Przyczyny zapalenia ścięgna Achillesa
Zapalenie ścięgna Achillesa to przypadłość, która występuje często u osób aktywnych fizycznie, zwłaszcza u biegaczy oraz osób, które uprawiają sporty, podczas których dużo się biega. Wówczas może dojść do nadmiernego obciążenia ścięgna i jego zapalenia. Na urazy tego typu szczególnie narażone są osoby starsze, których ścięgna są mniej elastyczne i mniej odporne na obciążenia występujące podczas aktywności fizycznej.
Zazwyczaj uraz ścięgna postępuje z czasem, początkowo powstają niewielkie uszkodzenia, które przeradzają się w większe naderwania, a jeżeli chory nie zaprzestaje biegania i regularnie obciąża ścięgno, dochodzi do osłabienia tkanek. Ryzyko pojawienia się urazu ścięgna Achillesa jest większe, jeżeli:
- Zbyt szybko, bez odpowiedniego przygotowania zwiększa się tempo biegu albo dystans
- Zbyt szybko rozpocznie się ponowne treningi po dłuższej przerwie
- Nastąpi zmiana podłoża z miękkiego (na przykład trawa) na twardsze (asfalt)
- Nosi się niewłaściwe, niewygodne obuwie
- Często nosi się obuwie na wysokim obcasie
- Do standardowego treningu doda się inne aktywności obciążające stawy
Większą tendencję do urazów ścięgna Achillesa mają również osoby o słabych mięśniach łydki oraz takie, które podczas biegania układają stopy do wewnątrz.
Zapalenie ścięgna Achillesa – objawy
Najbardziej znaczącym objawem zapalenia ścięgna Achillesa jest silny ból pojawiający się w dolnej części łydki. Początkowo objawy bólowe pojawiają się w trakcie wysiłku, a szczególnie niedługo po rozpoczęciu treningu oraz tuż po jego zakończeniu. W miarę tego, jak uszkodzenie ścięgna postępuje, ból staje się odczuwalny nie tylko podczas wysiłku. Zazwyczaj dyskomfort jest bardziej odczuwalny bezpośrednio po przebudzeniu i staje się słabszy w ciągu dnia. W skrajnych przypadkach dolegliwości bólowe utrudniają codzienne funkcjonowanie i poruszanie się.
Oprócz bolesności może wystąpić obrzęk, uczucie sztywności, a także nadwrażliwość na dotyk. Szczególną czujność należy wykazać, gdy wystąpi nagły, silny ból łydki albo pięty, a pięta jest dodatkowo objęta siniakiem albo obrzęknięta. Taki stan może świadczyć o zerwaniu ścięgna Achillesa, co wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Zapalenie ścięgna Achillesa – sposoby diagnozowania
Jeżeli wystąpi podejrzenie zapalenia ścięgna Achillesa, należy jak najszybciej udać się do lekarza specjalisty, który po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu z pacjentem oraz wykonaniem niezbędnych badań zaleci podjęcie odpowiedniego leczenia. Podczas badania lekarz może dokładnie przyjrzeć się podudziom, a także poprosić pacjenta o wykonanie prostych ćwiczeń, dzięki którym sprawdzi sposób funkcjonowania ścięgna. Przykładowe ćwiczenia to naciskanie na poduszeczkę pod palcami w trakcie odrywania pięty od podłogi oraz skakanie. Jeżeli podstawowe badanie nie jest wystarczające do postawienia diagnozy, specjalista może zlecić wykonanie badania ultrasonograficznego albo rezonansu magnetycznego.
Zapalenie ścięgna Achillesa – leczenie
W zależności od stopnia zaawansowania urazu, specjalista może zalecić różne sposoby leczenia, od domowych metod po zabiegi chirurgiczne. Jeżeli kontuzja nie jest poważna, zaleca się ograniczenie częstotliwości, a także intensywności treningów, które obciążają ścięgno. Treningi powinny odbywać się na miękkim podłożu, aby nie obciążać bolącego, nadwyrężonego ścięgna.
Zaleca się również noszenie specjalnych wkładek, odpowiednio wyprofilowanego obuwia albo podkładek pod pięty, które wkłada się do normalnych butów. Ulgę w bólu może przynieść regularne rozciąganie ścięgna, jednak należy to robić w sposób umiejętny, najlepiej taki, jaki pokaże lekarz fizjoterapeuta.
W sytuacjach, gdy ból jest bardzo silny, można stosować lodowe okłady, które zredukują dolegliwości bólowe oraz obrzęk. Lodu nie należy przykładać do skóry bezpośrednio, najlepiej owinąć go w bawełniany woreczek albo ręcznik. Na redukcję bólu mogą wpłynąć również dostępne bez recepty leki przeciwbólowe.
Osobom, które często cierpią na nawracające zapalenie ścięgna Achillesa zaleca się fizjoterapię, która ma na celu rozciągnięcie oraz wzmocnienie ścięgna, dzięki czemu nie będzie ono ulegało tak częstym urazom. Ćwiczenia zalecone przez fizjoterapeutę należy wykonywać regularnie, najlepiej codziennie przynajmniej przez miesiąc.
Oprócz ćwiczeń specjalista może zalecić akupunkturę, masaże albo terapię falami uderzeniowymi. W skrajnych przypadkach, gdy inne metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych efektów, a ból doskwierający pacjentowi uniemożliwia normalne funkcjonowanie, konieczny może się okazać zabieg chirurgiczny, podczas którego usuwa się i naprawia uszkodzony fragment ścięgna Achillesa.
