Makrela, ryba na odporno¶æ

Zaraz po ¶ledziu i ³ososiu, makrela najczê¶ciej go¶ci na naszych sto³ach. Choæ na pierwszy rzut oka niczym nie ró¿ni siê od pozosta³ych ryb, to obecno¶æ selenu czyni j± wyj±tkow±. Dlaczego?

Makrela to z ca³± pewno¶ci± jedna z najpopularniejszych ryb w Polsce. Zamieszkuje morza i oceany strefy tropikalnej. Mimo ¿e, wyró¿nia siê kilka rodzajów makreli (australijska, japoñska, kolias, hiszpañska, królewska i atlantycka), w Polsce najczê¶ciej dostêpna jest tylko ta pochodz±ca z Atlantyku. W sklepach pojawia siê g³ównie w postaci wêdzonej.

Makrela - wszystko co najlepsze w rybie

Ta morska, t³usta ryba zawiera bardzo du¿e ilo¶ci kwasów t³uszczowych omega-3 i omega-6 (wspomagaj± pracê mózgu, obni¿aj± cholesterol, dzia³aj± przeciwbólowo). Na 100 gramów ryby przypada odpowiedni 3,41g i 3,79g kwasów. Ka¿dego dnia organizm powinien dostawaæ ok. 1g kwasu omega-3 i 5g omega-6. Najwiêksz± warto¶ci± makreli jest selen. Pierwiastek ten ma ogromny wp³yw na nasz± odporno¶æ. Dodatkowo chroni on czerwone krwinki i b³ony komórkowe przed szkodliwym dzia³aniem wolnych rodników. Wp³ywa równie¿ na pracê serca oraz reguluje poziom hormonów wytwarzanych przez tarczycê. Makrela powinna siê znale¼æ w diecie kobiet w ci±¿y. Obni¿a ci¶nienie krwi oraz korzystnie wp³ywa na rozwój mózgu i wzroku p³odu.

W 100 gramach makreli jest ok. 50 ?g selenu, a dzienne zapotrzebowanie waha siê od 60-70 ?g. Bogactwo witamin z grupy B poprawia wygl±d skóry, chroni przed anemi± (jej ilo¶æ w 100 gramach trzykrotnie przekracza dzienne zapotrzebowanie). Witamina A(105 ?g/100 g, zapotrzebowanie to 800 ?g) nie tylko korzystnie wp³ywa na oczy, ale podobnie jak witamina E (0,9mg/100g, zapotrzebowanie to 5-8mg) zapobiega powstawaniu zmarszczek. Wapñ, fosfor i witamina D (1,3mg/100g; zapotrzebowanie to 10mg) wspomagaj± i od¿ywiaj± ko¶ci oraz zêby. Zawarto¶æ jodu pozwala regulowaæ pracê tarczycy i poziom wytwarzanych przez ni± hormonów. Zawarty w makreli cynk odpowiada za w³a¶ciwe stê¿enie kwasów w organizmie, pracê mózgu, rytm serca oraz ci¶nienie krwi. Natomiast mied¼ ma dzia³anie przeciwbakteryjne.

Mimo ¿e ma wiele zalet, nie ka¿dy mo¿e cieszyæ siê jej smakiem. Makrela zawiera purynê. Ten zwi±zek organiczny choæ obecny w ludzkim organizmie (wchodzi w sk³ad DNA i RNA) w nadmiarze mo¿e byæ szkodliwy. Unikaæ go musz± przede wszystkim osoby z podwy¿szonym poziomem kwasu moczowego. Gdy jest go za du¿o, krystalizuje siê i odk³ada w okolicach stawów wywo³uj±c artretyzm.

Czy wêdzona znaczy gorsza?

Makrela najczê¶ciej trafia na nasze sto³y w wersji wêdzonej. I tu zaczynaj± siê k³opoty. Po pierwsze czê¶æ badaczy uwa¿a, ¿e nale¿y unikaæ tak przyrz±dzonych nie tylko ryb, ale i innych produktów. W czasie spalania drewna wytwarzaj± siê szkodliwe dla zdrowia zwi±zki. Na sk³ad dymu wp³ywa nie tylko jako¶æ drewna, ale i sposób jego spalania (tj. temperatura), warunki tlenowe oraz wilgotno¶æ. Dodatkowo kolor wêdzonej ryby zale¿y od typu drewna. Grusza nadaje lekko czerwony kolor, lipa, buk oraz d±b - br±zowy.

Po drugie, kupuj±c rybê w sklepie nigdy nie mamy pewno¶ci nie tylko w jaki sposób zosta³a przyrz±dzona, ale przede wszystkim czy jest ¶wie¿a. Dobra powinna pachnieæ dymem. Je¶li wyczujemy kwa¶n± woñ, a na miêsie wystêpuj± bia³e lub czarne plamy mo¿emy mieæ pewno¶æ, ¿e ryba jest popsuta. Uwagê warto zwróciæ równie¿ na miêso w okolicach krêgos³upa. Je¶li jest czerwone - ryba nie nadaje siê do jedzenia.

Uczulenie na rybê

Makrela nale¿y do grupy ryb, które najczê¶ciej wywo³uj± uczulenia. Za duszno¶ci, obrzêk jamy ustnej, migreny czy md³o¶ci odpowiedzialna jest zawarta w jej miêsie histamina. Wystêpuje ona w ró¿nych rodzajach miêsa, wytwarza j± ludzki organizm. Niestety histamina, która dociera do nas z ¿ywno¶ci nie ulega rozk³adowi i wywo³uje alergie oraz ostre zatrucia. Na szczê¶cie w makreli jest jej najmniej w porównaniu z innymi uczulaj±cymi gatunkami ryb. Dziêki temu reakcja alergiczna nie jest a¿ tak silna.