Zapalenie języka - na czym polega to schorzenie? Jakie są przyczyna zapalenia języka?
Zapalenie języka (łac. glossitis) to schorzenie o charakterze ostrym lub przewlekłym, które może mieć charakter pierwotny, czyli dotyczyć tylko języka lub być objawem innych chorób ogólnoustrojowych.
Przyczyną zapalenia języka o charakterze pierwotnym jest najczęściej zakażenie bakteryjne, wirusowe bądź grzybowe:
- zakażenie bakteryjne paciorkowcem, gronkowcem, o które łatwo po antybiotykoterapii oraz w przypadku obniżonej odporności organizmu
- zakażenie wirusowe np. wirusem opryszczki
- zakażenie grzybowe spowodowane przez Candida albicans
Ponadto zapaleniom języka sprzyjają: choroby przyzębia, próchnica, suchość w ustach (brak dostatecznego wydzielania śliny), podrażnienie języka protezą lub aparatem ortodontycznym i wszelkie urazy czy oparzenia. Czynnikami sprzyjającymi zapaleniu są też: palenie papierosów i nadużywanie alkoholu, brak dbałości o higienę jamy ustnej. Do zapaleń języka dochodzi też w okresach osłabionej odporności, w stanach depresji, a także w starszym wieku. Zapaleniu języka sprzyjają: awitaminoza oraz złe nawyki żywieniowe.
Zapalenie języka wtórne może towarzyszyć takim chorobom jak: cukrzyca, choroby skóry, choroby błony śluzowej, AIDS, awitaminoza, pelagra (niedobór witamin B3 i PP), niedokrwistość złośliwa, anemia, celiakia, kiła oraz alergia.
Zapalenie języka - objawy
O zapaleniu języka świadczą następujące objawy:
- ból języka o różnym nasileniu, pojawiający się w trakcie mówienia czy jedzenia, albo stały ból utrudniający połykanie, język może także piec czy szczypać
- ból przy jedzeniu potraw słonych i kwaśnych
- zaczerwienienie koniuszka języka lub brzegów, albo całego języka
- powiększenie, obrzęk języka
- owrzodzenia przy zapaleniach o etiologii bakteryjnej
- białe plamki pokrywające język oraz śluzówkę jamy ustnej przy grzybicy, leukoplakii, liszaju płaskim oraz przy kile
- wyższa niż zwykle temperatura języka
- zaburzenia w odczuwaniu smaku lub zanik zmysłu smaku
- nieprzyjemny posmak w ustach
- język geograficzny, gdy na języku powstają plamy w wyniku złuszczania się brodawek nitkowych
- język włochaty, czyli rogowacenie czarne brodawek języka (gdy brodawki nitkowate rogowacieją i wydłużają się nadmiernie)
Romboidalne środkowe zapalenie języka
Romboidalne zapalenia języka (Rhomboid glossitis) to przewlekła choroba, charakteryzująca się pojawieniem się na grzbietowej, tylnej części języka bezbolesnej zmiany w kształcie rombu lub owalnej. Jest to miejsce zaniku brodawek nitkowych. Początkowo zmiana na języku jest różowa, potem czerwienieje i jej miękka konsystencja zmienia się w zwłóknienia. Romboidalne zapalenie języka często przebiega bezobjawowo lub towarzyszy mu ból, pieczenie, suchość w ustach albo uczucie ciała obcego.
Zapalenie języka częściej diagnozowane jest u mężczyzn w wieku 30-50 lat, palących papierosy i nadużywających alkoholu. Najczęstszą przyczyną romboidalnego zapalenia języka jest zakażenie grzybiczne (kandydoza). Może towarzyszyć cukrzycy, AIDS oraz opryszczkowym zapaleniom języka, a nawet wrzodom żołądka. Romboidalne zapalenie środkowe języka ma też związek z brakiem higieny jamy ustnej, obecnością kamienia nazębnego i próchnicy.
Leczenie poprzedzone jest zabiegami higienicznymi, takimi jak usuwanie kamienia nazębnego, leczenie zębów. Kandydozę zwalcza się środkami przeciwgrzybicznymi. Większe i włókniste zmiany można usuwać chirurgicznie.
Zapalenia języka - diagnostyka i leczenie
Wśród badań, które wykonuje się w celu rozpoznania przyczyny zapalenia języka, znajdują się: morfologia krwi, oznaczenie poziomu glukozy, teksty w kierunku kiły, badanie poziomu witamin B, w tym B12, wymaz z gardła. Chodzi o to, aby wykluczyć ewentualne choroby ogólnoustrojowe, mogące być przyczyną zapalenia języka oraz znalezienie źródła zakażenia. Jeżeli jest to zapalenie pierwotne, należy wyeliminować przyczynę, a więc przy infekcji bakteryjnej stosuje się antybiotykoterapię, przy grzybicznej - preparaty grzybobójcze. Pomocne bywa także przyjmowanie witamin C i z grupy B, stosowanie lidokainy (działa przeciwbólowo) oraz płukanie jamy ustnej ziołowymi naparami o działaniu antybakteryjnym lub roztworem wodowęglanu sodu.
