Stan zapalny zęba: przyczyny, leczenie

Stan zapalny zęba to inaczej zapalenie miazgi spowodowane atakiem bakterii lub czynnikami fizycznymi. Podstawowa przyczyna rozwoju stanu zapalnego zęba to nieleczona próchnica. Objawem jest silny, promieniujący ból w reakcji na ciepło, zimno lub nacisk przy nadgryzaniu. Potem pojawia się silny nocny ból, który już tak łatwo nie przechodzi.

Stan zapalny zęba - przyczyny

Stan zapalny zęba oznacza zapalenie miazgi, czyli pulpitis. Miazga to środkowa żywa część zęba, w której znajdują się naczynia krwionośne i nerwy. Zapalenie może być odwracalne, jak i nieodwracalne i przebiegać początkowo bez symptomów lub z bólem i innymi objawami zapalenia.

Generalnie przyczyny zapalenia zęba dzieli się na zakaźne i niezakaźne. Mówiąc o przyczynach zakaźnych ma się na myśli zapalenie wywołane przez bakterie i produkty ich przemiany materii. Jeżeli ząb jest nieszczelny, źle wyleczony i z niepełnym wypełnieniem, do miazgi zęba przedostają się bakterie. Podobnie, gdy ząb toczy próchnica, a także gdy dochodzi do uszkodzenia zęba, np. starcia czy złamania, miazga natychmiast staje się celem dla bakterii. Choroby przyzębia także grożą zapaleniem miazgi, ponieważ bakterie przedostają się do środka zęba przez ujścia kanałów zębowych.

Niezakaźne przyczyny zapalenia zęba to ucisk w wyniku niewłaściwie założonej plomby, zbyt wysoko wysklepionej, przegrzanie miazgi w czasie borowania zęba zbyt gorącym wiertłem, drażniące miazgę wypełnienia chemiczne. A także zbyt szybkie przesuwanie zębów w czasie leczenia ortodontycznego, bruksizm, czyli zgrzytanie zębami, uszkodzenia spowodowane używaniem twardej szczoteczki do zębów, refluks żołądkowo-przełykowy, bulimia. Czyli wszystkie te czynniki, które uszkadzają zęby lub dziąsła.

Stan zapalny zęba - objawy

Stan zapalny zęba objawia się przede wszystkim bólem. Może mieć różne stopnie, w zależności od zaawansowania choroby. Początkowo jest niewielki, łagodny i ledwo go czujemy. Trwa kilka dni i pozornie odchodzi w niepamięć. Między atakami bólu są długie przerwy, tak że już prawie zapominamy o dolegliwości. Czujemy, że ząb reaguje na zimno lub ciepło, a także na słodkie potrawy czy napoje, ale nie jest to jeszcze mocny ból. Ten etap zapalenia jest jeszcze odwracalny.

Jednak nieleczone zapalenie postępuje i przechodzi w stan nieodwracalny. Miazga jest jeszcze żywa i reaguje mocnym bólem na nacisk wywierany przez inne zęby w trakcie nadgryzania i żucia pokarmu. Przechodzi teraz w stan długotrwały. Na tym etapie w obniżeniu poziomu bólu pomaga przykładanie czegoś zimnego do zęba. Dochodzą napady bólu zęba w nocy. Tętniący ból mówi, że dochodzi już do rozwoju ognisk ropnych w środku zęba. Środki przeciwbólowe przestają działać. Stan zapalny zaczyna obejmować także okolice korzenia.

Kolejnym etap to obumarcie miazgi zęba. Ból przechodzi, ponieważ ząb jest już martwy. Teraz grozi nam zgorzel zęba. To stan, w którym bakterie beztlenowe rozpoczynają swoją pracę. Zaczyna się proces gnicia zęba. Ząb wymaga natychmiastowej pomocy, inaczej go stracimy, a bakterie zainfekują sąsiednie tkanki. Stan zapalny może doprowadzić do zapalenia okostnej i tkanek okołowierzchołkowych, a stąd już tylko krok to rozwoju ropnia zęba. Ropień zęba może utworzyć przetokę, przez którą ropa wleje się do jamy ustnej. Tak wygląda historia nieleczonego zęba. Na koniec pozostaje już tylko ekstrakcja.

Stan zapalny zęba - leczenie

Tylko leczenie dentystyczne pozwoli nam uniknąć takiej historii. Im wcześniej odwiedzimy dentystę, tym dla nas lepiej. Jeżeli zapalenie zęba jest jeszcze na etapie odwracalnym stosuje się lekarstwo, wkładane do zęba, które eliminuje stan zapalny miazgi, odkaża miazgę i stymulują do budowy zębiny, ochraniającej miazgę. Jeżeli jest ubytek, zakłada się plombę i co jakiś czas kontroluje stan zęba.

Jeżeli jednak zapalenie miazgi poczyniło znaczne szkody rozpoczyna się leczenie kanałowe. Usuwa się uszkodzoną miazgę, oczyszcza i odkaża środek zęba, a następnie zakłada plombę. Jeżeli doszło już do zgorzeli, konieczne jest usunięcie całej miazgi, a następnie zakłada się na kilkanaście dni specjalne lekarstwa i dopiero po kilku wizytach, gdy środek zęba jest już sterylny, wypełnia się go materiałem dentystycznym. Może ponadto być konieczna resekcja korzenia zęba, czyli odcięcie zaatakowanego zgorzelą wierzchołka zęba, a nawet jego usunięcie.