MORFOLOGIA - ogólne badanie krwi

Morfologia to najbardziej podstawowe i najbardziej popularne badanie diagnostyczne. To zazwyczaj jej nieprawidłowy wynik stanowi jeden z pierwszych znaków ostrzegawczych. Specjaliści zachęcają do wykonywania kontrolnych morfologii przynajmniej raz w roku.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Standardowe badanie krwi trwa zazwyczaj kilka minut i ogranicza się do pobrania niewielkiej ilości krwi. Badanie nie wymaga specjalnych przygotowań, ważne jest jednak by przyjść do punktu poboru na czczo, najlepiej by od ostatniego posiłku minęło co najmniej osiem godzin. Pobrany jednorazowo materiał nie przekracza zazwyczaj 2 mililitrów.

Wynik MORFOLOGII - jak go odczytać?

Klasyczna morfologia podaje przede wszystkim poziom:

- WBC - białe krwinki, gdy jest ich za dużo można podejrzewać m.in. białaczkę , chorobę zakaźną, stan zapalny lub silny stres.

W przypadku gdy ich wartość jest poniżej normy mówi się o np. chorobie wątroby lub śledziony , zmianach w szpiku kostnym. Spadek białych krwinek bywa również skutkiem działania toksyny Czytaj także: WBC - normy

- RBC - czerwone krwinki, ich znaczny wzrost we krwi należy łączyć z chorobą płuc, wadą serca, zapaleniem otrzewnej lub przyjmowanymi lekami; znaczny spadek poziomu czerwonych krwinek najczęściej oznacza anemię, zmiany w szpiku kostnym, białaczkę bądź niedożywienie wynikające z niedoboru żelaza i witamin z grupy B .

Czytaj także: RBC - normy

- Hgb (Hb) - hemoglobina (transportuje tlen); wynik powyżej przyjętej normy to najczęściej skutek nadkrwistości, gdy jest jej za mało mówi się o anemii oraz przemęczeniu

Czytaj także: Hemoglobina

- Hct (hematokryt) - określa objętość erytrocytów do objętości pełnej krwi; wzrost hematokrytu występuje przy nadkrwistości, podnosi się także u osób po oparzeniach, ze stanem zapalnym, ostrą biegunką oraz przy nadmiernym poceniu się. Hct znacznie spada wraz z krwotokami, anemią z niedoboru żelaza, zmianami w wątrobie lub chorobie nowotworowej.

Czytaj także: Hematokryt

- MCV - to średnia objętość czerwonych krwinek; gdy wartość parametru jest powyżej normy w pierwszej kolejności pod uwagę bierze się rożne postaci anemii (przede wszystkim tę wynikającą z niedoboru żelaza , witaminy B12 lub kwasu foliowego), jeśli wskaźnik jest zbyt mały można podejrzewać talasemię, odwodnienie lub zaburzenie gospodarki wodno-elektrolitowej

- MCH - czyli średnia masa hemoglobiny obniża się przede wszystkim w przypadku niedokrwistości , zarówno tej wynikającej z niedoborów żelaza, jak i tej pojawiającej się wraz z chorobą nowotworową, chorobami przewlekłymi lub przy utracie dużej ilości krwi.

- MCHC - średnie stężenie hemoglobiny. Spadek należy łączyć z niedoborem żelaza, niedokrwistością wynikającą z nieprawidłowego działania hemu oraz z talasemią . Znaczny skok MCHC pojawia się wraz ze sferocytozą (powoduje zmianę kształtu krwinki i znacznie skraca ich przeżywalność), zaburzeniami wodno-elektrolitowymi oraz tzw. niedokrwistością hipochromiczną.

- PLT - płytki krwi, ich spadek może oznaczać trombocytopenię (małopłytkowość) lub zmiany w szpiku kostnym, znaczne przekroczenie należy łączyć z niedoborem żelaza, stanem zapalnym a także z ciążą.

Czytaj także: PLT

Zobacz wideo

- OB - odczyn Biernackiego, podwyższony wskaźnik OB. pojawia się w czasie miesiączki oraz u kobiet w ciąży, czasem wynika ze stanu zapalnego toczącego się organizmie (np. zapalenie płuc, wyrostek robaczkowy ); jeśli jest zbyt niski można podejrzewać chorobę układu krążenia, anemię bądź alergię.

Czytaj także: OB

- Ret - retikulocyty (niedojrzała postać czerwonej krwinki); ich wartość spada przy niedoborach m.in. żelaza, witaminy B12 czy chorobie nerek. Rośnie ponad normę w przypadku talasemii, nadkrwistości, krwotokach, a także przy niektórych nowotworach .

- Granulocyty obojętnochłonne (neutrofile, neutrocyty) - przekroczenie norm obserwuje się m.in. przy białaczce szpikowej, urazach, krwotokach; spadają przy niektórych chorobach zakaźnych czy wirusowych. Czytaj także: Neutrocyty

- Granulocyty kwasochłonne (eozynocyty) - podwyższony poziom wskazuje na chorobę alergiczną, hematologiczną, zakaźną lub pasożytniczą, a także na astmę oskrzelową i łuszczycę . Spadek eozynocytów pojawia się przy dużej aktywności fizycznej oraz u pacjentów z durem brzusznym.

Czytaj także: Granulocyty kwasochłonne (eozynocyty)

- Granulocyty zasadochłonne (bazofile) - jeśli są powyżej normy mogą wskazywać na białaczkę szpikową, niedoczynność tarczycy, zapalenie jelit, spadek ich wartości może oznaczać nadczynność tarczycy, gorączkę reumatoidalną, zapalenie płuc oraz duży stres.

Czytaj także: Granulocyty zasadochłonne (bazofile)

- Monocyty (MONO) - wzrost monocytów może wynikać z infekcji bakteryjnej, choroby układowej, wrzodziejącego zapalenia jelit, obniżenie ich poziomu wynika z infekcji lub przyjmowania niektórych leków, głównie glikortykosteroidów.

Czytaj także: Monocyty (MONO)

MORFOLOGIA: o czym trzeba pamiętać?

Jeśli przyjmujesz leki zażyj je jak co dzień popijając niewielką ilością wody. W przypadku gdy chorowałeś/chorowałaś na żółtaczkę lub jesteś zakażony/zakażona wirusem HIV musisz koniecznie poinformować o tym osobę wykonującą badanie.

To samo dotyczy przebytej mastektomii. Ma to szczególne znaczenie ponieważ z ręki i żyły znajdującej się po stronie po której usunięto pierś nie należy zakładać gumowych opasek oraz pobierać krwi.

Zobacz wideo

Czytaj także:

Rozmaz krwi

Czas protrombinowy

Badanie CRP

Anemia sierpowata

Choroba Vaqueza

Więcej o: