Dieta wątrobowa - co można jeść, a czego nie?

Wątroba jest częścią układu pokarmowego, ale również bierze udział w procesie termoregulacji, magazynuje żelazo oraz pomaga w usuwaniu toksyn. Z tego względu jej poprawna praca jest szalenie istotna, a jednocześnie narząd ten jest stale narażony na uszkodzenia. W niektórych przypadkach - gdy z wątrobą jest już źle, albo człowiek musi ją uchronić przed uszkodzeniem - konieczne jest zastosowanie odpowiedniej diety. Dieta wątrobowa - lekkostrawna, z ograniczeniem ilości tłuszczu - jest w takim wypadku niezbędna. Wiele osób nie wie jednak na czym dokładnie ona polega - co można jeść, a co jest zabronione? Jak wygląda przykładowy jadłospis?

Dieta wątrobowa - dla kogo?

Dieta wątrobowa jest odpowiednia nie tylko dla osób cierpiących na schorzenia wątroby, albo dla tych, którzy właśnie jakieś pokonali - dieta powinna być stosowana również wówczas, gdy żyje się w stresie i niezdrowo odżywia. Wątroba ciężko przechodzi podobne okresy, zatem warto zapewnić jej rekonwalescencję i pomóc w regeneracji.

Dieta wątrobowa polecana jest osobom, które:

  • cierpią na wirusowe zapalenie wątroby
  • chorują na przewlekłe zapalenie wątroby
  • mają marskość wątroby
  • wykryto u nich otłuszczenie wątroby
  • posiadają inne, szkodliwe dla wątroby przypadłości
  • cierpią na choroby trzustki, pęcherzyka żółciowego, albo dróg żółciowych
  • odżywiają się w niezdrowy sposób, głównie bazując na tłuszczach zwierzęcych
  • regularnie spożywają alkohol
  • prowadzą stresujący, intensywny tryb życia.

Jak widać, dieta wątrobowa jest zalecana nie tylko osobom chorym, ale i tym, którzy chcą się ustrzec podobnych chorób w przyszłości.

Dieta wątrobowa - co jeść?

Co powinien zrobić człowiek, któremu zalecona została dieta wątrobowa? Jadłospis warto ustalić w porozumieniu z lekarzem lub dietetykiem, którzy będą dbać o to, aby w menu chorego znalazło się wyłącznie to, co służy wątrobie. Na podstawie tych wytycznych można w sieci znaleźć mnóstwo ciekawych przepisów, które zapewnią różnorodność i dobry bilans diety.

Powinno się zjadać przede wszystkim te produkty, które są możliwie jak najmniej przetworzone. Zaleca się również spożywać dania gotowane (w wodzie lub na parze), albo duszone. Wszystko powinno być świeże - chora wątroba ma bowiem problem z usuwaniem toksyn z organizmu i lepiej poradzi sobie z lekkimi, świeżymi pokarmami. One same będą swoistą odtrutką dla niej. Unikać trzeba dań odgrzewanych - będą dodatkowym obciążeniem dla wątroby.

Jakie produkty są wyjątkowo zalecane przy diecie wątrobowej?

  • chude mięso (drób, cielęcina, chuda wołowina)
  • ryby morskie (łosoś, mintaj, morszczuk itp.)
  • chudy twaróg
  • mleko o niskiej zawartości tłuszczu lub mleko roślinne
  • pieczywo graham
  • płatki owsiane, orkiszowe lub jaglane
  • dojrzałe, lecz świeże (nie nadpsute) owoce oraz warzywa
  • mąka i mąka ziemniaczana
  • miód.

Dieta wątrobowa - czego unikać?

Przepisy diety wątrobowej powinny uwzględnić nie tylko zalecenia co do spożycia konkretnych pokarmów, lecz również przeciwwskazania do stosowania innych. I tak osoby pozostające na diecie wątrobowej powinny unikać między innymi:

  • alkoholu
  • jajek sadzonych i gotowanych na twardo (a w niektórych przypadkach całych żółtek)
  • warzyw kapustnych
  • nasion strączkowych
  • orzechów
  • tłustego mleka i tłustych wyrobów mlecznych
  • majonezu
  • tłustych zup (w tym przede wszystkim rosołu) oraz innych, podobnie tłustych potraw, na przykład frytek
  • kiełbasy i tłustego mięsa
  • napojów gazowanych
  • niedojrzałych lub przejrzałych owoców
  • świeżego chleba
  • słodyczy.

Na początkowym etapie diety pewną trudnością może być spamiętanie wszystkich zaleceń, dlatego warto powiesić kartkę ze stosownymi instrukcjami w widocznym miejscu w kuchni (na przykład na lodówce) i mieć ją przy sobie na zakupach.

Dieta wątrobowa - jadłospis na cały tydzień

Dobrze jest opracować sobie wcześniej plan żywienia - i w ten sposób działa wiele osób, bez względu na to na jaką dietę przechodzą.

Gdy komuś została zalecona dieta wątrobowa, jadłospis tygodniowy może wyglądać mniej więcej tak:

  1. Śniadanie: pieczywo graham z miodem, kasza manna na niskotłuszczowym mleku, pieczywo z chudym serkiem i pomidorami lub ogórkiem, pieczywo z chudym serem i ziołami (dozwolone są wszystkie), owsianka, płatki kukurydziane z chudym mlekiem.
  2. Obiad: zupa jarzynowa z lanymi kluskami, gotowane ziemniaki z zieloną sałatą i jogurtem naturalnym, gotowana marchewka i pulpety z cielęciny, kurczak gotowany na parze i sałatka ze świeżych warzyw, pierogi leniwe, dziczyzna z ziołami, zupa pomidorowa z lanym ciastem. Do picia warto przyszykować sok owocowy, wodę mineralną, albo kompot.
  3. Podwieczorek lub deser: Dozwolone są galaretki, budynie, kasza manna z owocami, biszkopt, keks itp.
  4. Kolacja: Może wyglądać podobnie jak śniadanie.

Dieta wątrobowa w ciąży

Wiele osób zastanawia się nad tym, czy dieta wątrobowa może być stosowana w ciąży - w końcu kobiety ciężarne również mogą narzekać na swoją wątrobę i również mogą preferować dania lekkostrawne. Okazuje się, że w niektórych przypadkach dieta wątrobowa jest w ciąży wręcz zalecana - jeśli pacjentka cierpi na cholestazę (pojawia się wtedy, gdy we krwi oraz w tkankach zwiększa się stężenie kwasów żółciowych). Cholestaza ciążowa nie jest niebezpieczna dla kobiety, jednak może być groźna dla dziecka - jest więc poważną komplikacją. Taką pacjentkę musi więc indywidualnie prowadzić lekarz - może okazać się konieczne pozostanie w szpitalu.

Dieta wątrobowa w ciąży wygląda tak samo, jak w każdym innym przypadku - należy zjadać potrawy lekkostrawne, a unikać przede wszystkim potraw tłustych.

To również może cię zainteresować:

Jak czytać i rozumieć próby wątrobowe (AlAT, AspAT)?

Cholestaza ciężarnych

Siedem rzeczy, które naprawdę warto zrobić dla wątroby, gdy chcesz o nią dbać

Pęcherzyk żółciowy na straży żółci. Budowa, funkcje i choroby pęcherzyka żółciowego

Więcej o: