Zastosowanie siatek chirurgicznych
Stosowanie siatek chirurgicznych podczas zabiegów operacyjnych nie jest nowością, ponieważ pierwsze siatki wykorzystane były już w latach 50-tych ubiegłego wieku. Metoda ta była ulepszana z roku na rok, aż do 1978 roku, kiedy to nastąpił dynamiczny rozwój beznapięciowych technik leczenia ran. Odkryto bowiem, że dużo lepsze efekty w gojeniu się rozległych nacięć daje zastosowanie materiału wypełniającego, niż „na siłę” zbliżanie krańców rany do siebie.
Siatki chirurgiczne stosowane są do leczenia ran pooperacyjnych i pourazowych, ale przede do leczenia przepuklin. Przepuklina jest to przemieszczenie się narządu w obrębie jamy brzusznej. Wskutek tego dochodzi do rozerwania ścian jamy brzusznej i powstania tzw. wrót przepukliny. Przez te wrota przemieszcza się worek przepuklinowy (składający się z otrzewnej, czyli błony, wyścielającej jamę brzuszną), zawierający narządy jamy brzusznej. Najczęściej jest to tkanka tłuszczowa, która otacza jelita, jednak czasem mogą być to same jelita, pęcherz moczowy lub wyrostek robaczkowy. Leczenie przepukliny, czyli umieszczenie narządów w odpowiednim miejscu, odbywa się w drodze zabiegu chirurgicznego. Po przywróceniu stanu jamy brzusznej do normalności w miejscu wrót przepukliny pozostaje pusta przestrzeń, którą należy zaszyć lub wypełnić. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu stosowano tę pierwszą metodę, dzisiaj przeszła ona do lamusa i codziennością jest wykorzystywanie do tego celu siatek chirurgicznych.
Siatki chirurgiczne – rodzaje
Istnieje wiele rodzajów siatek chirurgicznych. Różnią się od siebie przede wszystkim wielkością, materiałem, z którego są wykonane oraz średnicą oczek.
Inny podział wyróżnia siatki wchłanialne oraz niewchłanialne. Czas wchłaniania siatek chirurgicznych wynosi od 4 tygodni do 6 miesięcy, w zależności od materiału z jakiego została wykonana.
Ze względu na rodzaj przepukliny, do leczenia której są przeznaczone, wyróżnia się siatki:
- Płaskie – są to lekkie, najprostsze w budowie, wchłanialne siatki wykorzystywane w operacjach przepuklin brzusznych, pachwinowych oraz pępkowych i pooperacyjnych
- Separujące – są to siatki wykonane z materiałów mieszanych (wchłanialnych i niewchłanialnych), które wykorzystywane są przede wszystkim w leczeniu przepuklin brzusznych, pooperacyjnych, a także pępkowych. Charakteryzują się wysoką skutecznością, niewielkim ryzykiem nawrotu przepukliny oraz szybkim gojeniem, które pozwoli pacjentowi na szybki powrót do normalnego funkcjonowania
- Siatka przestrzenna – wykonana z częściowo wchłanialnego materiału. W przeciwieństwie do siatki płaskiej oraz separującej charakteryzuje się wielowymiarową strukturą. Do płaskiej siatki, przyczepione są tzw. wąsy, które ułatwiają manipulację siatką wewnątrz rany. Zwykle po umieszczeniu płaskiej części od wewnętrznej strony wrót przepuklinowych, pociąga się za wąsy, aby siatka prawidłowo przylegała do rany. Wykorzystywana jest głównie do leczenia przepuklin pachwinowych oraz pępkowych.
Właściwości siatek chirurgicznych
Podstawową cechą siatek chirurgicznych jest to, że są one biologicznie obojętne. Oznacza to, że nie hamują one procesu gojenia się rany, a także narośli, które wrastają w siatkę, tworząc blizny i zapobiegając nawrotom przepukliny. Są one również biostabilne, co znaczy, że w kontakcie z tkankami nie zmieniają swoich właściwości. Wykonane są z neutralnych, nietoksycznych i nieuczulających materiałów. Do ich produkcji stosuje się włókna polipropylenowe, które stwarzają środowisko niekorzystne dla rozwoju bakterii i w którym rany bardzo szybko się goją. Oprócz tego, wielkość oczek oraz porowatość siatek jest tak dobrana, by tkanka łączna mogła szybko się wrastać.
Siatki chirurgiczne – przeciwskazania
Implantacja siatek chirurgicznych w leczeniu przepukliny obwarowana jest niewielką ilością przeciwskazań. Na tego rodzaju zabieg nie można zezwolić, gdy:
- W ciągu 3 ostatnich miesięcy u pacjenta wystąpiło zakażenie bakteryjne
- W rodzinie pacjenta lub u samego chorego zdiagnozowano uczulenie na materiał, z którego zbudowana jest siatka
- W jamie brzusznej pacjenta występują już siatki chirurgiczne (w takiej sytuacji wykorzystuje się te wszczepione, a nie implantuje kolejną)
Kwestią sporną jest również wykorzystanie siatek chirurgicznych w przypadku ran o szerokości 3-4 cm. Zwykle w takich przypadkach wybiera się naturalne metody zabliźniania tkanek.
