Haluksy – czym są?
Na początku warto zaznaczyć, że haluksy nie są naroślą na palcach stóp – jak sądzi wiele osób, a deformacją palców stóp. Haluksy pojawiają się, gdy duży palec u stopy wygina się w stronę pozostałych palców, czyli do wewnętrznej krawędzi stopy od strony małego palca. Początkowo deformacja jest niewielka, jednak z czasem paluch przybliża się coraz bardziej do pozostałych palców, aż w końcu podwija się pod drugi palec albo się na nim kładzie. W związku z odginaniem się palucha, kość, która znajduje się u jego podstawy, przemieszcza się i zaczyna być widoczna po wewnętrznej stronie stopy. Kontakt uwypuklonej kości z obuwiem bardzo często powoduje ból, a w miarę pogłębiania się choroby ból staje się tak silny, że może uniemożliwiać chodzenie, nawet bez obuwia.
Dodatkowo, na skutek kontaktu uwypuklonej kości z wnętrzem obuwia powstaje zgrubienie, czyli tak zwany haluks. Czasami haluksom oprócz bólu towarzyszy zaczerwienienie, stan zapalny w okolicy kości oraz głowy śródstopia, a także zapalenie kaletki stawu śródstopno-palcowego. Niestety, w wielu sytuacjach nieleczone haluksy są przyczyną dalszych deformacji, na przykład przyjmowania nieprawidłowej postawy ciała z powodu bólu podczas chodzenia. Początkowo najbardziej narażony jest staw skokowy, a następnie nawet biodra oraz kręgosłup lędźwiowy.
Haluksy – przyczyny powstawania
Haluksy to problem, który dotyka zdecydowanie częściej kobiet niż mężczyzn. Jest to związane ze słabszą budową mięśniowo-więzadłową stopy, a także z większą tendencją kobiet do noszenia nieodpowiedniego obuwia. Haluksom sprzyjają przede wszystkim buty o wąskich noskach, które wywołują niefizjologiczne ułożenie palców stóp. Niektórzy są zdania, że do powstawania halusków przyczynia się również obuwie na obcasach. Czynnikami, które zwiększają ryzyko pojawienia się haluksów są tendencje genetyczne, waga ciała, a także praca wymagająca długotrwałego stania.
Haluksy operacja – kiedy jest konieczna?
Warto zacząć działać, gdy odkryje się już pierwsze objawy haluksów, takie jak dyskomfort lub ból podczas chodzenia czy nawet niewielkie zmiany w pozycji palców. Gdy odkryje się te objawy odpowiednio wcześnie, wystarczająca może być zmiana obuwia, noszenie wkładek ortopedycznych oraz separatorów między palcami, które wymuszają prawidłową pozycję palców. Dolegliwości związane z haluksami można łagodzić stosując specjalne plastry i żelowe osłony, które są nasączone olejkami eterycznymi zmniejszającymi ból. Jeżeli haluksom towarzyszy płaskostopie, zazwyczaj zaleca się noszenie silikonowych wkładek metatarsalnych, które powodują uniesienie sklepienia stopy oraz sprzyjają korygowaniu haluksa. Przydatne mogą się okazać również opaski na haluksy w formie żelowych wkładek, które zapobiegają powstawaniu otarć, a także zniekształceniu kości i osłabieniu mięśni stopy.
Jeżeli zbagatelizuje się pierwsze dolegliwości związane z haluksami prawdopodobnie w przyszłości konieczna będzie ich operacja.
Operacja haluksów
Operacja haluksów to coś, co do niedawna kojarzone było z wielkim bólem i długotrwałym unieruchomieniem. Jeszcze jakiś czas temu usunięcie haluksów wiązało się z włożeniem stopy w gips na okres około ośmiu tygodni oraz z zakazem chodzenia. Na szczęście operacje haluksów przeprowadza się obecnie w nieco inny sposób, przez co rekonwalescencja nie jest aż tak dotkliwa. Coraz częściej po operacji haluksów nie zakłada się na stopę gipsu, a do wyboru jest kilka metod zoperowania tej deformacji.
Najbardziej popularne metody operacji haluksów to:
- Osteotomia klinowa
- Osteotomia półkulista
- Osteotomia Chevron
- Metoda Scarf
Wybór metody przeprowadzenia operacji, a także rodzaju znieczulenia zależą przede wszystkim od stanu stóp oraz stopnia deformacji palucha, a także innych palców. Jedną z polecanych metod operacji haluksów jest zespolenie przy użyciu tytanowych płytek, dzięki którym odtwarzane jest prawidłowe ułożenie palców stóp. Za pomocą płytek możliwe jest również odbudowanie naruszonych rejonów stopy, które mogły zostać uszkodzone przez zdeformowany paluch. Ogromną zaletą tego typu zabiegu jest to, że zazwyczaj już na drugi dzień po zabiegu pacjent może chodzić w specjalnym usztywniającym bucie.
Mimo postępów w medycynie i tego, że operacje haluksów stają się coraz prostsze i mniej uciążliwe dla pacjenta, nie warto czekać aż inne metody leczenia przestaną być skuteczne. Po zauważeniu pierwszych objawów haluksów należy niezwłocznie udać się do lekarza ortopedy, który dobierze najbardziej odpowiednią dla danej osoby metodę leczenia.
