Prozdrowotne działanie cynku zostało odkryte około pięciu tysięcy lat temu w Egipcie. Wówczas cynk w postaci proszku mieszano z różnymi płynami i stosowano na problemy skórne. W związku z tym uznaje się, że ten pierwiastek jest jednym z pierwszych, który znalazł zastosowanie w substancjach przeznaczonych do domowego leczenia.
Dziś wiadomo, że stosowanie cynku, zarówno jego związków organicznych, jak i nieorganicznych, jest jak najbardziej uzasadnione. Cynk wykazuje działanie:
Cynk wykorzystuje się przede wszystkim do wytwarzania maści cynkowej oraz pasty cynkowej, które działają gojąco i łagodząco. Ze względu na swoje właściwości, cynk jest stosowany nie tylko do produkcji preparatów leczniczych, ale również zasypek, pudrów i kremów przeciwsłonecznych z tak zwanym filtrem fizycznym, czyli takich, które powodują odbijanie się promieniowania słonecznego od skóry.
Maść cynkowa jest polecana przede wszystkim do stosowania na wszelkiego rodzaju stany zapalne skóry oraz otarcia. Może być stosowana u niemowląt jako środek łagodzący w przypadku silnego pieluszkowego zapalenia skóry, nawet gdy na skórze pojawiły się bąble wywołane zapaleniem.
Maść oraz pasta cynkowa, stosowane prawidłowo i zgodnie z przeznaczeniem, nie wywołują skutków niepożądanych. Co ważne, maść należy nakładać jedynie na obszary skóry, które są zmienione chorobowo. Substancja nałożona na zdrową skórę może powodować jej wysuszenie oraz podrażnienie. Preparatów zawierających cynk nie należy nakładać na silnie uszkodzoną skórę, a także na rany otwarte i takie, z których sączy się płyn. Maści nie powinny stosować osoby uczulone na tlenek cynku albo substancje pomocnicze występujące w danym specyfiku.
Preparatu, który ma w swoim składzie kwas salicylowy, nie należy stosować na uszkodzoną skórę, rany, a także na skórę owłosioną. Takich preparatów nie powinno się używać również u dzieci, które nie ukończyły drugiego roku życia. W przypadku stosowania innych preparatów leczniczych, należy zachować ostrożność, ponieważ na skutek wzajemnego oddziaływania maści cynkowej z innymi substancjami może dojść do podrażnienia skóry. Ostrożność powinny zachować także osoby cierpiące na astmę oskrzelową. Najlepiej, aby ci pacjenci stosowali preparaty zawierające cynk jedynie po konsultacji z lekarzem. Również kobiety w ciąży, karmiące piersią lub podejrzewające, że mogą być w ciąży, powinny przed zastosowaniem maści skonsultować się z lekarzem.
Cynk stosowany jest w kosmetykach oraz lekach w różnych postaciach. Najczęściej stosowany jest tlenek cynku w formie białego, bezwonnego proszku. Jest on nierozpuszczalny w wodzie ani w tłuszczach. Tlenek cynku miesza się z wodą albo tłuszczem, a po nałożeniu na skórę płyn szybko odparowuje pozostawiając na powierzchni skóry warstwę ochronną.
Najbardziej popularne są dwie formy preparatów zawierających cynk - maść cynkowa oraz pasta cynkowa. Pasta cynkowa zawiera około dwa razy więcej cynku i jest bardziej gęsta, przez co trudno się ją rozsmarowuje. Pastę stosuje się zazwyczaj punktowo, na drobne zmiany skórne, takie jak trądzik. Preparat wysusza zmiany i sprawia, że są one zdecydowanie mniej widoczne, już nawet kilka godzin po zastosowaniu. Najlepiej smarować wypryski na noc, ponieważ pasta nie wchłania się w skórę i zostawia białe ślady na odzieży. Preparat należy nakładać na skórę raz na dobę, gdyż zbyt częste nakładanie maści może powodować nadmierne wysuszenie skóry.
Zarówno maść, jak i pastę cynkową, po otwarciu można przechowywać maksymalnie przez 6 miesięcy w szczelnie zamkniętym opakowaniu, najlepiej w ciemnym miejscu i temperaturze nieprzekraczającej 25°C.
Maść oraz pasta cynkowa są doskonałymi preparatami do stosowania na zmiany trądzikowe. Przeciwtrądzikowe działanie maści cynkowej potęguje kwas salicylowy, który często jest dodawany do maści. Działa on wysuszająco, antybakteryjnie i ściągająco, co przyspiesza gojenie zmian skórnych. Ponadto, kwas salicylowy sprawia, że maść nadaje się idealnie jako preparat odkażający oraz łagodzący swędzenie i dyskomfort, który pojawia się na etapie gojenia się zmian trądzikowych.