Udar to zaburzenie czynności mózgu spowodowane nagłym zatrzymaniem dopływu krwi (udar niedokrwienny) lub na wylewie krwi do mózgu w wyniku pęknięcia naczynia krwionośnego (udar krwotoczny). Według szacunków niemal 90 proc. przypadków stanowią udary niedokrwienne mózgu. Bezpośrednią przyczyną jest niedrożność tętnicy prowadzącej do mózgu (zdarza się tak, gdy naczynie krwionośne zostanie zablokowane przez skrzep lub płytkę miażdżycową). Ta część mózgu, która zostaje w ten sposób pozbawiona tlenu dostarczanego przez krew, zaczyna obumierać. Im dłużej mózg pozostaje niedotleniony, tym uszkodzenia są rozleglejsze.
Jak rozpoznać udar mózgu?
Istnieje prosty test, nazywany testem F.A.S.T, opracowany przez neurologów i ratowników, który pomaga wykryć wczesne objawy udaru mózgu. Zatem, gdy podejrzewasz, że ktoś może mieć udar, wykonaj następujący test:
- F jak FACE, czyli twarz - zwróć uwagę na asymetrię twarzy. Osoba, która przechodzi udar mózgu, ma zwykle opadnięty jeden kącik ust lub oko. Poproś, aby ta osoba uśmiechnęła się do ciebie. Jeżeli twarz odzyskuje symetrię, nie musimy się martwić. Jest natomiast źle, gdy jedna część twarzy nadal pozostaje opadnięta.
- A jak ARM, czyli ramię - poproś o podniesienie obu rąk do przodu i zamknięcie oczu. Sprawdź, czy jedno ramię nie opada w dół. Jeśli jedno z ramion pozostaje wyżej, a drugie nieco niżej, może to być wczesny objaw udaru mózgu.
- S jak SPEECH, czyli mowa - Jednym z objawów udaru mózgu są zaburzenia mowy (trudności z wypowiadaniem słów, nieprawidłowa artykulacja, przekręcanie końcówek wyrazów, bełkotanie i problem z prawidłowym formułowaniem myśli). Poproś osobę o powtórzenie prostej frazy i posłuchaj jak mówi.
Widząc takie symptomy trzeba niezwłocznie wezwać pomoc medyczną. - Nie jedź sam samochodem do szpitala, ani nie pozwól, aby ktoś cię tam zawiózł. Natychmiast wezwij karetką. Ratownicy medyczni od razu udzielą ci pierwszej pomocy - radzą eksperci.
- T jak TIME, czyli czas, który ma tutaj decydujące znaczenie. Tylko szybka pomoc może ograniczyć szkody, do jakich dochodzi w niedotlenionym mózgu.
Jakie są objawy udaru mózgu?
- Nagłe drętwienie lub osłabienie twarzy, ramienia lub nogi, szczególnie po jednej stronie ciała.
- Nagłe problemy z mówieniem lub trudności ze zrozumieniem mowy.
- Nagłe problemy z widzeniem, które mogą dotyczyć zarówno tylko jednego, jak i obu oczu.
- Nagłe problemy z chodzeniem, zawroty głowy, utrata równowagi lub brak koordynacji.
- Nagły silny ból głowy bez znanej przyczyny.
Źródła: cdc.gov
