Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
W ludzkim ciele jest 20 typów białek uznawanych za kolagen. Dziś nauka potrafi przypisać znaczenie i funkcje jedynie połowie z nich. Za wytwarzanie kolagenu odpowiadają komórki tkanki łącznej, tzw. fibroblasty . W ciągu dnia u zdrowego człowieka powstaje ok. 10 gramów kolagenu. Aby mógł być syntezowany konieczna jest "stała" obecność witaminy C (jej niedobór może prowadzić do rozwoju szkorbutu - więcej o chorobie przeczytasz tutaj ). Co tak naprawdę "robi" i dlaczego jest nam tak bardzo potrzebny, a jego zbytnia utrata może mieć nieprzyjemne konsekwencje.
Kolagen jest białkiem, które stanowi podstawowy budulec kości (a także wszystkich struktur z którymi kości "współpracują", jak ścięgna czy stawy) oraz skóry. W pierwszym przypadku tworzy rodzaj delikatnej, ale bardzo mocnej siatki, po której swobodnie mogą "poruszać się" np. stawy. Jednocześnie zapewnia im odpowiednią stabilność i równowagę.
Wchodzący w skład skóry kolagen obok zachowania elastyczności i zdrowego wyglądu zapewnia jej ochronę przed bakteriami oraz szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Przyśpiesza gojenie i powstawanie blizn. Niestety włókna kolagenowe czy to w skórze, czy kościach nie żyją wiecznie. Im jesteśmy starsi tym mniejsza jest ich liczba (jego produkcja i wymiana jest uwarunkowana przez hormony m.in. tarczycy czy estrogeny). Proces ich obumieranie, a tym samym początek starzenia się organizmu zaczyna się po ukończeniu 25 roku. Pierwsze widoczne "zmiany" zazwyczaj dają o sobie znać i stają się widoczne po czterdziestce. Warto pamiętać, że wprawdzie nie można go zatrzymać to w pewnym stopniu można na niego wpłynąć m.in. zdrową dietą, aktywnością fizyczną (ta zbyt intensywna może przynieść odwrotny skutek) i odpowiednią troską o skórę .
Kolagen zapewnia także właściwe połączenia między tkankami, pokrywa także narządy i naczynia krwionośne zapewniając im prawidłowe ułożenie oraz ochronę przed uszkodzeniem.
Ubytek kolagenu ma niekorzystny wpływ przede wszystkim na kości. Utrata elastyczności sprawia, że stają się one bardziej narażone na urazy czy złamania. Układ kostny staje się nie tylko słabszy, ale znacznie dłużej się regeneruje. Jego brak sprzyja powstawaniu zmian zwyrodnieniowych czy rozwojowi stanu zapalnego w kręgosłupie czy stawach .
W przypadku osób starszych te dolegliwości mogą być szczególnie dokuczliwe. Na szczęście można w pewnym stopniu pobudzić chrząstki stawowe do produkcji kolagenu. Aby mogły one wytworzyć kolagen potrzebny jest ruch, dlatego odpowiednio dobrane i wykonywane systematyczne ćwiczenia, szczególnie u osób starszych nie tylko wzmocnią organizm, ale pozwolą zmniejszyć liczbę przyjmowanych środków przeciwbólowych.
Zanik kolagenu odbija się także na skórze. Brak białka sprawia, że traci ona sprężystość i młody wygląd, a na jej powierzchni tworzą się coraz głębsze zmarszczki. Dzięki szczególnej właściwości wypełniającej, kolagen stał się podstawowym składnikiem kremów o działaniu przeciwzmarszczkowym, znalazł także szerokie zastosowanie w medycynie estetycznej.
Skóra uboga w kolagen staje się bardziej podatna na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych (w tym różnego typu toksyn) i nie jest wstanie wystarczająco dobrze obronić się przed bakteriami.
Zbyt mała zawartość kolagenu w skórze pojawia się nie tylko za sprawą upływające czasu. Powstające na skórze rozstępy czy to w czasie ciąży czy u osób z nadwagą również wynikają ze zmniejszonej liczby włókien kolagenowych. Podobnie dzieje się z cellulitem, jednak jego obecność nie ma zawiązku z masą ciała oraz wagą i jest problemem zarówno szczupłych kobiet jak i tych o bardziej krągłych kształtach.
"Stężenie" kolagenu w organizmie ma bardzo duży wpływ na działanie układu odpornościowego. Dlaczego? Tkanka łączna pośredniczy w "produkcji" m.in. leukocytów i przeciwciała , czyli głównych i pierwszych obrońców organizmu gdy pojawi się groźba infekcji czy to wirusowej, czy bakteryjnej. Im jesteśmy starsi, tym mniej mamy kolagenu, a tym samym i tkanki łącznej. Te niedobory choć początkowo praktycznie niezauważalne z czasem zaczynają dawać się we znaki.
Zanik kolagenu to proces na, który nie mamy w zasadzie większego wpływu. Nie można go uzupełnić pożywieniem, jedyne czego można spróbować to suplementy diety wzbogacone o kolagen. Tu jednak należy zachować ostrożność i przed rozpoczęciem ich stosowania warto skonsultować się z lekarzem.
Koenzym Q10 - rewolucja nie tylko w kosmetyce
Witamina K - dla dobrej krzepliwości, mocnych kości i nie tylko