Prezbiopia (starczowzroczność) - co to takiego?
Prezbiopia, czyli starczowzroczność, oznacza pogarszanie się wraz z wiekiem zdolności widzenia, która zaczyna się od kłopotów z czytaniem z bliska najpierw małych liter, potem nieco większych i tak dalej. Najpierw zauważamy, że z bliska druk w książce czy w gazecie staje się zamazany. Potem mamy kłopot z odczytaniem SMS-a, gorzej widzimy szczegóły na ekranie komputera.
Problem dotyka wszystkich, niezależnie od tego, czy cieszyli się dotąd doskonałym wzrokiem, czy też całe życie byli krótko- lub dalekowidzami. Ten proces to wynik starzenia się struktur w oku, odpowiedzialnych za zdolność oka do akomodacji.
Prezbiopia - mechanizm powstawania
Za proces akomodacji oka odpowiada soczewka. I to właśnie, postępujące z wiekiem, zesztywnienie soczewki, odpowiada za starczowzroczność. Po prostu, wraz z upływem lat, nasza soczewka staje się coraz mniej elastyczna i trudniej zmienia kształt. Działanie soczewki, mówiąc w skrócie, polega na tym, że przy spoglądaniu w dal, robi się płaska, natomiast przy spoglądamy na bliski przedmiot, soczewka zmienia kształt na wypukły. Tyle tylko, że wraz z wiekiem, jest jej coraz trudniej to robić.
Prezbiopii nie da się zatrzymać, jest po prostu nieuchronna. Wszystko zaczyna się mniej więcej w 40 roku życia, problemy z widzeniem pogłębiają się i przyspieszają mocno w wieku 40-55 lat. Początkowo wzrok pogarsza się skokami, a następnie tempo pogarszania się wzroku nieco łagodnieje. Aby zobaczyć szczegóły w książce, czy na ekranie smartfona, musimy coraz bardziej oddalać je od oczu. Nadchodzi czas okularów do czytania.
Starczowzroczność to nie tylko trudności z widzeniem z bliska, ale także gorsze widzenie dali oraz wolniejsza adaptacja oka do zmian odległości.
Prezbiopię przyspieszają: długa praca przy komputerze, cukrzyca, stosowanie antydepresantów, leki na alergię, zła dieta, nadużywanie alkoholu.
Prezbiopia (starczowzroczność) - czy da się wyleczyć?
Samego procesu starzenia się soczewki w oku nie zatrzymamy. Możemy natomiast znaleźć sposoby zaradcze i poprawić widzenie, a tym samym komfort naszego życia.
Generalnie mówi się o metodzie nieinwazyjnej oraz metodzie chirurgicznej korygowania starczowzroczności.
Metoda nieinwazyjna korygowania prezbiopii polega na dobraniu odpowiednich okularów lub soczewek kontaktowych wieloogniskowych. Można - i tak się najczęściej zdarza, dobrać oddzielnie okulary do czytania, widzenia dali czy to prowadzenia samochodu. Albo wybrać okulary dwuogniskowe lub progresywne, o zmiennej ogniskowej, które poprawiają widzenie zarówno z bliska, jak i w dali.
Soczewki dwuogniskowe charakteryzują się tym, że ich górna część pozwala na lepsze widzenie przedmiotów w dali, powyżej 5 metrów, dolna zaś jest do spoglądania z bliska, poniżej 40 cm, a okulary przecięte są poziomą linią. Niestety, mamy wtedy jeszcze strefę pośrednią, której takie okulary nie obejmują. Inną, droższą opcją, są okulary o zmiennej ogniskowej, w których korygowanie obrazu jest płynne.
Istnieją ponadto progresywne soczewki kontaktowe, o specjalnej budowie, ale aby dobrze w nich widzieć, trzeba odpowiednio manewrować głową.
Prezbiopia - metoda chirurgiczna - operacja rogówki i soczewki oka
Niektórzy decydują się także na operację. W trakcie takiego zabiegu wszczepia się pacjentowi sztuczną soczewkę, podobnie, jak przy operacji zaćmy. Możliwa jest także laserowa korekta starczowzroczności, zwana techniką LASIK lub keratoplastyka kondukcyjna.
Technikę LASIK stosuje się przy dużej prezbiopii, połączonej z wadą wzroku typu dalekowzroczność.
Keratoplastyka kondukcyjna wykorzystuje sondę, emitującą fale radiowe o wysokiej częstotliwości, w celu obkurczenia włókien kolagenowych rogówki i zmiany jej kształtu. Zabieg stosuje się w średnio zaawansowanej starczowzroczności.
