Skala BIRADS służy do ujednolicenia opisu badań mammograficznych, USG piersi i (wykonywanego rzadziej) MRI klatki piersiowej. Dzięki temu lekarze mogą w łatwy sposób odczytać opisy badań. Na podstawie wyniku badania określonego według kryteriów skali BIRADS lekarz podejmuje decyzję dotyczącą dalszego postępowania.
Skala BIRADS - co oznaczają poszczególne kategorie?
Skala BIRADS ma pięć kategorii:
Kategoria 0 - oznacza wynik niepewny, wymaga dalszych badań. Lekarz powinien skierować pacjentkę na dalsze badania (np. biopsję), które pomogą ustalić jednoznaczną diagnozę.
Kategoria 1 - oznacza wynik prawidłowy, nie istnieje ryzyko wystąpienia nowotworu złośliwego.
Kategoria 2 - oznacza wystąpienie łagodnej zmiany w piersi, która nie jest niebezpieczna dla zdrowia. Lekarz może zalecić dalsze badania w celu potwierdzenia tej diagnozy.
Kategoria 3 - oznacza wystąpienie zmiany o charakterze łagodnym. Ryzyko złośliwości guza jest nie większe niż dwa procent. Lekarz zazwyczaj kieruje pacjentkę na kolejne badanie w ciągu sześciu miesięcy oraz ewentualnie dodatkowe badania (np. biopsję).
Kategoria 4 - oznacza zmianę podejrzaną, może być zarówno zmianą łagodną, jak i złośliwą. W związku z tym grupę podzielono na trzy podkategorie (tego podziału nie wykorzystuje się do opisu MRI piersi):
- 4a - zmiana ma niskie prawdopodobieństwo złośliwości,
- 4b - zmiana ma średnie prawdopodobieństwo złośliwości,
- 4c - zmiana ma wysokie prawdopodobieństwo złośliwości, lecz niejednoznaczne.
W przypadku kategorii 4 konieczna jest dalsza diagnostyka.
Kategoria 5 - oznacza wystąpienie zmiany o wysokim prawdopodobieństwie złośliwości. Ryzyko, iż mamy do czynienia z rakiem piersi, wynosi 95 procent i więcej.
Badania obrazowe piersi - na czym polegają?
Mammografia jest jednym z obrazowych badań piersi - do obrazowania wykorzystywane są promienie rentgenowskie. Jest to badanie profilaktyczne u kobiet po 50. roku życia, które znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia raka piersi - w ramach NFZ wykonywany jest u kobiet między 50. a 69. rokiem życia. Szczegóły programu dostępne są na stronie Ministerstwa Zdrowia w zakładce dotyczącej Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych.
U młodszych kobiet piersi są zbudowane gęściej i zrąb tkanki łącznej nie pozwala na stworzenie przejrzystego obrazu promieniom rentgenowskim, co nie daje skutecznego wyniku badania. Kobietom poniżej 35. roku życia zaleca się wykonywanie USG piersi. Później główną metodą diagnostyczną staje się mammografia, jednak ultrasonografia również jest wykonywana.
Do badań obrazowych piersi należy też MRI, czyli obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego. To również nieinwazyjna metoda badania za pomocą niegroźnego promieniowania jądrowego, dająca bardzo dokładne wyniki w formie obrazu przekroju tkanek na różnych płaszczyznach. Jest ono wykonywane najrzadziej, najczęściej, gdy zmiany w piersiach zostaną już stwierdzone w innych badaniach.
Przeczytaj także:
