Odma op³ucna - objawy, diagnoza, leczenie

Nadmiar powietrza zgromadzony pomiêdzy dwoma warstwami op³ucnej mo¿e byæ bardzo niebezpieczny i wymaga natychmiastowej interwencji lekarza specjalisty. Odma op³ucna powstaje najczê¶ciej wskutek urazu, innego schorzenia lub jest uwarunkowania genetycznego.

Do³±cz do Zdrowia na Facebooku!

Op³ucna to cienka i b³yszcz±ca b³ona otaczaj±ca p³uca. Jej podstawowym zadaniem jest ochrona, zapewnienie odpowiedniego nawil¿enia, co znacznie u³atwia ich poruszanie w czasie oddychania. Op³ucna zbudowana jest z dwóch blaszek - ¶ciennej i trzewnej. Pierwsza z nich styka siê bezpo¶rednio z powiêzi± piersiow±, ¶ródpiersiem i przepon±. Druga ¶ci¶le przylega do p³uca i nazywana jest op³ucn± p³ucn±.

Obecno¶æ powietrza (lub innych gazów) w jamie op³ucnej to konsekwencja uszkodzenia mi±¿szu p³ucnego lub przedziurawienia ¶ciany klatki piersiowej. Medycyna dzieli odmy na:

- zamkniêt±

- otwart±

- zastawkow±

- samoistn±

- pourazow±

Odma zamkniêta to jednorazowe przedostanie siê powietrza do jamy op³ucnej. Zazwyczaj spowodowane jest pêkniêciem pêcherza, przebiciem ¶ciany klatki piersiowej przez ¿ebro lub cia³o obce (g³ównie w przypadku ma³ych dzieci). Dodatkowo dzieli siê j± na odmê ma³± i du¿±. Ma³a nie wymaga leczenia i ustêpuje samoistnie. Du¿a oznacza zapadniêcie blisko jednej czwartej p³uca i konieczne jest jego odbarczenie. Powietrze odci±ga siê poprzez nak³ucie lub wprowadzenie drenu.

Uszkodzenie ¶ciany klatki piersiowej i powsta³a w jego obrêbie rana stykaj±ca siê z jam± op³ucn± prowadzi do wzrostu ci¶nienia i zapadniêcia p³uca - to odma otwarta. Taka postaæ choroby wymaga natychmiastowej interwencji lekarza. Jej najbardziej charakterystycznym objawem jest tzw. oddech paradoksalny (opaczny). W czasie wdechu zdrowe p³uco zasysa powietrze nie tylko z tchawicy , a i z chorego p³uca, które wykonuje ruchy przeciwne do oddechowych. Analogicznie zachowuje siê w czasie wydechu, prowadz±c do nieprawid³owej wymiany gazowej. W jej leczeniu stosuje siê tzw. opatrunek Ashermana (rodzaj ja³owego opatrunku).

Odma zastawkowa lub prê¿na tworzy siê wskutek pêkniêcia niewielkiego fragmentu tkanki p³ucnej. Powsta³a tak niewielka przestrzeñ sprawia, ¿e gromadz±ce siê w niej powietrze znacznie podnosi panuj±ce w p³ucach ci¶nienie. Dalszy rozwój choroby prowadzi do ucisku zdrowego p³uca i znacznych problemów z oddychaniem.

Samoistna postaæ odmy pojawia siê z nieznanych przyczyn. Mo¿e byæ ona spowodowana pêkniêciem pêcherzyka, u osób starszych bardzo czêsto ³±czona jest z d³ugoletnim paleniem. U m³odszych pacjentów czasem rozwija siê wraz z zespo³em Marfana .

W przypadku odmy pourazowej np. silne uderzenie, ze wzglêdu na panuj±ce w p³ucach podci¶nienie powoduje przedostanie siê powietrza do jamy op³ucnej, co prowadzi do jej rozszerzenia i zapadniêcia p³uca.

Odma op³ucna objawy

Niezale¿nie od rodzaju odmy pacjenci skar¿± siê przede wszystkim na k³uj±cy ból w klatce piersiowej (po zajêtej stronie), czasem zdarza siê, ¿e promieniuje on do ramienia, szyi lub brzucha. Dodatkowo pojawiaj± siê duszno¶ci, suchy kaszel oraz omdlenia. Ogromna czê¶æ chorych czuje ogólne os³abienie. S± bladzi, maj± sp³ycony, przyspieszony oddech.

Odma op³ucna diagnoza i leczenie

Niepokoj±ce zmiany lekarz mo¿e stwierdziæ ju¿ w czasie os³uchiwania pacjenta (dudni±cy d¼wiêk). W przypadku niewielkich odm konieczne jest wykonanie badania obrazowego (RTG lub tomografia komputerowa tomografia komputerowa).

Postêpowanie w przypadku odmy zale¿ne jest od jej charakteru i rozleg³o¶ci zmian. Gdy zmiany s± du¿e niezbêdna jest operacja, odci±gniêcie powietrza i ponowne uszczelnienie op³ucnej. W pozosta³ych przypadkach stosuje siê farmakologiê.

Odma jest stanem zagra¿aj±cym ¿yciu, wraz z pojawieniem siê niepokoj±cych objawów nale¿y jak najszybciej skonsultowaæ siê z lekarzem.

Czytaj tak¿e:

Azbestoza (Pylica azbestowa) P³yn w jamie op³ucnej

Miêdzyb³oniak op³ucnej (¦ródb³oniak op³ucnej)

Wziernikowanie jamy op³ucnej

Warzywa i owoce chroni± przed rakiem p³uc