Zapalenie dróg moczowych - najczęstsze przyczyny
Za zapalenie dróg moczowych odpowiada głównie bakteria Escherichia coli, czyli pałeczka kałowa. Bakteria zwykle bytuje w jelicie grubym. Jeżeli przedostanie się z okolic odbytu do układu moczowego wywołuje zapalenie pęcherza moczowego. Może także wniknąć wyżej, do moczowodów, a następnie do nerek, co grozi rozwojem odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Rzadziej, bo raz na dziesięć przypadków, za zapalenie dróg moczowych odpowiadają inne czynniki. Mogą to być zakażenia bakteriami, takimi jak dwoinka rzeżączki czy chlamydia, a ponadto nieprawidłowości w budowie dróg moczowych lub zły odpływ moczu, wywołany kamicą nerkową albo przerostem gruczołu krokowego u mężczyzn. Do zapalenia dróg moczowych dochodzi także przy okazji cewnikowania. Może ponadto towarzyszyć innym chorobom ogólnoustrojowym, takim jak na przykład cukrzyca.
Zapalenie dróg moczowych - zapalenie pęcherza moczowego
Zapalenie pęcherza moczowego ma następujące objawy:
- ból przy oddawaniu moczu, zlokalizowany w dolnej i środkowej części brzucha, w podbrzuszu. Ból bywa silny i towarzyszy mu uczucie pieczenia.
- duża częstotliwość oddawania moczu, także w nocy
- mocz jest zwykle mętny, przy ciężkich zapaleniach nawet ropny, z domieszką włókien
- czasem w oddawanym moczu znajduje się krew. Jeżeli krwi jest większa ilość mówi się o krwotocznym zapaleniu pęcherza moczowego
Do zapalenia pęcherza moczowego dochodzi, gdy wnikną do niego bakterie kałowe lub inne drobnoustroje chorobotwórcze, a jednocześnie dojdzie do sytuacji, w której pęcherz nie radzi sobie już z ochroną antybakteryjną. Powodem może być niepełne opróżnianie pęcherza z moczu i obniżenie odporności organizmu. Wszystko, co utrudnia odpływ moczu z dróg moczowych, a więc kamica nerkowa lub nowotwór, powoduje że w zalegającym moczu szybciej namnażają się bakterie, które nie są odpowiednio szybko usuwane.
Zapalenie dróg moczowych - częsta przypadłość kobiet
Na zapalenie pęcherza moczowego o wiele częściej zapadają kobiety. Wynika to, po pierwsze, z ich budowy anatomicznej, czyli z bliskości odbytu, cewki moczowej i pochwy. Ponadto kobiety mają krótszą cewkę moczową i bakterie łatwiej przenoszą się z odbytu na wrażliwe drogi moczowe. Zakażeniom sprzyja także aktywność seksualna, większa urazowość okolic cewki moczowej, a w czasie ciąży także nacisk płodu na pęcherz. W okresie pokwitania zakażeniom sprzyjają wahania hormonalne, osłabiające naturalną odporność. W starszym wieku za częstsze zapalenia odpowiadają trudności związane z dokładnym opróżnianiem pęcherza, a więc zaleganiem moczu.
Rzadko do zakażeń dochodzi poprzez krew lub w wyniku powikłań po stanach zapalnych innych narządów, takich jak zapalenia jajowodu, zapalenie wyrostka robaczkowego, czy zapalenie uchyłków.
Zapalenie dróg moczowych - odmiedniczkowe zapalenie nerek
Zapalenie wywołuje bakteria Escherichia coli, której udaje się wniknąć w głąb moczowodów i dotrzeć do nerek. Zwykle górne drogi moczowe, powyżej zwieracza pęcherza, są sterylne i chronione przed bakteriami. Przyczynia się do tego niskie pH moczu, niesprzyjające rozwojowi bakterii, specjalne substancje, znajdujące się w błonie śluzowej, wyściełającej drogi moczowe oraz obecność w moczu komórek, wydzielanych przez system odpornościowy. Jeśli jednak bakteria, mimo wszystko, przedostanie się do nerek, wywołuje ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek. Choroba może być też efektem rozszerzającej się infekcji cewki moczowej i pęcherza. Ryzyko zachorowania jest większe w przypadku takich chorób jak kamica nerkowa oraz zaburzenia w odpływie moczu z pęcherza moczowego. Częściej do zachorowania dochodzi także w ciąży oraz u kobiet aktywnych seksualnie. Nieleczona infekcja może przejść w stan przewlekły, grożący nawet niewydolnością nerek.
Objawy odmiedniczkowego zapalenia nerek:
- wysoka gorączka, nawet do 40°C oraz dreszcze
- silne bóle w okolicach lędźwiowych
- dolegliwości typowe dla zapalenia pęcherza, czyli parcie na mocz i bolesne oddawanie moczu
- rzadziej bóle brzucha, nudności i wymioty
- ogólny zły stan organizmu
Zapalenie dróg moczowych - leczenie
Leczenie polega na podawaniu antybiotyków, leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych. Zaleca się picie dużych ilości płynów, aby w miarę szybko wypłukać z dróg moczowych bakterie. W przypadku odmiedniczkowego zapalenia nerek leczenie trwa kilkanaście dni i nierzadko wymaga hospitalizacji.
