Imbir lekarski (Zingiber officinale Rosc) to cenna roślina z rodziny imbirowatych, należy do tej samej rodziny, co kardamon i kurkuma. Jest wykorzystywany zarówno w kuchni, jak i w "aptece" i to prawdopodobnie od kilku tysięcy lat. Imbir uprawia się w wielu rejonach świata, w tym w Indonezji, Tajlandii, Nepalu, Chinach, Indiach oraz w Stanach Zjednoczonych (w stanie dzikim właściwie już nie występuje). Jest cenionym dodatkiem do dań w kuchni azjatyckiej. W Japonii marynowany imbir spożywa się wraz z sushi. Imbir dodawany jest też do wielu wyrobów. Mamy więc piwo imbirowe, herbatę imbirową, cukierki imbirowe itp.
Jak wygląda imbir? Ma jadalne, grube, mięsiste kłącza, które służą do celów kulinarnych i leczniczych. Młode kłącza zjada się niczym warzywo lub kandyzuje, starsze suszy i dodaje do zup, wypieków, napojów. Imbir wykorzystuje się do produkcji piwa, wina, miodów pitnych, dodaje do deserów. Wchodzi w skład curry, mieszanki ostrych przypraw używanych w kuchni wschodniej. Imbir jemy świeży, suszony, sproszkowany, a także w postaci wyciśniętego z kłącza soku. Wykorzystuje się też imbirowy olejek eteryczny.
Imbir lekarski i jego właściwości lecznicze
W imbirze znajduje się cenny związek o nazwie gingerol. Jest to fenolowy związek fitochemiczny, który aktywuje receptory przypraw na języku. To właśnie gingerol nadaje imbirowi jego niepowtarzalny zapach i smak.
Ten naturalny składnik korzenia imbiru wpływa na motorykę przewodu pokarmowego, przyspieszając przesuwanie się pokarmu w jelitach. A zatem imbir wspomaga wydajne trawienie i może pomóc przy niestrawności. Dodatkowo zapobiega wzdęciom, ponieważ ogranicza fermentację, zaparcia i inne przyczyny gromadzenia się gazów w jelitach. Łagodzi też bóle żołądkowe i wzmaga apetyt.
Imbir lekarski przydaje się też w przypadku mdłości, które doskwierają kobietom w ciąży, może też pomóc przy nudnościach towarzyszącym chemioterapii.
Naukowcy zidentyfikowali w imbirze ponad 400 naturalnych związków, z których wiele ma działanie przeciwzapalne. Obecnie bada się, jak można wykorzystać roślinę i zawarte w niej związki, w leczeniu takich stanów, jak reumatoidalne zapalenie stawów lub zapalenie dróg oddechowych. Naukowcy przeprowadzili kilka niewielkich badań, w których wykazali, że osoby z chorobą zwyrodnieniową stawów, które przyjmowały preparaty z dodatkiem imbiru, mniej cierpiały z powodu bólu i niepełnosprawności. Podkreśla się jednak, że to dopiero wstępne obserwacje. Gingerol wykorzystuje się ponadto w walce z grypą lub przeziębieniem. Imbir wydaje się być pomocny w walce z bólem menstruacyjnym, gdy jest przyjmowany na początku miesiączki.
Imbir wykazuje też pewne właściwości przeciwutleniające (mniejsza stres oksydacyjny). Oznacza to, że neutralizuje wolne rodniki, odpowiedzialne za choroby i starzenie się organizmu.
Naukowcy znaleźli też dowody, że imbir obniża poziom cukru we krwi i poprawia różne czynniki ryzyka chorób serca u osób z cukrzycą typu 2. Pomoże obniżyć poziom cholesterolu LDL oraz trójglicerydów we krwi. Ponadto istnieją dowody, że imbir pomaga podczas odchudzania, wspiera bowiem proces utraty masy ciała. Być może wynika to z jego potencjału do zwiększania liczby spalanych kalorii lub zmniejszania stanu zapalnego, choć naukowcy nie są do końca pewni odpowiedzi.
Gingerolowi przypisuje się też działanie przeciwnowotworowe. Niektóre dane wskazują na prewencję raka jelita grubego. Istnieją ponadto ograniczone dowody, że imbir może być skuteczny w leczeniu takich nowotworów przewodu pokarmowego, jak rak trzustki oraz rak wątroby i pomocny w przypadku raka piersi i raka jajnika. Trzeba jednak dodać, że nie ma badań klinicznych, które by to potwierdzały.
Niektóre badania sugerują, że przeciwutleniacze i związki bioaktywne zawarte w imbirze mogą hamować reakcje zapalne w mózgu oraz poprawić jego funkcjonowanie.
No i przede wszystkim gingerol może posłużyć do zwalczania infekcji, ma bowiem właściwości przeciwbakteryjne. Badania przeprowadzone w 2008 roku wykazały jego skuteczność w zwalczaniu bakterii związanym z zapaleniem dziąseł i przyzębia. Świeży imbir może być również skuteczny przy infekcji RSV (syncytialny wirus oddechowy).
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Jedz naturalny imbir, a nie suplementy
Eksperci podkreślają, że to nie suplementy imbiru powinniśmy jeść, tylko imbir w stanie naturalnym, w potrawach i napojach. Jest bezpieczny dla większości ludzi, jeżeli jest zjadany w normalnych ilościach.
Wyższe dawki, zawarte w suplementach, mogą zwiększać ryzyko krwawienia u osób z zaburzeniami krzepliwości krwi lub zażywającymi leki rozrzedzające krew. Ponadto osoby z cukrzycą powinny zachować ostrożność, jeśli chcą brać takie suplementy, ponieważ brakuje badań dotyczących bezpieczeństwa tego typu preparatów. Imbiru powinny też unikać kobiety w zaawansowanej ciąży, małe dzieci, osoby z chorobą wrzodową żołądka oraz cierpiące na niedociśnienie i z niedowagą.
