Artykuł jest częścią publikacji pochodzącej z nowej serii Biblioteki Gazety Wyborczej pt.: Wielka Encyklopedia Medyczna, którą nabyć można w Kulturalnym Sklepie lub w każdą środę w kiosku
Przyczyny
Dyskopatia typu zwyrodnieniowego dotyka zarówno tkankę łączną, jak i miękkie jądro. To ostatnie stopniowo staje się coraz cieńsze i przestaje spełniać swoją funkcję łagodzenia naprężeń między kręgami, które rozdziela. Następstwem tego jest niewłaściwa stymulacja pierścienia włókiennego, który w wielu miejscach może nawet popękać. Jeżeli odpowiednio wcześnie nie podejmie się działań, dysk ściera się i dwa kręgi za bardzo się do siebie zbliżają, powodując zmiany kostne, tworzenie się proliferacji tkanki kostnej oraz objawy artretyczne. Mimo że przyczyna przepukliny dyskowej jest prawie zawsze związana z czynnikami lub mechanizmami wywołanymi przez urazy (urazy kręgosłupa, gwałtowne ruchy), najczęściej struktura dysku zostaje zmieniona wcześniej przez nieprawidłowy rozwój i procesy zwyrodnieniowe (dystrofia, artroza).
Objawy
W przypadkach dyskopatii zwyrodnieniowych częstym objawem jest ból. Przy przepuklinach obraz kliniczny różni się w zależności od tego, którego odcinka kręgosłupa dotyczy. Przy przepuklinach odcinka szyjnego objawy nie zawsze pojawiają się w postaci ostrej, lecz mogą powstawać stopniowo. Najczęstsze dolegliwości to bóle karku, pleców i kończyn górnych, którym towarzyszą parestezje i ograniczenie ruchu dotkniętych urazem części ciała. Przepuklina odcinka piersiowego objawia się zazwyczaj kłującym bólem klatki piersiowej promieniującym wzdłuż żeber, który ma tendencję do powodowania kaszlu, kichania i ruchów oddechowych. W przypadku przepukliny dyskowej odcinka lędźwiowego objawy pojawiają się najczęściej gwałtownie: są to intensywne bóle na poziomie odcinka lędźwiowego, często towarzyszy im objaw ischiatyczny (ból w tylnej części uda) oraz zmniejszenie czucia w części, w której znajduje się uciskany nerw. Ból zwiększa się podczas ataków kaszlu, kichnięć, a zwłaszcza podczas poruszania odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa oraz dotkniętą urazem kończyną dolną.
Diagnoza
Zdiagnozowanie dyskopatii opiera się na charakterystyce bólu, rozwoju choroby (może doprowadzić do paraliżu) i badaniach specjalistycznych, jak radiografia, scyntygrafia, radiokulografia, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny.
Leczenie
Leczenie dyskopatii opiera się na odpoczynku i podawaniu leków przeciwzapalnych, przeciwreumatycznych i przeciwbólowych. Skuteczne może być zastosowanie gorsetu ortopedycznego, fizykoterapia, masaż mięśni i suche ciepło - od terapii piaskiem po piece Biera i terapię radarową. W przypadku przepukliny dyskowej jest możliwy zabieg chirurgiczny, polegający na usunięciu przepukliny, dający zazwyczaj dobre i utrzymujące się rezultaty.
