Więcej o zaburzeniach snu i problemach ze zdrowiem serca i mózgu przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Czym jest "dobry" cholesterol (HDL)? To lipoproteina (czyli cząsteczka zbudowana z białka i tłuszczu) o wysokiej gęstości. Cholesterol jest związkiem trudno rozpuszczalnym w wodzie, dlatego nie znajduje się we krwi w wolnej postaci, lecz jako składnik lipoprotein. Określenie "dobry" cholesterol odnosi się do jego roli w zapobieganiu miażdżycy powodowanej odkładaniem się tłuszczu na ściankach tętnic w postaci tak zwanych blaszek miażdżycowych. Winowajcą jest "zły" cholesterol (LDL), czyli lipoproteina o małej gęstości. "Dobry" cholesterol z kolei zabiera ze sobą nadmiar "złego" cholesterolu i transportuje do wątroby, która pozbywa się go wraz z żółcią.
Na łamach czasopisma "Scientific Reports" możemy przeczytać o tym, dlaczego brak snu może nam zrujnować zdrowie serca i zagrozić udarem mózgu. Badania laboratoryjne oraz epidemiologiczne na ten temat przeprowadzono na Uniwersytecie w Helsinkach.
W eksperymencie wzięło udział 21 wolontariuszy, którzy spędzili w laboratorium 5 nocy, gdzie ich sen był zaburzany i kontrolowany. Jedna grupa spała po maksimum 4 godziny na dobę, natomiast druga, służąca do porównań, mogła wysypiać się do woli. Podczas tego doświadczenia od uczestników badania pobierano próbki krwi, a następnie analizowano, sprawdzając poziom cholesterolu oraz oceniając tak zwaną ekspresję genów. To proces podczas którego informacja genetyczna zawarta w genie ulega odkodowaniu w celu wytworzenia konkretnego białka.
Naukowcy odkryli, że u osób, które niedosypiały, ekspresja genów w szlakach lipidowych była zmniejszona, gdy porównano ich wyniki z wynikami wolontariuszy, którzy spali wystarczająco długo. Mówiąc prościej, geny odpowiedzialne za regulację poziomu cholesterolu w organizmie były mniej aktywne u tych, którzy źle spali.
Badania epidemiologiczne z kolei objęły grupę 2739 osób. Byli to uczestnicy dwóch fińskich badań populacyjnych dotyczących m.in. genetycznych uwarunkowań otyłości i ryzyka chorób sercowo-naczyniowych u młodych osób. W ramach badań nad snem uczestnicy odpowiadali na pytania ile godzin przesypiają w ciągu doby i ile godzin snu potrzebują, aby poczuć się wypoczętym. Także w tym badaniu naukowcy przeanalizowali próbki krwi pod kątem ekspresji genów oraz stężenia cholesterolu.
I znowu potwierdził się związek pomiędzy niedoborem snu a mniejszą aktywnością genów odpowiadających za ścieżki lipidowe. Co więcej, osoby źle i mało śpiące miały niższy poziom "dobrego" cholesterolu, czyli HDL. Patrząc, jakie to niesie skutki dla zdrowia widać, że niedosypianie grozi nam chorobami sercowo-naczyniowymi.
- Eksperymentalne badania dowiodły, że już jeden tydzień niewystarczającego snu zmienia odpowiedź immunologiczną i metabolizm organizmu - mówi Vilma Aho, współautorka badania.
- Głównym odkryciem naszego badania było to, że ograniczenie snu, eksperymentalnie lub w naturalnych warunkach życia, modyfikuje metabolizm lipoprotein i odpowiedzi immunologiczne. Zmiany wykryto na poziomie transkryptomu oraz profilu lipidów krążących - piszą naukowcy w podsumowaniu.
Źródła: MedicalNewsToday, Scientific Reports