Zgaga jest zwykle spowodowana refluksem żołądkowym, którego objawy mogą zaostrzyć: przejadanie się, jedzenie pikantnych lub tłustych potraw, palenie tytoniu, alkohol lub przyjmowania pewnych leków. Refluks to choroba polegająca na cofaniu się treści żołądkowej w kierunku przełyku. Zgaga, jako jeden z objawów refluksu, odczuwana jest jako bolesne pieczenie za mostkiem, w tzw. dołku podsercowym, czasami w gardle. Do tego dochodzą takie nieprzyjemne dolegliwości jak: kwaśny posmak w ustach, nudności, wzdęcia, odbijanie się.
Bezpośrednią przyczyną cofania się pokarmu w kierunku przełyku jest osłabienie zwieracza przełyku, czyli rurki zbudowanej z mięśni gładkich, przez którą jedzenie trafia do żołądka. Objawy refluksu nasilają się nocą, zwłaszcza gdy leżymy na płasko (dlatego pacjentom zaleca się spanie niemal w pozycji siedzącej), a także gdy zjemy coś szczególnie trudnego do strawienia i pokarm długo zalega w żołądku.
Najczęstsze dolegliwości, na które skarżą się osoby z refluksem to:
- uczucie pieczenia za mostkiem
- ból w klatce piersiowej i w nadbrzuszu (tzw. dołku)
- uczucie palenia w przełyku
- kwaśne i częste odbijanie się
- ucisk w brzuchu pojawiający się po jedzeniu
Przy refluksie "jedzenie staje się lekarstwem"
Jeśli cierpimy na refluks i często doświadczamy zgagi musimy radykalnie zmienić naszą dietę i "podporządkować" ją chorobie. Zaczynamy od zmiany diety na lekkostrawną, co oznacza, między innymi, odejście od smażonych i i tłustych potraw. Zamiast smażenia gotujemy w wodzie, na parze lub pieczemy w folii (bez udziału tłuszczu).
Druga ważna zasada to jedzenie o określonych porach (4-5 posiłków dziennie, przy czym ostatni jemy najpóźniej na 3 godziny przed snem). Ponadto trzeba kontrolować zjadane porcje. Przy tej chorobie lepsze są posiłki zjadane często, ale w niewielkich ilościach.
Siedem rodzajów produktów, które mogą pomóc w przypadku refluksu i zgagi:
- produkty pełnoziarniste (źródło błonnika, witamin z grupy B, żelaza, kwasu foliowego, selenu, potasu, magnezu i innych ważnych składników odżywczych) - brązowy ryż, komosa ryżowa, płatki owsiane i pełnoziarnisty chleb. Chodzi m.in. o to, że błonnik może pomóc we wchłanianiu nadmiaru soków żołądkowych.
- owoce i warzywa - prawie wszystkie owoce i warzywa zmniejszają ilość kwasu żołądkowego, w tym warzywa korzeniowe (ziemniaki, marchew, pietruszka, seler) i zielone, które są bogate w błonnik. Najlepsze są: słodkie ziemniaki, marchew, buraki, kalafior, ogórki, szparagi, jarmuż, szpinak, brokuły i fasolka szparagowa. Wśród owoców najlepsze są: jabłka, banany, jagody, melony, brzoskwinie, gruszki.
Są jednak warzywa, które nie są zalecane osobom cierpiącym z powodu refluksu. Są to czosnek, cebula, owoce cytrusowe, takie jak grejpfrut i pomarańcza, a także potrawy na bazie pomidorów (np. keczup).
- chude białko - jako źródło białka najlepsze są takie produkty jak kurczak, owoce morza, tofu, soczewica, fasola i białka jaj
- orzechy i nasiona (migdały, orzeszki ziemne, chia, granat i siemię lniane) dostarczają organizmowi mnóstwo składników odżywczych, zdrowych jednonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz błonnika.
- zdrowe tłuszcze - pomocne może być zastąpienie niezdrowych tłuszczów zwierzęcych i tłuszczów trans zdrowymi, takimi jak awokado, oliwa z oliwek, orzechy włoskie i produkty sojowe.
- imbir - ma cenne właściwości lecznicze i przeciwzapalne, jest jednym z najlepszych środków wspomagających trawienie, a dzięki temu, że jest zasadowy (chodzi o pH) łagodzi podrażnienia w przewodzie pokarmowym;
- jogurt i inne mleczne, nietłuste produkty - znakomite źródło białka, probiotyk, wspiera zdrowie jelit. Jest składnikiem tak zwanej białej diety, zalecanej osobom cierpiącym z powodu refluksu.
Domowe sposoby na zgagę
- picie naparu z siemienia lnianego (zmielone siemię lniane zalać gorącą wodą i odstawić na noc lub ugotować ziarna albo zalać wrzątkiem)
- cynamon (łyżeczkę cynamonu zalać wrzątkiem i po 10 minutach zaparzania odcedzić - pić tak zrobiony napar małymi łyczkami)
- herbatki ziołowe: z rumianku, kopru włoskiego, kwiatu lipy, dziurawca, prawoślazu lekarskiego, kłącza imbiru
- sok z aloesu
- jajko na miękko
- sporadycznie można też sięgać po sodę oczyszczoną, która działa poprzez neutralizację kwasu w żołądku (ważne jest, aby używać jej z umiarem, może zakłócać działanie niektórych leków, może też przynieść działania niepożądane, takie jak wzdęcia, gazy i skurcze żołądka)
Źródła: MedicalNewsToday.com
