Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze, to tak naprawdę naturalna struktura odbytu, która, jeżeli działa prawidłowo, nie wywołuje bólu ani dyskomfortu. Guzki to w rzeczywistości fragmenty tkanek wypełnione krwią występujące w okolicach odbytu. Są one odpowiedzialne za uszczelnianie kanału odbytu i kontrolują wydalanie. Gdy guzki są nadmiernie wypełnione krwią i nie opróżniają się z niej prawidłowo, można mówić o stanie chorobowym, podczas którego może dojść do stanu zapalnego guzków oraz innych tkanek występujących w odbycie. Najczęściej objawia się to uczuciem silnego dyskomfortu, a nawet bólu podczas wypróżniania się.
Początkowe objawy żylaków odbytu to swędzenie, któremu później towarzyszy podrażnienie śluzówki. Czasami pojawia się także sącząca się wydzielina. Kolejnym etapem choroby jest ciągłe uczucie niepełnego wypróżniania się oraz krew pojawiająca się w kale. W zaawansowanym stadium choroby żylaki wypadają z odbytu i konieczne jest ich operacyjne usunięcie.
Szacuje się, że hemoroidy to problem, który dotyka około połowy Polaków, jest to więc schorzenie bardzo powszechne. Przekrwione guzki w odbycie pojawiają się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, niezależnie od wieku. Powstawaniu hemoroidów sprzyja siedzący tryb życia, a także zła dieta prowadząca do zaparć. Przerośnięte guzki krwawnicze mogą być spowodowane spowolnioną perystaltyką jelit, co jest powszechnym problemem u osób, które ukończyły 50. rok życia.
Problemy z hemoroidami dotykają często kobiet ciężarnych, u których płód naciska na żyły utrudniając prawidłowy przepływ krwi, co wpływa na pogorszenie funkcjonowania jelit. Choroba guzków krwawniczych może występować również po porodzie, ponieważ silne parcie może wywołać rozciągnięcie guzków. Poza tym, kłopoty z hemoroidami występują częściej u osób cierpiących na biegunki wywołane zbyt częstym przyjmowaniem tabletek na przeczyszczenie, osób otyłych oraz takich, które przeszły operację krocza lub odbytu.
W celu zapobiegania pojawianiu się problemów z guzkami krwawniczymi, niezwykle istotna jest odpowiednia dieta, w której powinno znaleźć się sporo produktów bogatych w błonnik. Poza tym, aby nie doprowadzić do problemów z wypróżnianiem się, należy pić co najmniej dwa litry płynów dziennie. Należy również zadbać o regularną aktywność fizyczną, która podobnie jak dieta, wpływa na regularność wypróżniania się i zapobiega zaparciom. Dodatkowo, warto zadbać o odpowiednią higienę intymną oraz nosić bawełnianą, przewiewną bieliznę.
W przypadku żylaków odbytu ważne jest szybkie rozpoznanie i rozpoczęcie leczenia. Początkowo, gdy choroba nie jest zaawansowana, skuteczne są domowe metody leczenia. Pierwsze kroki należy podjąć, gdy wystąpi uciążliwe swędzenie w okolicach odbytu. Na tym etapie skuteczne mogą się okazać ziołowe kąpiele, zwane również nasiadówkami. Ból odbytu złagodzi przemywanie podrażnionych obszarów wacikiem nasączonym aloesem, wyciągiem z kory dębu lub rumianku, a także zimne okłady. Najlepiej owinąć kostki lodu w ręcznik lub chusteczkę i przykładać do chorych miejsc.
Leczenie ziołami może okazać się skuteczne, szczególnie w początkowym stadium żylaków odbytu. Najbardziej popularne zioła na hemoroidy to szałwia, rumianek, kora dębu, kora kasztanowca oraz rdest. Wywar ziołowy należy wlać do wanny z ciepłą, ale niegorącą wodą. Optymalna temperatura wody to około 40°C. Kąpiel w niższej temperaturze będzie nieprzyjemna, a zbyt ciepła woda może spowodować dodatkowe podrażnienie odbytu.
Jeżeli domowe sposoby zawodzą i nie przynoszą oczekiwanych efektów konieczna jest wizyta u lekarza i rozpoczęcie leczenia. Ulgę może przynieść stosowanie specjalnych czopków, maści oraz tabletek o działaniu przeciwzapalnym. Takie preparaty zmniejszają obrzęk oraz uczucie swędzenia. Jedną z metod leczenia żylaków odbytu jest tak zwane gumkowanie, które polega na założeniu na guza pierścienia, który powoduje obumarcie i odpadnięcie żylaka. W przypadku zaawansowanej choroby stosuje się na przykład laseroterapię, czyli naświetlanie guzków, a także chirurgiczne usuwanie żylaków odbytu.