Muchomor zielonawy (sromotnikowy) - opis, występowanie, postępowanie w przypadku zatrucia

Muchomor zielonawy wciąż nazywany jest błędnie sromotnikiem lub muchomorem sromotnikowym. To jeden z najbardziej niebezpiecznych i szkodliwych dla człowieka grzybów, który zawiera aż trzy grupy toksycznych substancji. Ten rodzaj muchomora występuje na terenie całej Polski, dlatego warto znać jego charakterystyczne cechy, aby nie pomylić go z innymi grzybami.

Muchomor zielonawy opis

Muchomor zielonawy należy do grzybów kapeluszowych blaszkowych, czyli takich, które pod kapeluszem mają gęsto ułożone blaszki. Owocnik osiąga średnicę od około 5 do 15 centymetrów oraz grubość około 1-2 centymetrów. Owocniki młodych grzybów są dzwonkowate, natomiast wraz ze wzrostem grzyba stają się rozpostarte, płaskie albo nieco wklęsłe.

Muchomor zielonawy może przybierać różne odcienie, od białozielonego, poprzez oliwkowozielony, szarozielony po brunatnozielony (stąd nazwa zielonawy). Brzegi owocnika bywają jaśniejsze od reszty kapelusza, a czasami przybierają żółtawy kolor. Skórka muchomora jest bardzo gładka i łatwo się ściąga. Blaszki pod spodem kapelusza są białe, a w przypadku starszych grzybów mogą przybierać nieco żółty lub zielony odcień. Miąższ muchomora jest biały, bezpośrednio pod skórką żółtozielony i nie zmienia barwy po przekrojeniu lub naciśnięciu grzyba. Młode muchomory posiadają białą osłonę. Znakiem rozpoznawczym muchomora zielonawego jest pierścień na trzonie, który umieszczony jest zwykle niedaleko od kapelusza. Muchomor zielonawy ma przyjemny aromat i grzybowy zapach.

Muchomor zielonawy występowanie

Muchomor zielonawy występuje w większości polskich lasów. Można go znaleźć również w lasach na terenie całej Europy, Ameryki Południowej, Ameryki Północnej, Ameryki Środkowej, Australii, Nowej Zelandii oraz Azji. Sezon na muchomory zielonawe rozpoczyna się w lipcu i trwa aż do listopada. Najczęstszym miejscem występowania muchomorów zielonawych są lasy liściaste i mieszane.

Ponad 90 proc. wszystkich śmiertelnych zatruć w Polsce spowodowanych jest przez spożycie tego muchomora. Zarazem - w naszym kraju występuje 160 gatunków grzybów, które mogą spowodować śmiertelne zatrucie. Niektóre uchodzą za jadalne.

Zobacz wideo

Muchomor zielonawy - jak rozpoznać?

Muchomor ten przypomina wyglądem wiele jadalnych grzybów, dlatego podczas każdego grzybobrania należy zachować szczególną ostrożność. Muchomor sromotnikowy ma przyjemny zapach i nie jest tak łatwo rozpoznawalny jak na przykład muchomor czerwony. Można z nim pomylić chętnie zbierane czubajki kanie, gąski zielonki oraz gołąbki zielonowate. Młode muchomory można z kolei niekiedy pomylić z pieczarkami. Od gąski zielonej oraz gołąbka zielonawego muchomora odróżnia obecność pochewki oraz pierścienia na trzonku. Mimo tego, że muchomor zielonawy jest toksyczny, żerują na nim ślimaki, muchy i inne owady, które uodporniły się na występujące w muchomorze substancje.

Zatrucie muchomorem zielonawym

Toksyczne substancje, które są zawarte w muchomorze rozkładają się dopiero w temperaturze około 250-300 st.C, dlatego muchomor powoduje zatrucie nawet po poddaniu go obróbce termicznej i długotrwałym gotowaniu. Jest to jeden z bardziej toksycznych produktów na świecie, a jednym owocnikiem ważącym około 50 gramów może się zatruć kilka osób.

Najgroźniejszymi substancjami, które występują w muchomorze są amotoksyna, fallotoksyna oraz alfa amanityna. To właśnie głównie te substancje powodują silne zatrucie, uszkodzenie wątroby, a w wielu przypadkach nawet śmierć. W związku z tym nie należy spożywać muchomorów sromotnikowych w żadnej postaci. Nie należy również jeść grzybów, co do których nie ma się całkowitej pewności, że są one jadalne. W przypadku podejrzeń, że mogło dojść do zatrucia muchomorem, należy jak najszybciej udać się do szpitala, ponieważ hospitalizacja jest niezbędna. Zazwyczaj zatrucie muchomorem kończy się trwałym uszkodzeniem wątroby, a jeżeli leczenie zostanie podjęte zbyt późno, może dojść do zgonu. Pierwsze objawy zatrucia pojawiają się w odstępie od 6 do 24 godzin od zjedzenia trujących grzybów.

Początkowe objawy klasycznego zatrucia pokarmowego to: nudności, bóle brzucha, biegunka, wymioty, ogólne osłabienie organizmu.

Niestety, w przypadku zatrucia muchomorem zielonawym może wystąpić wyłącznie:

  • osłabienie
  • ból głowy
  • bladość

To moment, w którym już należy reagować.

Po około jednym czy dwóch dniach następuje poprawa stanu zdrowia i niestety na tym etapie zatrucie jest często ignorowane. Po okresie poprawy następuje gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia i choroba szybko postępuje. Dochodzi do zaburzeń świadomości, zaburzeń w funkcjonowaniu nerek i wątroby, a także utrata przytomności. Jeżeli nie zostaną podjęte odpowiednie kroki medyczne i nie podejmie się leczenia, po około 6-16 dniach najczęściej następuje zgon. Jeśli zaistnieje podejrzenie spożycia muchomora, należy jak najszybciej wywołać wymioty, aby jak najmniejsza ilość toksyn została wchłonięta przez organizm. Po wywołaniu wymiotów należy niezwłocznie udać się do szpitala.

To również może cię zainteresować:

Więcej o: