Jesrsiniozę wywołują bakterii Yersinia. Zdaniem badaczy to one, zaraz po Campylobacter jejuni ?i pałeczkach Salmonelli, najczęściej odpowiadają za zakażenia układu pokarmowego. W przypadku jersiniozy patogen trafia do organizmu wraz z surowym lub na wpół surowym mięsem, zazwyczaj wieprzowiną. Takie zatrucie może być bardzo niebezpieczne i zbyt późna interwencja lekarza może pociągać za sobą bardzo poważne konsekwencje.
Spośród 10 znanych gatunków pałeczek Yersinia, jedynie trzy są groźne dla człowieka (Yersinia pestis, Yersinia paratuberculosis, Yersinia enterocolitica). Pozostałe oddziałują na przewody pokarmowe ssaków, w tym zwierząt domowych (psów i kotów) i hodowlanych (trzoda chlewna), także ptaków, gadów, płazów i ryb. Pałeczki Yersinia można spotkać niezależnie od szerokości geograficznej czy strefy klimatycznej. Co gorsza mają zdolności rozmnażające nawet w temperaturze 4-8°C, tym samym doskonale czują się w domowych lodówkach lub chłodziarkach. Nie zabija ich żadna obróbka termiczna, dlatego gotowanie, pieczenie czy smażenie na wiele się zdają.
Co gorsza, bakterie mogą się znajdować w mięsie, zakażonej wodzie, mleku lub jego przetworach. W skrajnych przypadkach do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z fekaliami zawierającymi zarazki.
Kiedy pałeczki Yersini trafią do przewodu pokarmowego szybko zaczynają się namnażać (okres wylęgania to maksymalnie 11 dni). Następnie wraz z innymi komórkami przedostają się przez naczynia chłonne do tkanki limfatycznej węzłów krezki jelita. Dalszy etap zależny jest od sprawności układu odpornościowego organizmu. Najczęściej infekcja ulega wygaszeniu, może się jednak zdarzyć, że zakażenie – gdy u osoby zakażonej pojawi się infekcja, która bardzo osłabi układ odpornościowy – wywoła sepsę.
Jersinioza może być szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży i płodu, który może otrzymać bakterię wraz z krwią matki. Aby potwierdzić lub wykluczyć zakażenie wykonuje się badanie PCR krwi (badanie, które pomaga określić czy w próbce znajduje się DNA danego patogenu) noworodka oraz badania serologiczne surowicy krwi matki.
Jersinioza – objawy
Jersinioza pojawia się nagle i bardzo szybko postępuje. Do najbardziej charakterystycznych objawów choroby, zwłaszcza w przypadku dzieci, należą biegunka oraz wysoka gorączka. Jeśli bakteria trafi do organizmu osoby dorosłej, sam potrafi poradzić sobie z zakażeniem i w przeciągu kilku dni dolegliwości znikają.
Zdecydowanie groźniejsze są przypadki, gdy jersinioza zajmie węzły krezki jelita. W takich sytuacjach oprócz biegunki ?i gorączki pojawiają się wymioty, nudności, ostre bóle brzucha, zwłaszcza w prawym dolnym kwadrancie, które często brane są za atak wyrostka robaczkowego.
Jersinioza – diagnoza
Jersiniozę można zdiagnozować na dwa sposoby. Pierwszy polega na pobraniu od chorego próbki kału i wyizolowaniu pałeczek Yersinia enterocolitica (u osób, u których biegunka ma łagodny przebieg nie robi się tego testu). Drugi to badanie krwi pod kątem obecności specyficznych przeciwciał. Niekiedy sprawdza się także stężenie białka c-reaktywnego (czyli badanie crp), jednak badanie to potwierdza jedynie obecność stanu zapalnego, ale nie daje odpowiedzi co go wywołało.
Jersinioza leczenie
Jersionioza u osób dorosłych zazwyczaj znika samoistnie, jedyne o czym chory musi pamiętać, to aby przyjmować dużo płynów, co pozwoli uniknąć odwodnienia przy męczących biegunkach. Dzieciom i dorosłym, u których choroba ma ostry przebieg podaje się antybiotyki. Najczęściej jednak leczenie dobierane jest indywidualnie, w zależności od stanu pacjenta.
Trzeba pamiętać, że nawet wyleczone zakażenia może wywołać nieprzyjemne powikłania. U niektórych pacjentów rozwija się bolesny rumień guzowaty, który może pojawić się nawet kilka tygodni po infekcji na przedniej powierzchni podudzi i reaktywne zapalenie stawów, czyli zaczerwienienie wraz ze znacznym obrzękiem, bolesnością i upośledzoną ruchomością stawów. Reaktywne zapalenie stawów pojawia się niesymetrycznie i dotyczy stawów obwodowych, kończyn dolnych, a dolegliwość może utrzymywać się nawet kilka miesięcy.
Na szczęście takich problemów można uniknąć. Wystarczy bardzo ostrożnie podchodzić do surowego mięsa, jego pochodzenia oraz sposobu przechowywania i przygotowywania. Najbezpieczniej jest w ogóle unikać potraw, w których występuje ono w surowej czy półsurowej postaci. Ale uważać trzeba także na ryby, sery, zwłaszcza pleśniowe (te ostatnie odradzane są kobietom w ciąży i małym dzieciom, których układ pokarmowy nie jest jeszcze dobrze rozwinięty).
Zakażenia pomoże uniknąć także odpowiednie przygotowywanie mięsa. Najlepiej do jego krojenia używać osobnej deski i dobrze jest także pilnować, aby nie miało kontaktu z innymi potrawami lub produktami. Należy unikać picia nieprzegotowanej wody i trzeba pamiętać o tym, aby po kontakcie czy zabawie ze zwierzętami dokładnie myć ręce (ciepłą wodą i mydłem).
To również może cię zainteresować:
