Użądlenie pszczoły - co znajduje się jadzie pszczoły?
Na świecie żyje około 20 tys. gatunków pszczół. W naszym regionie spotyka się 750 gatunków, z których część hoduje człowiek, pozostałe zaś żyją w stanie dzikim. Pszczoła hodowlana to oczywiście pszczoła miodna, pracowicie znosząca do ula nektar z kwiatów, aby następnie przerobić go na miód. Wśród dzikich pszczół spotyka się gatunki żyjące w koloniach, a także pszczoły samotnice. Zdecydowana większość gatunków to pszczoły zaopatrzone w żądło, chociaż są też gatunki bezżądłe.
Podczas użądlenia pszczoła wprowadza do ciała ofiary jad, znajdujący się w jej gruczole jadowym. Zazwyczaj jest go tam około 300 µg (mikrogramów), z czego wstrzykiwane jest kilkanaście, maksymalnie kilkadziesiąt µg. Co zawiera jad pszczeli? Jest to żółtawa ciecz, w której znajduje się histamina i dopamina, peptydy, białka oraz enzymy, takie jak fosfolipazy oraz hialuronidaza. Są też w nim feromony, które w chwili użądlenia przez pszczołę są uwalniane i mobilizują inne pszczoły do ataku. Część składników jadu jest cytotoksyczna i powoduje rozkład erytrocytów.
Konkretna pszczoła może użądlić nas tylko raz, bowiem jej żądło zaopatrzone jest w haczyk, który powoduje, że nie zdoła go już wyciągnąć ze skóry. Po użądleniu i wstrzyknięciu jadu pszczoła umiera, ponieważ próbując się uwolnić, wyrywa sobie żądło z ciała.
Użądlenie pszczoły - jak reaguje nasz organizm na jad pszczoły?
Po użądleniu czujemy natychmiastowy ból, wokół ranki pojawia się zaczerwienienie i obrzęk. W zależności od indywidualnej wrażliwości organizmu opuchlizna może nam towarzyszyć przez kilka godzin lub dobę. Generalnie nie jest to sytuacja niepokojąca. Jak możemy sobie jednak chociaż trochę pomóc? Dobrze jest usunąć żądło z ciała, delikatnie go wyciągając i zdezynfekować rankę. Wyciągnięcie żądła zmniejsza reakcję alergiczną. Użądlenie będzie mniej bolało, gdy przyłożymy do skóry lód lub zimny kompres, chociażby z mrożonki. Gdyby do użądlenia doszło wewnątrz jamy ustnej, kostki lodu włóżmy szybko do ust. Dziecko, zaatakowane przez pszczołę, należy przede wszystkim uspokoić, a potem obserwować reakcję organizmu. Można też podać środki odczulające.
Użądlenie pszczoły - niezwykle rzadko po użądleniu dochodzi do wstrząsu anafilaktycznego. Jak go rozpoznać?
Zdarza się, że jesteśmy uczuleni na jad pszczeli. Wtedy objawy alergiczne mogą być gwałtowniejsze. W skrajnym przypadku dochodzi do wstrząsu anafilaktycznego.
Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?
- bladość skóry
- zawroty głowy
- nudności, wymioty
- wysypka na ciele, świąd
- obrzęk języka lub twarzy
- przyspieszenie akcji serca
- spadek ciśnienia krwi
- duszności, uczucie ściskania w klatce piersiowej
- omdlenie
Użądlenie pszczoły - pierwsza pomoc przy wstrząsie anafilaktycznym
Jeżeli zauważymy u kogoś gwałtowną reakcję organizmu na użądlenie powinniśmy:
- ułożyć taką osobę na plecach na płaskim podłożu układając jej nogi nieco wyżej
- ułatwić jej oddychanie - poluźnić kołnierzyk, otworzyć okno itp.
- wezwać pogotowie ratunkowe (tel. 999, 112)
- sprawdzić, czy nie ma przy sobie informacji na temat swoich chorób, takich jak cukrzyca (opaska na ręce). Niektóre osoby noszą też ze sobą zapobiegawczo ampułki z adrenaliną. Taki zastrzyk podaje się natychmiast w udo.
- jeżeli jest to osoba nieprzytomna nie wolno wlewać jej niczego do ust, natomiast osobę wymiotującą układamy na boku w pozycji bocznej ustalonej
- jeżeli natomiast przestanie oddychać należy natychmiast rozpocząć akcję reanimacyjną: masaż serca i sztuczne oddychanie. Pierwsza pomoc w przypadku ustania krążenia polega na wykonywaniu ucisków i wdechów w rytmie: 30 ucisków klatki piersiowej - 2 wdechy.
Źródło: GIS-PIS
