Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT): co to takiego?
Trójglicerydy to główny składnik tłuszczów pokarmów, które przyjmujemy. Różnią się między sobą długością łańcuchów oraz wiązaniami pomiędzy atomami węgla. Najogólniej rzecz ujmując, trójglicerydy dzieli się na długołańcuchowe (LTC, ang. long-chain triglycerides) i średniołańcuchowe (MCT, ang. medium-chain triglycerides). MCTsą zatem trójglicerydami o średniej długości łańcucha węglowego.
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT): jak to działa?
Tłuszcze, które zwykle spożywamy, to trójglicerydy długołańcuchowe. Rozkładają się o wiele wolniej niż MCT, przechodzą też bardziej skomplikowane przemiany. Do ich rozłożenia się w organizmie potrzebne są enzymy z grupy lipaz i żółć. MCT mają mniejsze cząsteczki, dzięki czemu trawią się szybciej i prościej. Nie przeszkadza im niedobór enzymów.
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT): dobre dla sportowców i osób na diecie
Tłuszcze MCT spalają się szybciej i łatwiej niż LTC. Dzięki temu mogą służyć jako źródło błyskawicznej energii, potrzebnej szczególnie osobom uprawiającym sport i odchudzającym się. Trójglicerydy o średniej długości łańcucha węglowego przyspieszają metabolizm i spalanie tłuszczu. MCT nie magazynują się w postaci tkanki tłuszczowej, lecz wspomagają rozrost tkanki mięśniowej.
> Zobacz: Popraw metabolizm i pracę jelit: 5 doskonałych źródeł błonnika
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT): działanie przeciwnowotworowe
Dieta wzbogacona MCT jest korzystna dla osób chorych na raka. Dlaczego? MCT dostarczają dużo energii, ale nie oddziaływają na stężenie insuliny w organizmie. To bardzo ważne, ponieważ nadmiar insuliny może stymulować guz do wzrostu. Badania wykazały, że trójglicerydy średniołańcuchowe działają przeciwzapalnie, co również ma znaczenie w walce z nowotworem. MCT szybko i łatwo się wchłaniają, równocześnie dostarczając wiele energii, a także powiększając masę mięśniową, a nie masę tłuszczową. Badania dowiodły, że MCT nie wpływają negatywnie na odporność organizmu, a wręcz przeciwnie - mogą ją polepszać.
Pacjenci onkologiczni powinni porozumieć się przed przyjmowaniem MCT ze swoim lekarzem, który wskaże odpowiednie dawki trójglicerydów i określi, jak należy je brać. MCT można przyjmować w postaci płynnej lub kapsułek. Należy wystrzegać się przyjmowania MCT na czczo.
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT): leczenie żywieniowe
Trójglicerydy o średniej długości łańcucha węglowego wykorzystuje się w żywieniu dzieci, które cierpią na zaburzenia wchłaniania tłuszczu i mają większe zapotrzebowanie na energię. Ale uwaga! MCT nie mogą być podawane dziecku bez konsultacji z lekarzem. Dzieci zdrowych nie powinno się dożywiać sztucznymi trójglicerydy średniołańcuchowymi. Mleko matki ma już MCT - to około 10% pokarmu.
MCT wykorzystuje się także w żywieniu pozajelitowym. Choroby, w przebiegu których korzystne może być podawanie MCT, to:
- wrodzone zaburzenia metabolizmu,
- przewlekła cholestaza,
- zapalenie trzustki i niewydolność trzustki,
- uszkodzenie kosmków jelitowych,
- zespół krótkiego jelita,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- przewlekła biegunka,
- infekcje jelit po naświetlaniach,
- chłonkotok,
- limfangiektazje,
- niedożywienie,
- ciężka celiakia.
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT): gdzie ich szukać?
Trójglicerydy średniołańcuchowe w naturalnej postaci występują w małych ilościach. Można je wprowadzić do diety poprzez orzechy kokosowe, wiórki kokosowe i mleko kokosowe. Dużo MCT ma też, rzecz jasna, olej kokosowy. Nie można go jednak stosować w nadmiarze - jeśli już zdecydujemy się na wzbogacenie diety o olej kokosowy, wprowadzajmy go powoli, w małych dawkach, nigdy na czczo. Nieprzestrzeganie tych zasad może doprowadzić do dolegliwości żołądkowych. Olej kokosowy powinien być nieprzetworzony, jak najlepszej jakości, wyciskany na zimno.
> Zobacz: Co warto wiedzieć o orzechu kokosowym?
MCT znajduje się w sztucznych preparatach - przyjmują je głównie kulturyści i inni sportowcy, a także osoby chore, u których występują wskazania do sztucznego przyjmowania MCT. Przed zdecydowaniem się na branie MCT warto porozumieć się z lekarzem i upewnić się, czy jest to aby na pewno potrzebne, uzasadnione i rozsądne.
Włoskie, laskowe, brazylijskie... Dlaczego warto jeść orzechy?
