Tympanoskleroza – przyczyny
Przyczyny choroby nie są do końca znane, jednak przypuszcza się, że proces tworzenia się złogów w uchu środkowym może wiązać się ze stanem zapalnym występującym przewlekle. Z tego względu ważne jest doprowadzanie leczenia zapalenia ucha do końca i ścisłe stosowanie się do zaleceń specjalisty. Tympanoskleroza może być spowodowana również mechanicznym urazem błony bębenkowej. Niektórzy są zdania, że schorzenie to może być wynikiem reakcji immunologicznej organizmu, na skutek której dochodzi do wysięku i odkładania się soli wapnia w obszarze ucha środkowego. Wśród innych możliwych przyczyn wymienia się takie choroby jak perlak czy miażdżyca.
Na skutek usztywnienia kosteczek słuchowych, ograniczenia ruchomości błony bębenkowej oraz przerostu nagromadzonych złogów w przebiegu tympanosklerozy może dojść do znacznego upośledzenia słuchu, a w skrajnych przypadkach nawet do całkowitej utraty słuchu.
Tympanoskleroza – objawy
Często choroba, zwłaszcza w początkowym stadium, przebiega bezobjawowo. Dzieje się tak zazwyczaj, gdy zwapnienie jest niewielkie i pojawia się jedynie w obszarze błony bębenkowej. W takim przypadku, gdy pacjent nie zgłasza się do lekarza z żadnymi problemami laryngologicznymi, tympanoskleroza jest wykrywana zazwyczaj przypadkowo, na przykład podczas badania mikroskopowego ucha albo wziernikowania ucha. Jeżeli choroba nie dawała żadnych objawów, a została wykryta podczas badania wykonywanego z innego powodu, prawdopodobnie tympanoskleroza jest pozostałością po przebytym dawniej zapaleniu ucha środkowego, po którym złogi nie zostały usunięte z błony bębenkowej.
Jeżeli choroba daje objawy, najczęściej jest to niedosłuch spowodowany usztywnieniem błony bębenkowej. Wówczas fale dźwiękowe, które docierają do błony bębenkowej (i w zdrowym uchu odkształcają ją powodując słyszenie efektów dźwiękowych) odbijają się od błony, która nie porusza się prawidłowo, jest pogrubiona i stwardniała. Na dalszym etapie schorzenia dochodzi do stopniowego obejmowania kosteczek słuchowych przez złogi tympanosklerozy. Wtedy dochodzi do usztywnienia kosteczek i stawów, a w skrajnych przypadkach nawet do stwardnienia kowadełka, młoteczka i strzemiączka. Usztywnienie tych części ucha skutkuje znacznym niedosłuchem, a czasami nawet całkowitą utratą słuchu. U niektórych pacjentów oprócz upośledzenia słuchu występują wycieki z ucha, szumy uszne lub inne wrażenia słuchowe, takie jak piszczenie czy dzwonienie.
Tympanoskleroza – diagnoza
Zdiagnozowanie schorzenia jest zazwyczaj bardzo proste. Aby rozpoznać tympanosklerozę wystarczy wykonać badanie mikroskopowe lub videootoskopowe ucha. Podczas takich badań tympanoskleroza jest widoczna na błonie bębenkowej jako białawe złogi występujące w postaci drobnych plamek na obszarze całej błony lub jako jedna duża zmiana. Zaawansowana forma tympanosklerozy, gdy zmianami objęte są również kosteczki słuchowe, może zostać wykryta jedynie podczas operacji, gdy dojdzie do otwarcia ucha środkowego.
Tympanoskleroza – leczenie
U pacjentów, którzy nie skarżą się na żadne objawy związane z tympanosklerozą, zaleca się jedynie obserwacje ucha i częste kontrole w celu wykluczenia ewentualnych powikłań. Jeśli tympanoskleroza doprowadziła do pogorszenia słuchu, a złogi nie są bardzo rozległe, zaleca się noszenie aparatu słuchowego. W przypadku zaawansowanej formy choroby, gdy złogi powodują uszkodzenie struktur występujących w uchu środkowym, konieczne jest leczenie operacyjne. Podczas operacji usuwa się złogi tympanosklerozy, oczyszcza się obszar ucha środkowego, uruchamia kosteczki słuchowe, a często również dokonuje rekonstrukcji błony bębenkowej. W wielu sytuacjach przeszczep błony bębenkowej nie jest prawidłowo przyjmowany lub dochodzi do ponownej perforacji, przez co konieczne jest powtórzenie zabiegu. Jeżeli mimo operacji nie udaje się uzyskać poprawy słuchu zaleca się stosowanie implantów słuchu.
W celu zapobiegania tympanosklerozie ważne jest odpowiednie dbanie o zdrowie uszu. Szczególną uwagę należy zwrócić na to, aby każda, nawet drobna infekcja ucha była leczona do końca, ponieważ niedoleczone infekcje mogą prowadzić do poważnych powikłań.
