Badanie DAO określa ilość enzymu diaminooksydazy (DAO) w surowicy krwi. Enzym ten odpowiada za degradację histaminy. Chociaż brzmi to bardzo tajemniczo, niemal egzotycznie, to badanie krwi ma spore szanse stać się dość popularnym, bo może wyjaśnić wiele dolegliwości i problemów dotychczasowych "symulantów", a także uchronić pacjentów przed przedwczesnym rozpoznaniem ciężkich schorzeń, jak zespół rakowiaka.
Kontrola poziomu DAO być może także wyjaśni, dlaczego niektórym pacjentom pomagają leki przeciwalergiczne, chociaż żadna diagnostyka nie potwierdziła u nich alergii. Nie ma absolutnie mowy o sile sugestii, efekcie placebo itd. Nietolerancja histaminy (pseudoalergia) może przebiegać jak ta klasyczna alergia (lub znacznie ostrzej), a objawy ustępować dzięki analogicznemu leczeniu. Niezbędna jest także odpowiednia dieta eliminacyjna.
Uwaga, nieważne czy masz alergię, czy pseudoalergię. Modne kiedyś do leczenia wapno nie pomoże:
Pseudoalergia to nie przelewki
Histamina jest organicznym związkiem chemicznym, naturalnie występującym w ludzkim organizmie. Jest magazynowana w formie nieczynnej (nieaktywnej) przede wszystkim w komórkach tucznych (mastocytach), będących elementem naszego układu odpornościowego.
Mastocyty znajdują się w skórze, błonach śluzowych i układzie limfatycznym. Uwalniają histaminę, gdy jest potrzebna w różnych procesach fizjologicznych, ale także w nadmierne (realnie - nieuzasadnionej) reakcji immunologicznej, czyli alergicznej. Wówczas histamina pokazuje swoją moc: od rozszerzenia drobnych naczyń krwionośnych czy sprowokowania kataru, po wstrząs anafilaktyczny.
Enzym DAO kontroluje ten system, rozkładając histaminę. Jeśli masz wrodzony bądź nabyty, niedobór diaminooksydazy, histamina w zbyt dużym stężeniu może narobić solidnych szkód.
Objawy nietolerancji histaminy
Uwalniana histamina wypełnia wiele pożytecznych funkcji, które dopiero przy nadmiernej aktywności stają się patologią. W wielu okolicznościach jest korzystnie, gdy spadnie nam ciśnienie krwi (np. po wysiłku) czy rozszerzą się naczynia krwionośne, chroniąc tkanki przed niedokrwieniem. Jeśli jednak stężenie histaminy jest wysokie, a reakcja nasilona, pojawia się zagrożenie zdrowia i życia.
Przykładowo:
- rozszerzanie naczyń krwionośnych i spadek ciśnienia mogą doprowadzić do zapaści,
- kurczenie mięśni gładkich (na przykład oskrzeli, żołądka, jelit, macicy) nie tylko skutkuje bólem, ale grozi atakiem astmy,
- przyspieszenie akcji serca może doprowadzić do kompletnego rozregulowania pracy mięśnia sercowego,
- pobudzanie funkcjonowania niektórych gruczołów (między innymi wydzielania soku żołądkowego) przez dłuższy czas sprzyja stanom zapalnym w układzie pokarmowym.
Badanie DAO - jak to wygląda
Reakcję na histaminę sprawdza się choćby przy okazji testów skórnych. Badanie jednak nie jest uważane za miarodajne przy ewentualnym rozpoznawaniu pseudoalergii. Wykonywane jest także oznaczenie poziomu histaminy w moczu oraz jej metabolitów – wtedy zalecane jest pobranie porannej próbki moczu lub wykonanie dobowej zbiórki moczu, a także odstawienie na kilka dni leków przeciwhistaminowych.
Za najpewniejsze uważa się badanie aktywności enzymu DAO z krwi żylnej. Na badanie należy się zgłosić na czczo. Cena badania histaminy w moczu to 380–400 zł. Cena badania DAO to średnio170–180 zł.
Prawidłowy poziom aktywności DAO to 10,7–34,6 IU/ l. Normy mogą się różnić w zależności od laboratorium.
Przy obniżonej aktywności DAO, czasem rozważa się pogłębioną diagnostykę lub odwrotnie: u pacjentów ze zdiagnozowanym problemem przewlekłym, wskazana jest kontrola enzymu, bo nietolerancja histaminy może być wtórnym, dodatkowym problemem, wymagającym leczenia.
Ważne badania to:
- poziom witaminy B6 - jest ona kofaktorem (niezbędna do działania) DAO. Jej niedobór może wynikać z błędów żywieniowych, ale także sygnalizować choroby zapalne jelit,
- miedź w surowicy - niedobory stężenia tego kolejnego kofaktora DAO zdarzają się bardzo rzadko, np. w zespole nerczycowym,
- cynk w surowicy - naturalnie ogranicza aktywność histaminy, a jego niedobór również sprzyja objawom typowym dla alergii i pseudoalergii - zwłaszcza tym pojawiającym się na skórze, jak wypryski czy przesuszenie.
Badanie DAO - potwierdzić nietolerancję, wykluczyć inne choroby
Nietolerancja histaminy może dawać objawy typowe dla wielu chorób, w tym:
- przewlekły katar (alergiczny nieżyt nosa),
- przewlekły kaszel, napady duszności (zapalenie oskrzeli, astma),
- wysypki, pokrzywka (alergiczne choroby skóry),
- nadciśnienie tętnicze,
- zaburzenia rytmu serca,
- biegunki, bóle brzucha, skurcze jelit (niedobór DAO sprzyja chorobom zapalnym,
- czasem problemy występują łącznie),
- nieuzasadnione zaczerwienienie skóry: twarzy, ale i ciała. Ten objaw czasem może nawet być interpretowany jako wskazanie do skomplikowanej diagnostyki w kierunku zagrażającego życiu zespołu rakowiaka. Łatwiej wcześniej wykluczyć/potwierdzić nietolerancję histaminy.
Nietolerancja histaminy - leczenie
Leczeniem pseudoalergii zwykle zajmują się alergolodzy i endokrynolodzy, bo to do nich trafiają pacjenci podejrzewani o alergię czy zaburzenia hormonalne.
Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwhistaminowych, czasem doustnym uzupełnianiu enzymu DAO, a przede wszystkim diecie eliminacyjnej.
Produkty, które sprzyjają dolegliwościom i należy je maksymalnie ograniczać to:
- alkohol, zwłaszcza czerwone wino,
- orzechy,
- owoce morza,
- wędzone ryby,
- boczek wędzony,
- ser żółty,
- czekolada i inne produkty zawierające kakao,
- salami,
- cytrusy,
- banany,
- pomidory,
- truskawki,
- szpinak,
- awokado,
- kiszona kapusta.
Niemal same pyszności, z którymi najczęściej, niestety, trzeba się pożegnać.
