady zastawek serca
- Zapalenie tętnic wieńcowych
- Rozwarstwienie aorty
- Anomalie tętnic wieńcowych (niedorozwoje, przetoki tętniczo-żylne)
- Kardiomiopatie
- Hipotonia - zmniejszone napięcie mięśniowe
- Niedokrwistość
Innymi czynnikami ryzyka są także:
- Otyłość
- Nadciśnienie tętnicze
- Cukrzyca
- Zbyt duży poziom cholesterolu we krwi
- Niektóre leki
- Niedokrwistość
- Nadczynność tarczycy
- Zatrucie tlenkiem węgla
- Mechaniczne urazy naczyń
- Palenie papierosów
- Anemia
- Zaburzenia metaboliczne takie jak choroba Fabry’ego, zespół Hurlera, skrobiawica, cystynuria
- Intensywny wysiłek fizyczny
- Stres
Dusznica bolesna: objawy
Podstawowymi i najbardziej charakterystycznymi objawami, na podstawie których można rozpoznać dusznicę bolesną jest silny ból w okolicach klatki piersiowej i mostka oraz towarzyszące uczucie duszności. Bardzo często pojawia się także kołatanie serca oraz niepokój. Ból może promieniować do okolicy barków, gardła, szczęki, karku, ramion i pleców. Zazwyczaj trwa kilka do kilkunastu minut i ma charakter ucisku lub ciężaru odczuwalnego przy oddychaniu. Bardzo często bólowi w klatce piersiowej towarzyszy płytki oddech, mdłości, kołatanie serca, zawroty głowy, ogólne osłabienie oraz zwiększona potliwość. Najczęściej symptomy pojawiają się między siódmą a ósmą rano. Zdarza się, że u chorych występuje łagodna postać choroby oraz pojawiają się jedynie niektóre z wymienionych objawów, dlatego często może być ona niezauważalna i ujawnić się dopiero przy nasileniu symptomów.
W dusznicy bolesnej wyróżnia się:
- Dusznicę bolesną stabilną - diagnozowaną, kiedy przez okres około trzech miesięcy nie następuje pogłębienie objawów,
- Dusznicę bolesną niestabilną - obserwuje się w niej stały postęp choroby,
- Dławicę naczynioskurczową (odmienną) - inaczej angina Prinzmetala, występująca na skutek skurczu naczyń krwionośnych
- Dławica mikronaczyniowa - diagnozuje się ją w przypadku, gdy zwężeniu ulegają mniejsze naczynia krwionośne
Bardzo często objawy dusznicy bolesnej mogą przypominać zawał. Jednak należy przeprowadzić odpowiednią diagnostykę różnicową. Długotrwała dusznica bolesna może doprowadzić do zawału serca, a w ciężkich przypadkach nawet do zgonu.
Diagnostyka dusznicy bolesnej
Po wystąpieniu wyżej wymienionych objawów, należy się niezwłocznie zgłosić do lekarza kardiologa, który przeprowadza szczegółowy wywiad zdrowotny, a także serię określonych badań. Największymi czynnikami ryzyka wystąpienia choroby jest wysoki poziom cholesterolu, nadciśnienie tętnicze, nadwaga lub mała aktywność fizyczna. W celu dokładnej diagnostyki wykonuje się badanie EKG, mierzące aktywność elektryczną w sercu, które pomaga stwierdzić występowanie choroby oraz wykazuje większość wad i uszkodzeń serca. Często wykonuje się także elektrokardiograficzną próbę wysiłkową, a także badanie zwane Holterem, monitorujące pracę serca przez określony czas, najczęściej 24h. Ocena tętnic wieńcowych opiera się także na badaniu jakim jest koronarografia - wprowadzenie do naczyń wieńcowych specjalnego cewnika, podanie środka kontrastowego oraz ocena naczyń na ekranie komputera.
W przypadku wystąpienia stabilnej dławicy piersiowej można wyróżnić 3 przedziały zwężenia tętnic:
- Zwężenie nieistotne - światło tętnicy zwężone jest <50 proc. Zazwyczaj nie powoduje objawów
- Zwężenie istotne - światło tętnicy zwężone jest 50-80 proc., większy wysiłek fizyczny może dawać objawy dusznicy
- Zwężenie krytyczne - światło tętnicy jest zmniejszone ponad 80 proc., a objawy dusznicy występują nawet w spoczynku
Dusznica bolesna: leczenie
Leczenie choroby jaką jest dławica opiera się wyłącznie na terapii farmakologicznej. Chorym podaje się leki przeciwpłytkowe, statyny oraz leki wieńcowe łagodzące objawy. Wpływają one na zmniejszenie duszności oraz złagodzenie bólu. Jeżeli terapia farmakologiczna nie przynosi efektów, możliwą metodą jest także zabieg chirurgiczny, tzw. angioplastyka, która polega na poszerzeniu naczyń zmienionych przez miażdżycę lub wszczepienie bajpasów. Dodatkowo osoba cierpiąca na dusznicę bolesną powinna dbać o jakość i zdrowy styl życia. Zaleca się aktywność fizyczną, co najmniej 30 minut dziennie, 5 razy w tygodniu. Należy pamiętać, że ćwiczenia powinny być dopasowane do stanu chorego. Warto także pamiętać o odpowiednio utrzymywanej masie ciała, aby nie dopuścić do nadwagi i otyłości. Osoby z dusznicą bolesną powinny utrzymywać zdrową i zbilansowaną dietę, unikać jedzenia typu fast-food, spożywać dużą ilość surowych warzyw i owoców, a także ograniczać potrawy tłuste i smażone. Według naukowców korzystne jest stosowanie diety śródziemnomorskiej. Warto w tym wypadku skorzystać z porady dietetyka.
Naturalne i domowe sposoby radzenia sobie z dusznicą bolesną to najczęściej zażywanie soku z cytryny, który może wpływać na powstawanie miażdżycy. Preparaty z głogiem wyciszają przyspieszoną pracę serca oraz rozszerzają naczynia krwionośne. Istotne jest również jedzenie ryb i olei ,które są bogate w kwasy omega-3 oraz omega-6, które wpływają na koordynację i pracę mózgu oraz układów zarówno nerwowego jak i krwionośnego.
Przeczytaj także:
