Przeciwciała monoklonalne (mAb - Monoclonal Antibody) to jedno z odkryć biologii monoklonalnej. Znajdują one od lat zastosowanie w różnych dziedzinach. Wszystkie przeciwciała monoklonalne są identyczne, gdyż są produkowane przez jedną linię (czyli jest to jeden klon limfocytów B). Co więcej, łączą się one z tym samym antygenem z identyczną siłą. Są one od stosowne w trakcie przeprowadzania różnych metod diagnostycznych, a także w leczeniu niektórych chorób (zwłaszcza nowotworowych)
Po raz pierwszy zostały one otrzymane w 1975 roku. Dokonali tego brytyjski immunolog Cesar Milstein oraz niemiecki biolog Georges Jean Franz Köhler. Badacze wyjaśnili także dokładnie mechanizm działania takich przeciwciał.
Do czego obecnie wykorzystuje się przeciwciała monoklonalne? W jaki sposób się je tworzy? Wyjaśniamy w dalszej części artykułu.
Gdy w naszym organizmie znajdą się obce substancje, zaczynają powstawać przeciwciała. W takiej sytuacji limfocyty B rozpoczynają naukę ich produkcji. Potem zapamiętują patogen i walczą z nim w razie następnego kontaktu.
Do produkcji przeciwciał potrzebne są więc limfocyty B. Jak więc powstają przeciwciała monoklonalne? To dosyć długi i skomplikowany proces. Z reguły limfocyty pobiera się od myszy. Wcześniej jednak stworzenia te zaszczepiane są tym antygenem. Przez to w ich organizmach rozpoczyna się produkcja przeciwciał.
Następnie mysi limfocyt musi być połączony z nowotworową komórką szpiczaka (to dlatego, że wykazuje ona zdolność nieustannego podziału i jest nieśmiertelna). W ten sposób tworzy się komórka hybrydowa. Gdy taka komórka zaczyna się dzielić, powstaje wiele limfocytów B. Stworzone przez nie przeciwciała łączą się tylko i wyłącznie z antygenem. I to właśnie przeciw temu antygenowi limfocyt B zaczął je wytwarzać.
Terapia protonowa - szansa dla wielu chorych na raka. Na czym polega? >>
Przeciwciała monoklonalne znajdują zastosowanie przede wszystkim w trakcie leczenia różnych nowotworów. To dlatego, że umożliwiają one niszczenie komórek rakowych. Podstawowym warunkiem jest obecność w komórkach antygenów. To do nich przeciwciała mają się przyłączać, co rozpoczyna proces niszczenia. Jednak antygeny powinny być obecne jedynie w komórkach nowotworowych. Jeśli znajdują się także w tych zdrowych, może to przyczynić się do uszkodzenia pracy narządów. Z tej przyczyny terapia tego typu nie jest stosowana powszechnie.
Jednym z najbardziej znanych przykładów jest Mylotarg. Wykorzystuje się go w leczeniu ostrej białaczki szpikowej. Jest to koniugat mAb anty-CD33 złożony wraz z oligosacharydem, który indukuje rozcinanie DNA.
W jakich jeszcze innych przypadkach stosuje się przeciwciała monoklonalne? To m.in.:
Przeciwciała monoklonalne (mAb - Monoclonal Antibody) to jedno z odkryć biologii monoklonalnej. Znajdują one od lat zastosowanie w różnych dziedzinach. Wszystkie przeciwciała monoklonalne są identyczne, gdyż są produkowane przez jedną linię (czyli jest to jeden klon limfocytów B). O czym jeszcze warto pamiętać?
Zobacz także: