Prawidłowa dieta, właściwa higiena i leki dostępne bez recepty: to właściwie powinno wystarczyć, by uporać się z zapaleniem hemoroidów we wczesnym stadium. Problem jednak w tym, że samodzielnie trudno ocenić, co spowodowało dolegliwości i na ile choroba jest zaawansowana. Tylko w reklamie wystarczy posmarować okolice odbytu czy włożyć czopek, by trwale rozwiązać problem. Leczenie (także domowe) bywa długotrwałe, uciążliwe i niekoniecznie skuteczne, a samodzielna diagnoza błędna.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Uwaga! Pojawienie się krwi w stolcu zawsze wymaga konsultacji z lekarzem, nawet gdy "masz pewność", że to z powodu hemoroidów. Tak może objawiać się wiele poważnych schorzeń, w tym choroba nowotworowa.
Czarna, czerwona, plamienia: o czym mówi krew w stolcu
Zobacz także, o czym informuje kolor kału
Domowe sposoby na hemoroidy: higiena
W okolicy odbytu odczuwasz świąd, pieczenie, regularny ból? Zapaleniu hemoroidów sprzyja nieprawidłowa higiena. Hemoroidy (grec. hemoroides - przepływ krwi), czyli prawidłowe struktury które pomagają "uszczelnić" kanał odbytu (małe uwypuklenia złożone z połączeń tętnic i żył) i ich okolice często są atakowane przez chorobotwórcze drobnoustroje. To, co potocznie nazywamy "hemoroidami", czyli obrzęk i stan zapalny guzków, jest głównie skutkiem wysiłku podczas wypróżnień, nadwyrężania tych naczyń. W połączeniu z podatnością na infekcje, prowadzi do problemów.
Wilgoć, resztki stolca, wysoka temperatura, zagięcia skóry - to wymarzone miejsce do ataku bakterii i grzybów. Infekcje szczególnie często pojawiają się u osób, które mają problem z regularnymi wypróżnieniami (zaparcia, luźne stolce).
Prawidłowa higiena nie rozwiąże w pełni kłopotów i nie wyleczy zaawansowanych guzków (zwanych czasem żylakami odbytu, ale to też nie do końca trafna nazwa dla popularnej dolegliwości). Zapobiegnie jednak częściowo ich powstawaniu, wspomoże leczenie (także to zaaplikowane przez lekarza). Bez niej nie pomogą żadne maści, kremy, a nawet chirurgia, bo zmiany po zabiegu nie będą chciały się leczyć: zabrudzane i drażnione.
Zatem:
1. Unikaj ocierania, przegrzewania i drażnienia okolic odbytu.
- Zapomnij o bieliźnie zbyt ciasnej, wykonanej ze sztucznych tkanin, nieprzepuszczających powietrza.
- Zrezygnuj z prania w "ostrych" proszkach i intensywnie pachnących zmiękczaczach tkanin
- Pamiętaj, że osoby prowadzące siedzący tryb życia są najbardziej narażone na kłopoty. Siedzisz, pupa nie oddycha swobodnie. Pot jeszcze nasila problemy.
2. Postaw na dobre kosmetyki
Zwykłe mydła mogą wywołać alergię, nadmiernie wysuszać skórę, a nawet drobne podrażnienia to idealne miejsca do odczuwania świądu, pieczenia, nawet bólu.
3. Nie pocieraj skóry.
- Mikrouszkodzenia powoduje też pocieranie skóry - podczas oczyszczania papierem toaletowym czy osuszania okolic odbytu po myciu. Wielu osobom, które mają problem z podrażnieniami po wypróżnieniu, pomaga zamiana papieru na wilgotne, łagodne chusteczki do pupy dla dzieci lub specjalny mokry papier. Są nasączone łagodnymi, bezpiecznymi dla tych okolic substancjami nawilżającymi. Pozwalają dokładniej oczyścić okolice odbytu.
- Po każdym wypróżnieniu, również rano i wieczorem, trzeba się podmyć bieżącą wodą, a skórę delikatnie osuszać, nie pocierać.
4. Zapomnij o gąbkach do mycia.
Gąbki drażnią skórę, a w dodatku są siedliskiem niechcianych mikroorganizmów.
5. Nie używaj pudrów, talków, maści steroidowych (pod warunkiem, że zaleci je lekarz).
- Najskuteczniej osuszysz okolice odbytu domowym sposobem, czyli powietrzem - poleż sobie parę minut z rozłożonymi nogami, bez majtek - poczujesz ulgę.
- Przy nasilonym swędzeniu odbytu(bywa tak uciążliwe, że aż trudno wytrzymać), pomoże chłodny kompres (bez chemii).
Domowe sposoby na hemoroidy: leczenie dietą
Samą dietą już nie wyleczysz zaawansowanego stanu zapalnego hemoroidów czy innego schorzenia w okolicy odbytu (przypominamy: rozpoznanie pozostaw specjaliście proktologowi).
Poznaj możliwe przyczyny dyskomfortu w okolicy odbytu i sposoby ich leczenia
Skutecznie jednak im zapobiegniesz i wspomożesz leczenie wybrane przez specjalistę.
Wszelkie "sensacje jelitowe" mają ogromny wpływ na powstawanie zmian i ich ewentualne gojenie.
Gdy jesteś zdrowy, zwieracze (specjalne mięśnie odpowiedzialne za kontrolowanie stolca) zaciskają się na odbycie, krew w hemoroidach zostaje zatrzymana jak w pompowanych poduszkach, które ściśle do siebie przylegają i zamykają kanał odbytu. Kiedy mięśnie rozluźniają się, krew odpływa, "poduszki" tracą objętość i droga staje otworem. Nie zawsze dzieje się to jednak tak gładko.
Jeśli stolec jest zbyt twardy, zbity, wypróżnienie wymaga sporego wysiłku i z czasem powoduje przykre dolegliwości. Hemoroidy mogą nienaturalnie się powiększyć. Rozciąga się błona śluzowa, a okolice odbytu stają się obrzęknięte i bolesne, tworzące się guzki podkrwawiają.
Krew zalega, mięśnie wiotczeją: wysiłek typowy przy zaparciu rozregulowuje system. A biegunki? Sprzyjają zabrudzeniom nie tylko bielizny, a zawarte w nich toksyny podrażniają okolicę odbytu. Częste wypróżnienia, nawet bardzo swobodne, to także wysiłek dla "maszynerii". Niejednokrotnie pacjent zakwalifikowany do zabiegu w okolicy odbytu został poinformowany, że najpierw musi wyregulować rytm wypróżnień, a dopiero potem przejść zabieg, jeśli chce uniknąć powikłań, nawrotów, utrudnionego gojenia, itd.
Zatem:
1. Dbaj o odpowiednią ilość błonnika w diecie. Zwykle spożywamy go za mało, ale przedawkowanie też nie jest wskazane,
Czytaj: wszystko o błonniku
2. Pamiętaj, że dieta zapobiegająca zaparciom nie opiera się wyłącznie na błonniku, a zmiana nawyków żywieniowych to czasem za mało, by rozwiązać problem.
3. Kluczowe dla prawidłowej pracy układu wydalniczego są bakterie probiotyczne. Możesz przyjmować je w postaci specjalnych preparatów, ale znajdziesz je też w każdym sklepie spożywczym.
4. Jeśli za mało pijesz, również masz problemy z wypróżnianiem, a w dalszej konsekwencji z hemoroidami.
Konsekwencji jest zresztą znacznie więcej:
5. Naukowo dowiedziono, że problemom z hemoroidami sprzyja dieta obfitująca w tłuszcze zwierzęce i cukry proste.
Hemoroidy, a emocje
Co jeszcze możesz zrobić, by zapobiegać nieprawidłowościom? Unikaj stresu. Jeśli stres prowadzi do zaburzeń pracy jelit, w końcu będą kłopoty z hemoroidami.
Zobacz: 4 główne źródła stresu
Hemoroidy, a leki bez recepty
Wiedz, że problem z hemoroidami będzie narastał (ból z czasem staje się przewlekły, niemal uniemożliwiający siedzenie) lub wracał. Doraźnie pewnie pomoże lek bez recepty, ale wiele osób, po miesiącach niepotrzebnej męczarni, w końcu trafia do specjalisty proktologa.
Dopóki nie krwawisz i dajesz radę, możesz unikać gabinetu lekarskiego i wypróbować preparaty dostępne bez recepty. Bardzo prawdopodobne zresztą, iż lekarz zapisze ci właśnie któryś z nich lub kilka.Istotne jednak jest stężenie substancji czynnej, sposób podawania, czas leczenia, etc.
Jeśli jednak liczysz, że samodzielna wizyta w aptece to gwarancja uniknięcia "wstydu", to grubo się mylisz.
Odpowiedzialny farmaceuta nie zadowoli się wyszeptaną informacją, że chcesz "coś na hemoroidy". Leków jest mnóstwo i różnie działają.
Spodziewaj się zatem pytań dodatkowych i bardzo szczegółowych, nim otrzymasz odpowiedni lek.
Farmaceuta będzie chciał ustalić, czy masz problem z hemoroidami zewnętrznymi (niemal wypadającymi poza odbyt) czy wewnętrznymi. To istotne, bo decyduje o rodzaju aplikatora i formie leku (czopek, maść, itd.). Zapyta jak duże są hemoroidy i czy krwawią. Spróbuje się dowiedzieć, jaki jest charakter bólu (stały, przy wypróżnieniach, pieczenie, itd.), wygląd stolca, czy są krwawienia, brudzenia, itd. Po co? Nowoczesne leki działają ściągająco, odkażająco, ogólnie na naczynia krwionośne, itd. Dobór właściwego zależy od tych informacji.
Oczywiście, możesz przeczytać ulotki w internecie i wybrać lek samodzielnie. Nie będziesz mieć jednak pewności co do czasu leczenia, odpowiedniego dawkowania, wskazanego stężenia i czasu przyjmowania preparatu. Nie będziesz mieć pewności nie tylko co do przyczyny dolegliwości, ale także postępów w leczeniu. Wiele preparatów działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Kończysz kurację, problem wraca...
Proktolog dobierze tak leczenie, by pomóc ci trwale. To może potrwać nawet parę miesięcy (np. przy szczelinie odbytu, nieraz mylonej z zapaleniem hemoroidów). Lekarz oceni postępy, jeśli cokolwiek wzbudzi jego wątpliwości, zleci dodatkowe badania, a także umożliwi zabieg (np. skleroterapię), gdy będzie taka konieczność. Tego nie da się zrobić w domu, a twój odbyt nie zrobi na lekarzu wrażenia. To dla niego codzienność...
