Zgorzel zęba - co to jest miazga zęba? Jakie pełni funkcje?
Zgorzel zęba to stan zapalny miazgi zęba. Rozwija się w wyniku działania silnych toksyn, produkowanych przez bakterie beztlenowe. Uszkodzenie miazgi zapoczątkowuje proces gnilny wewnątrz zęba.
Nasze zęby zbudowane są z korzenia, szyjki zębowej i korony. We wnętrzu zęba znajduje się tzw. komora, czyli wolna przestrzeń oraz kanał korzeniowy, który wypełnia miazga. Do tego dochodzi jeszcze szkliwo, zębina oraz cement. Miazga, wypełniająca komorę oraz kanał korzeniowy, to żywa tkanka łączna, pełna nerwów i naczyń krwionośnych. Z zewnątrz chroniona jest przez zębinę i twarde jak skała szkliwo. Miazga ma trzy warstwy: bogatokomórkową, następnie warstwę ubogokomórkową (strefa Weila), a jeszcze wyżej mamy warstwę odontoblastów, czyli komórek produkujących zębinę.
Miazga to ta część zęba, która odpowiada za jego odżywianie i dostarczanie tlenu. Jest to też miejsce, gdzie rejestrowane są bodźce bólowe i zagrożenia, na które miazga odpowiada różnymi procesami naprawczymi. Na przykład produkuje dodatkowe warstwy zębiny, aby ochronić żywą część zęba. Jeżeli do tej żywej tkanki dostaną się bakterie beztlenowe, zapoczątkowują proces gnilny. Naczynia krwionośne oraz komórki nerwowe ulegają rozpadowi. To jest właśnie zgorzel. Prowadzi do obumarcia zęba.
Zgorzel zęba - próchnica i atak bakterii beztlenowych
Próchnica zębów rozwija się w wyniku zaniedbań higienicznych powiązanych z dietą pełną cukrów. Jest chorobą zakaźną. Wywołują ją bakterie żyjące w płytce nazębnej. Są to pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus acidophilus) oraz paciorkowce (Streptococcus). Gdy bakterie znajdą pożywkę w postaci cukru, zaczynają się namnażać i nadgryzać szkliwo zęba. Dzieje się tak, ponieważ bakterie produkują kwas, mający zdolność rozpuszczania szkliwa. Jeżeli bakterie przegryzą się przez szkliwo i zębinę, docierają do komory zęba, w której znajduje się miazga. Bakterie wywołują tutaj zapalenie miazgi, która prowadzi do martwicy.
Teraz do miazgi mają też dostęp bakterie beztlenowe. Produktem ich metabolizmu są toksyny, wywołujące procesy gnilne miazgi, czyli zgorzel. W wyniku procesów chemicznych dochodzi do rozpadu miazgi i wytworzenia się takich związków jak: siarkowodór (odpowiada za gnilny zapach, dochodzący z zęba), kwasy organiczne, fenol, skatol i inne. Zgorzel może objąć jeden kanał w zębie lub kilka.
Bakterie dostają się do miazgi zęba poprzez ubytki w zębie, a także podczas plombowania. Mogą też zaatakować ząb, który jest zdrowy, docierając do miazgi zęba poprzez kanaliki zębinowe, w które łatwo wnikają. Zdarza się także, że bakterie powodują stan zapalny tkanek wokół zęba, wysiewając się poprzez otwór wierzchołkowy korzenia. Ząb jest wtedy wrażliwy na nacisk i boli przy nadgryzaniu.
Zgorzel zęba - objawy
Martwy ząb staje się matowy, a na szkliwie pojawiają się brunatno-czarne przebarwienia, korona zęba jest zazwyczaj przy tym zniszczona. Jakie jeszcze objawy towarzyszą zgorzeli zęba?
- silny ból, chociaż zgorzel niekiedy przebiega bezobjawowo, w ukryciu, a dolegliwości bólowe są już ostatnim sygnałem zmian w zębie
- ból przy nadgryzaniu i przy piciu gorących płynów
- nieprzyjemny zapach z ust (siarkowodór, czyli zapach zgniłych jaj)
- dziwny posmak w ustach
- uczucie rozpierania w zębie
Zgorzel zęba - leczenie, powikłania
Zgorzel zęba to stan, który wymaga leczenia kanałowego. Dentysta musi usunąć tę część zęba, która została zaatakowana przez próchnicę. Martwa miazga musi być wyciągnięta z zęba, a kanał zębowy zdezynfekowany. Następnie wkłada się do wnętrza środek bakteriobójczy i zakłada wypełnienie tymczasowe. Po kilkunastu dniach wymienia się je na wypełnienie stałe. Jeżeli jednak zgorzel tak zniszczyła ząb, że nie da się go już wyleczyć kanałowo, ząb musi zostać wyrwany.
Nieleczony ząb prowadzi do wielu powikłań, w tym do zapalenia okostnej, zniszczenia kości wokół zęba, zakażenia tkanek okołozębowych, ropnia zęba, a także ogólnego pogorszenia zdrowia, z gorączką i silnym bólem. Chore zęby to także zwiększone ryzyko rozwoju chorób serca, chorób reumatycznych, czy nawet wstrząsu septycznego w wyniku zakażenia krwi.
