Zespół policystycznych jajników to najczęstsza przyczyna niepłodności. Szacuje się, że z jego powodu cierpi nawet co piąta kobieta na świecie. Mimo tak powszechnego występowania, przyczyny tego schorzenia były dotąd nieznane.
Dzięki zespołowi Paolo Giacobiniego z Francuskiego Narodowego Instytutu Zdrowia i Badań Medycznych wiadomo już, że przyczyn tej choroby należy upatrywać już na etapie życia płodowego cierpiących na nią kobiet. Badacze twierdzą, że odpowiada za nią nadmierne narażenie w łonie matki na hormon zwany antymüllerowskim.
Jak doszli do takich wniosków? Najpierw odkryli, że ciężarne kobiety, które chorują na zespół policystycznych jajników mają aż o 30 proc. wyższy poziom wspomnianego hormonu niż wynosi norma.
Jako że sama choroba często występuje wśród kobiet w obrębie tej samej rodziny, naukowcy postanowili zbadać, czy ów brak równowagi hormonalnej w trakcie ciąży u matki może wywoływać to samo schorzenie również u córek.
Potwierdzenie
By to sprawdzić, wstrzyknęli dodatkową dawkę hormonu antymüllerowskiego ciężarnym myszom. Kiedy ich żeńskie potomstwo dorosło, okazało się, że wykazuje wiele oznak zespołu policystycznych jajników, w tym późniejsze dojrzewanie, rzadką owulację, opóźnienia w zachodzeniu w ciążę, a także mniejszą liczbę własnego potomstwa.
Dlaczego hormon antymüllerowski, a raczej jego "nadwyżka", ma takie działanie? Według francuskich naukowców wszystko wskazuje na to, że powoduje ona "nadmierną stymulację" komórek mózgowych, które z kolei podwyższają poziom testosteronu.
Ta wiedza wystarczyła badaczom, by odwrócić u myszy objawy choroby. Wykorzystali do tego Cetroreliks, czyli lek rutynowo stosowany w stymulacji jajników i leczeniu problemów z płodnością. Po kuracji tym środkiem wspomniane symptomy ustąpiły u gryzoni.
"Długo nie mogliśmy sobie z tym poradzić"
Eksperyment francuskich naukowców okazał się tak obiecujący, że już planują testy kliniczne z udziałem ochotniczek chorujących na zespół policystycznych jajników, którym również będzie podawany Cetroreliks. Mają się rozpocząć jeszcze w tym roku.
- To radykalnie nowy sposób myślenia o zespole policystycznych jajników, który otwiera cały szereg możliwości do dalszych badań - komentuje dla serwisu New Scientist prof. Robert Norman, który specjalizuje się w leczeniu tej choroby.
- Jeśli ta choroba jest faktycznie przekazywana z matki na córkę przez hormony jeszcze w łonie, to tłumaczy, dlaczego tak trudno było określić jakąkolwiek genetyczną przyczynę tego schorzenia - mówi. - Długo nie mogliśmy sobie z tym poradzić - dodaje.
Hormonalny paradoks
Jest jeszcze jedna kwestia, która przemawia za tym, że francuskim naukowcom faktycznie udało się rozwikłać "zagadkę" występowania zespołu policystycznych jajników. Według prof. Normana lekarze od lat obserwują, że cierpiące z jego powodu kobiety zachodzą w ciążę łatwiej w późniejszym wieku - między 30. a 40. rokiem życia.
Poziom hormonu antymüllerowskiego maleje z wiekiem i, paradoksalnie, zwykle sygnalizuje zmniejszenie płodności. Jednak u kobiet, u których jego poziom jest od początku wyższy, w tym samym czasie spada do "normalnego" poziomu. Dzięki temu tym z zespołem policystycznych jajników może być łatwiej zajść w ciążę.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku! >>
Zespół policystycznych jajników to zaburzenie hormonalne, które dotyka aż jedną na pięć kobiet na świecie. Trzy czwarte z nich ma problemy z zajściem w ciążę. Choroba charakteryzuje się wysokim poziomem testosteronu, pojawiającymi się torbielami (cystami - stąd właśnie nazwa "policystyczne jajniki") na jajnikach, nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi oraz problemami z regulacją poziomu cukru. Kobiety chorujące na zespół policystycznych jajników często skarżą się również na nadmierne owłosienie i mają problem z nadwagą.
CZYTAJ WIĘCEJ >> Zespół policystycznych jajników (PCOS) - przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Źródła: New Scientist, Nature.
Zobacz też:
