Morfina to pochodna fenantrenowa, występuje w opium. Należy do grupy alkaloidów. Morfina została wyodrębniona w 1804 r. przez Friedricha Sertürnera. W stanie czystym ma postać białego proszku o gorzkim smaku. Cechą charakterystyczną morfiny jest słaba rozpuszczalność w wodzie. W medycynie stosuje się m.in. morfinę w tabletkach, chociaż możliwe jest podanie leku podskórnie, dożylnie, bezpośrednio do przestrzeni podpajęczynówkowej lub zewnątrzoponowo. W użytku są takie postacie substancji, jak: chlorowodorek morfiny, siarczan morfiny.
Morfina ma krótki okres półtrwania. Z tego powodu jej właściwości przeciwbólowe po pewnym czasie ustępują. Konieczne jest zatem ponowne przyjęcie określonej dawki. Naukowcom udało się uzyskać rodzaj tabletki morfinowej, która cechuje się spowolnionym uwalnianiem. Tego typu medykament działa przez ok. 12 godzin.
Morfina była popularna szczególnie podczas II wojny światowej. Sławę zyskała wysoką skutecznością zwalczania bólu oraz właściwościami relaksującymi (działanie psychoaktywne). Dzięki morfinie łatwiej było znieść trudy wojny. Dzisiaj morfina jest zastępowana innymi substancjami – głównie przez wzgląd na jej właściwości uzależniające.
Morfina wykazuje silne działanie przeciwbólowe, przeciwbiegunkowe, przeciwkaszlowe. Ponadto ma właściwości uspokajające. W praktyce morfina jest stosowana tylko wtedy, gdy nie można już wesprzeć się innymi medykamentami. Morfina jest bowiem substancją, której dawki trzeba stale zwiększać, żeby zadziałała tak, jak na początku. Organizm ludzki po prostu się do niej przyzwyczaja (zresztą jak do wszystkich opiatów). Ponadto morfina ma właściwości uzależniające.
Nie ma nic złego w krótkotrwałym stosowaniu leków przeciwbólowych na bazie morfiny, zawsze jednak musi się to odbywać pod kontrolą lekarza. Substancja wykorzystywana jest np. po operacjach, w stanach niedokrwienia mięśnia sercowego oraz po zawale. Morfinę stosuje się także przy ciężkich urazach klatki piersiowej (np. gdy uszkodzone są płuca i oskrzela) oraz w zespołach bólowych połączonych z uciążliwym kaszlem. Zdarza się, że lek jest podawany wraz z innymi środkami przeciwbólowymi, przeciwdepresyjnymi lub ze sterydami. Legalny zakup morfiny w Polsce jest możliwy tylko wtedy, gdy uzyska się receptę od uprawnionego lekarza.
Działanie morfiny jest zauważalne po ok. 20-30 minutach od podania dożylnego (standardowej) dawki. Czas oczekiwania znacznie się wydłuża, gdy lekarze zdecydowali o podaniu podskórnym. Wówczas pierwsze rezultaty działania morfiny można zaobserwować mniej więcej po godzinie. Jeżeli lek jest zażywany w postaci tabletki, wówczas porcja może być inna w zależności od pacjenta. W przypadku drogi doustnej konieczne jest indywidualne dobranie odpowiedniej dawki. Dostępność biologiczna morfiny jest zwiększana obecnością pokarmu w żołądku. Opiat wiąże się z białkami osocza. Morfina w 70% jest wydalana z moczem.
Morfina jest substancją należącą do grupy opiatów (alkaloidy). W rodzinie tej znajdują się także: kompot makowy, tebaina, papaweryna, heroina, narceina, kodeina, dolargan, fentatyl, metadon. Wszystkie te substancje wykazują działanie uzależniające. Wielokrotne podanie morfiny wywołuje u pacjenta stan nieuzasadnionego błogostanu. Substancja znacznie poprawia samopoczucie. Chory jest uspokojony, nie panikuje, ma dobry humor. Niekiedy pojawiają się halucynacje i specyficzne odczucia, których nie da się powtórzyć w świecie rzeczywistym. Błogostan bardzo szybko uzależnia. Narkomani chcą się czuć wyłącznie tak, jak wtedy, gdy zażyją dużą dawkę morfiny. Co istotne, uzależnienia od opiatów są na tyle silne, że zmieniają osobowość uzależnionego. Ci, którzy potrzebują kolejnej działki, nierzadko decydują się na popełnianie przestępstw – byleby zdobyć pożądaną substancję. Nałóg może się pojawić już po kilkukrotnym zażyciu niewielkich dawek morfiny.
Opiaty to substancje wyniszczające organizm. Morfina stanowi idealną ilustrację powiedzenia „niewielka ilość pomoże, nadmiar zatruje”. Według badań 50% zgonów wynikających z przedawkowania to śmierci po opiatach. Statystyki są bezlitosne. Narkoman zażywający opiaty nie jest w stanie normalnie funkcjonować – w uzależnieniu przeżywa maksymalnie 8 lat. Ciężkie uzależnienia są równoznaczne z całkowitą izolacją społeczną. Narkomanom nie zależy ani na wyglądzie, ani na higienie. Jedyne, czego potrzebują, to kolejna dawka narkotyku.
Co prawda dziś morfinizm to raczej przeżytek (choroba była popularna na przełomie XIX i XX wieku oraz podczas II wojny światowej), ale ciągle zdarzają się przypadki tego typu uzależnienia.
Zażywanie morfiny łączy się z wieloma skutkami ubocznymi. Do najczęściej występujących zalicza się m.in.:
Regularne zażywanie morfiny wywołuje bezsenność, stałą apatię, zaparcia (a nawet kamienie kałowe), impotencję, zaawansowaną próchnicę oraz znaczny spadek odporności. Morfiniści mają problemy skórne (sporo stanów zapalnych). Po pewnym czasie dochodzi także do uszkodzeń narządów miąższowych, w tym wątroby oraz trzustki.
Przedawkowanie morfiny objawia się: suchością w jamie ustnej, wymiotami, spłyconym oddechem, obniżeniem temperatury ciała, silnym zwężeniem źrenic, niewydolnością oddechową (prowadzącą do sinicy), śpiączką. Jeżeli doszło do zatrucia, należy jak najszybciej udać się z chorym do lekarza. Można choremu podać środki przeczyszczające lub sprowokować go do wymiotów.
To również może cię zainteresować:
Mefedron - działanie i skutki przyjmowania: uzależnienie od mefedronu
Amfetamina - chwilowa euforia i mnóstwo szkód. Działanie i skutki przyjmowania amfetaminy