Wargi pokrywa tak cienka warstwa nabłonka, że prześwitują przez nią naczynia krwionośne i dlatego usta mają kolor czerwony lub różowy U niektórych osób usta są bardziej wrażliwe niż u innych. Dotyczy to tych, którzy generalnie mają wrażliwą skórę.
Usta suche, spierzchnięte, popękane - przyczyny
Wspomina już niewielka liczby gruczołów łojowych na skórze warg powoduje, że usta łatwo tracą wilgoć. Ponadto wiatr, mała wilgotność powietrza i działanie słońca, niskie lub wysokie temperatury, to czynniki, które wysuszają skórę warg. Czynniki, które powodują pierzchnięcie i wysuszanie ust:
- Długotrwałe działanie czynników atmosferycznych: mróz, słońce.
- Złe nawyki, czyli przygryzanie oblizywanie warg na wietrze i mrozie.
- Odwodnienie organizmu. Warto pamiętać o wypijaniu odpowiedniej ilości płynów, nie tylko latem. Zimą zaleca się używać nawilżaczy w ogrzewanych pomieszczeniach.
- Wrażliwość na pewne pokarmy, co wywołuje mrowienie, swędzenie, a nawet obrzęk nie tylko warg, ale również języka i gardła. W takim przypadku koniecznie trzeba się skonsultować z lekarzem.
- W pewnych przypadkach jeśli problem powraca pomimo prawidłowej pielęgnacji, może to być objaw poważnych chorób. Należą do nich m.in.: choroby tarczycy, łuszczyca, cukrzyca.
- Przyjmowanie niektórych leków jak np. leków moczopędnych również może powodować wysuszanie ust.
Suche, pękające usta - jak sobie z tym radzić
Najlepszym sposobem jest oczywiście zapobieganie powstawaniu problemu. Dlatego warto zastosować kilka poniższych wskazówek:
- Przed wyjściem na zewnątrz używaj balsamu do ust zawierającego m.in olejki i woski roślinne, wosk pszczeli oraz witaminy A i E.
- Stosuj kosmetyki z filtrem przeciwsłonecznym (SPF) 15 lub większym
- Zimą stosuj balsam przez cały dzień
- Pij dużo wody, aby uniknąć odwodnienia
- Powtarzaj smarowanie podczas pobytu w pomieszczeniach o suchym powietrzu (np.klimatyzowane biuro)
- Złuszczaj usta - spierzchnięte usta są pokryte warstwą suchej skóry, która przeszkadza w dotarciu do ust leczniczych składników balsamów.
- Uważnie dobieraj kosmetyki do pielęgnacji, jeśli masz wrażliwe usta, wybieraj produkty o odżywcze formule.
Domowe sposoby pielęgnacyjne: w przypadku popękanych i spierzchniętych ust można zastosować oliwę z oliwek, olejek sezamowy, inne wartościowe tłuszcze. Na noc warto nakładać warstwę wazeliny, która znakomicie natłuści. Świetnym środkiem pielęgnacyjnym jest miód, wystarczy nakładać go 2-3 razy dziennie na ok. 10 minut. Miód złuszczy zniszczony naskórek, nawilży i ujędrni usta. Dodatkowo dzięki działaniu antybakteryjnemu, nie będą się rozwijać infekcje. Aloes bardzo dobrze sprawdzi się jako środek nawilżający i regenerujący. Można go nakładać na usta jak najczęściej. Ważne, by kosmetyk miał jak najmniej dodatków i "ulepszaczy". Warto również sięgać po ogórek, który nawilża i pomaga w gojenie ust. Plasterki ogórka nakładamy na usta i pozostawiamy je na kilka minut. Raz w tygodniu można robić domową maseczkę np. z bananem (rozgnieciony banan, kilka kropel oliwy z oliwek, łyżka śmietany) lub z awokado (miękkie awokado plus olej roślinny). Maskę należy trzymać na ustach przez 20-30 min.
Usta pękające do krwi - jakich witamin brakuje, jak leczyć
Jeżeli usta często pękają, a w skrajnych przypadkach pękają aż do krwi konieczna jest wizyta u lekarza. Może to być objaw poważnej choroby jak wspomniano powyżej lub niedoborów żywieniowych, braku witamin. Najczęściej przyczyną jest niedobór witaminy A oraz witamin z grupy B lub żelaza. Aby dostarczyć organizmowi zalecane ilości witaminy A powinniśmy stosować zróżnicowaną dietę i jeść takie produkty jak:
- wątróbka wołowa i inne podroby
- niektóre rodzaje ryb (np. łosoś)
- produkty mleczne, w tym pełne mleko, sery, masło
- żółtka jaj
- owoce i warzywa głównie o zabarwieniu żółto-pomarańczowym, oraz czerwonym, zielonym.
Witaminy z grupy B są organicznymi związkami chemicznymi dobrze rozpuszczalnymi w wodzie. Grupa ta zawiera aż 8 różnych witamin: witamina B1 (tamina), witamina B2 (ryboflawina), witamina B3 (witamina PP), witamina B5 (kwas pantotenowy), witamina B6 (pirydoksyna), witamina B7 (biotyna), witamina B9 (kwas foliowy), witamina B12 (kobalamina). Znakomitym źródłem witamin z grupy B są m.in. produkty pełnoziarniste. Więcej o witaminach z grupy B czytaj w:
Dobrze jest wykonać badanie krwi, tzw. morfologię, by sprawdzić czy nie mamy anemii. Jeśli wyniki będą poniżej normy, konieczna jest wizyta u lekarza.
Zdarza się, że problem z ustami to efekt alergii na jakiś składnik błyszczyka lub pomadki. Na wszelki wypadek warto kosmetyk odstawić na kilka dni by zaobserwować, czy wysuszenie ust mija.
Sine usta - czy to powód do niepokoju
Sine usta to najczęściej efekt obniżenia temperatury ciała. Usta sinieją podczas spaceru w zimny, wietrzny dzień dni, lub po kąpieli w zimnej wodzie. I nie ma w tym nic groźnego.
Jeśli z powodu zimna, temperatura ciała obniży się do 35 st. C dochodzi do hipotermii. Jest to stan w którym ochładzanie organizmu zachodzi szybciej niż proces wytwarzania ciepła. Hipotermia to stan zagrażający życiu, konieczne jest wezwanie pomocy lekarskiej.
Zdarza się jednak, że sine usta są objawem poważnej choroby lub dolegliwości jak np.:
- anemia (niedokrwistość)
- astma
- wady serca
- zapalenie płuc
- rozedma płuc
- reakcje alergiczne
Jeżeli mamy skłonność do łatwego sinienia warg, ale nie towarzysza temu objawy takie jak np. osłabienie, duszności, zimny pot wystarczy powiedzieć o tym lekarzowi rodzinnemu podczas najbliższej wizyty. W przypadku gdy oprócz sinienia warg pojawiają się inne dolegliwości, konieczne należy się zgłoś do lekarza rodzinnego.
