Muchomor cytrynowy - jak wygląda, gdzie występuje. Czy muchomor cytrynowy jest jadalny?

Muchomor cytrynowy to gatunek należący do rodziny grzybów muchomorowatych, który można rozpoznać po charakterystycznej żółtej barwie kapelusza. Grzyb występuje w lasach iglastych oraz liściastych od lipca do listopada. Nie należy go zbierać, ponieważ nie nadaje się do jedzenia i można go łatwo pomylić z trującymi grzybami. Jak wygląda muchomor cytrynowy i gdzie można go znaleźć? Czy grzyb ten jest jadalny?

Muchomor cytrynowy - wygląd

Muchomor cytrynowy ma charakterystyczny bladożółty, cytrynowożółty, białawy lub żółtozielonkawy kapelusz o gładkim brzegu. Bardzo rzadko kapelusz jest całkowicie biały. Osiąga średnicę od około 5 do 10 centymetrów, początkowo jest półkolisty, a później staje się bardziej płaski. Kapelusze starych owocników są niekiedy wklęsłe. Młode kapelusze otoczone są osłonką, która jest rozrywana w miarę wzrostu grzyba. Po osłonce pozostaje pierścień na trzonku oraz brązowawe łatki na kapeluszu grzyba. Łatki mogą mieć różne kształty i rozmiary, a większość z nich zmywa się z grzyba podczas opadów deszczu. W spodniej części kapelusza obecne są gęsto ułożone blaszki. W przypadku młodych owocników blaszki są białe, z czasem stają się żółtobiałe. Blaszki nie są przyrośnięte do trzonu grzyba.

Te grzyby wyglądają na jadalne, ale mogą zaszkodzić

Zobacz wideo

Miąższ jest kruchy i ma białą barwę, której nie zmienia po przełamaniu grzyba. Ma on delikatny zapach przypominający zapach surowych ziemniaków i łagodny, ale nieprzyjemny smak. Trzonek muchomora cytrynowego ma średnicę od 1 do 2 centymetrów i wysokość od 5 do 15 centymetrów. Jest on gładki, a na jego powierzchni może być widoczny zygzakowaty wzorek.

Trzonek zwęża się ku górze i łatwo oddzielić go od kapelusza. W dolnej części trzonek jest zakończony bulwą z kantem przypominającym pierścień z postrzępionymi brzegami. Przyjmuje on barwę od białej do żółtobiałej. W górnej części trzonu widoczna jest pochwa, której grubość wynosi zwykle około 4 centymetrów. Muchomor cytrynowy przypomina swoim wyglądem muchomora sromotnikowego (zielonawego) oraz muchomora jadowitego.

Muchomor cytrynowy - występowanie

Muchomor cytrynowy występuje w Europie, Ameryce Północnej, Australii oraz w Azji. Można go znaleźć na obszarach, na których panuje klimat umiarkowany. Muchomor rośnie w lasach zarówno iglastych, jak i liściastych oraz mieszanych, a jego największe skupiska znaleźć można na kwaśnych glebach i piaszczystych terenach. Najczęściej występują w okolicy, w której rosną sosny, mogą rosnąć samotnie albo w większych grupach. Owocniki muchomora cytrynowego pojawiają się w lasach na początku lipca i można je znaleźć aż do listopada.

Muchomor cytrynowy – znaczenie

Muchomor cytrynowy jest uznawany za grzyb niejadalny albo lekko trujący. Zawiera on bufoteninę, czyli substancję psychoaktywną, która występuje również w jadzie niektórych ropuch. Substancja ta przy spożyciu doustnym jest nieszkodliwa, jednak w pewnych dawkach może wywoływać zmiany w funkcjonowaniu zmysłów, widzenie różnych efektów wizualnych oraz euforię. Bufotenina spożyta doustnie może powodować przyspieszenie akcji serca, jednak jest rozkładana w trakcie obróbki termicznej grzybów.

Muchomora cytrynowego lepiej nie zbierać, ponieważ ma on nieprzyjemny smak i nie nadaje się do spożycia. Poza tym można go pomylić z innymi, silnie trującymi muchomorami, których spożycie może zakończyć się poważnymi problemami zdrowotnymi, a nawet śmiercią.

Najbardziej niebezpiecznym grzybem, który swoim wyglądem przypomina muchomora cytrynowego jest muchomor zielonawy (kiedyś zwany sromotnikowym), który zawiera dwa rodzaje toksyn – amatoksyny oraz fallotoksyny. Toksyny te nie ulegają rozkładowi podczas suszenia ani gotowania grzybów. Spożycie tego grzyba skutkuje nieodwracalnym uszkodzeniem wątroby, a czasami także innych narządów, a w niektórych przypadkach mimo podjęcia leczenia pacjenta nie udaje się uratować.

Muchomor cytrynowy – nazewnictwo

Muchomor cytrynowy został po raz pierwszy opisany przez Jacoba Christiana Schaffera w 1774 roku. Wówczas niemiecki duchowny i botanik nadał grzybowi nazwę Agaricus citrinus. Nieco ponad dwadzieścia lat później, bo w 1797 roku, mykolog pochodzący z Afryki Południowej przeniósł grzyba do rodzaju Amanita nadając mu łacińską nazwę Amanita citrina. Nazwa ta jest do dzisiaj uznawana za oficjalną. Polską nazwę grzybowi nadał w 1955 roku Stanisław Domański. W niektórych źródłach grzyba tego można znaleźć pod nazwami muchomor żółty, muchomor płowy oraz odmiana cytrynowa muchomora sromotnikowego. Stosowane są również regionalne nazwy, takie jak muchomor bulwiasty, muchora, muchar czy muchomor żółtawy.

Więcej o: