Schorzenie najczęściej dotyka mięśnie gładkie lub poprzecznie prążkowane. Atonia obejmuje przede wszystkim tkankę mięśniową w jelitach, pęcherzu moczowym, macicy lub naczyniach krwionośnych. Zanik lub zmniejszenie kurczliwości danego organu poważnie zaburza w jego funkcjonowaniu. Zaburzenie może wywołać m.in. zatrzymanie akcji porodowej (atonia macicy), ustanie perystaltyki jelit (atonia jelita). Może również poważnie zakłócić działanie układu wydalniczego (toniczne zaparcie stolca, atoniczny bezmocz).
Przyczyny występowania atonii dzieli się na dwie grupy:
Atonia bardzo często występuje przy zapaleniu otrzewnej oraz w mocno rozwiniętej niedrożności jelit. Objawy i leczenie schorzenia uzależnione jest od narządu, które zaatakowała choroba.
Atonia macicy zwana też niedowładem macicy, to stan w którym mięsień macicy niedostatecznie obkurczenia się po urodzeniu dziecka. W większości przypadków prowadzi to krwotoków. Postępowanie w takim przypadku polega na jak najszybszym pobudzeniu macicy do pracy, co również prowadzi do usunięcia pozostałości łożyska. Następnie hamuje się krwawienie.
Kiedy lekarz stwierdzi ryzyko niedowładu macicy, kobiecie podczas trzeciej fazy porodu podaje się środki farmakologiczne obkurczające mięsień macicy.
Niedowładem macicy jest zagrożona każda rodzącą, są jednak pewne ryzyka, które przyczyniają się do atonii macicy. Są to: