Wysypka - rodzaje, przyczyny i leczenie
Wysypka - rodzaje
Wysypki mo¿na podzieliæ na kilka grup, w zale¿no¶ci od przyjêtych kryteriów. Pierwszym kryterium podzia³u mo¿e byæ przyczyna wysypki. Wówczas wysypki dzieli siê na:
- alergiczne,
- towarzysz±ce innym chorobom,
- wywo³ane czynnikami zaka¼nymi.
Jako inne kryterium mo¿na przyj±æ wygl±d wysypki i charakter zmian skórnych. Pod tym wzglêdem wysypki dzieli siê na:
- grudkowe,
- plamiste,
- pêcherzykowe,
- mieszane.
Wysypki mo¿na podzieliæ równie¿ ze wzglêdu na czas utrzymywania siê zmian skórnych na szybko ustêpuj±ce, nazywane te¿ zwiewnymi, a tak¿e utrzymuj±ce siê na skórze przed d³u¿szy czas. Ostatnim kryterium podzia³u jest zasiêg wystêpowania zmian skórnych. Pod tym wzglêdem wyró¿nia siê wysypki uogólnione, czyli taki, w których zmiany wystêpuj± na ca³ym ciele, oraz zlokalizowane, w których zmiany skórne dotycz± jedynie okre¶lonych obszarów cia³a.
Wysypka - choroby, którym towarzysz± zmiany skórne
W wielu przypadkach zmiany skórne ró¿nego rodzaju pojawiaj± siê w przebiegu chorób o pod³o¿u wirusowym lub bakteryjnym. Najbardziej popularne choroby, którym towarzyszy wysypka to:
- Ró¿yczka - zmiany skórne wystêpuj± na ca³ym ciele w postaci drobnych plamek o bladoró¿owym kolorze. Czasami plamki s± wypuk³e, przypominaj±ce grudki, które mog± zlewaæ siê w wiêksze obszary,
- Odra - wysypka pojawia siê pocz±tkowo w okolicach za uszami, na twarzy, szyi, a pó¼niej równie¿ na tu³owiu i koñczynach. W pierwszym etapie zmiany maj± charakter plamek, nastêpnie grudek, a pó¼niej zlewaj± siê. Po wysypce mog± pozostawaæ ciemne przebarwienia, a skóra ³uszczy siê,
- Ospa wietrzna - zmiany skórne wystêpuj± na ca³ym tu³owiu w postaci plamek, które z czasem zmieniaj± siê w grudki, a pó¼niej pêcherzyki wype³nione p³ynem. Po wysypce tego typu na skórze pozostaj± przebarwienia,
- Pó³pasiec - zmiany skórne s± bolesne i swêdz±ce, wystêpuj± wzd³u¿ nerwów czuciowych w okolicy tu³owia, rzadziej na twarzy. Wysypka przyjmuje postaæ zaczerwienionych plamek u³o¿onych w pasmo,
- Rumieñ zaka¼ny - wysypka wystêpuje na zewnêtrznej stronie koñczyn, w okolicy tu³owia, po¶ladków oraz na twarzy, jest wielopostaciowa,
- Szkarlatyna - wysypka ma postaæ drobnych plamek zlewaj±cych siê w wiêksze, zaczerwienione skupiska. W miejscu zmian skóra jest szorstka.
Wysypka - sposoby leczenia
Ze wzglêdu na to, ¿e wysypka mo¿e mieæ ró¿ne przyczyny, nie ma jednego sposobu leczenia, który sprawdzi siê w przypadku wszystkich rodzajów zmian skórnych. Je¿eli wysypka utrzymuje siê przez d³u¿szy czas albo masz podejrzenia, ¿e jest zwi±zana z powa¿niejszym problemem zdrowotnym, koniecznie skonsultuj siê z lekarzem internist± lub dermatologiem. Je¿eli podejrzewasz alergiê, udaj siê do lekarza alergologa, który prawdopodobnie zleci wykonanie odpowiednich testów s³u¿±cych znalezieniu alergenu wywo³uj±cego wysypkê.
Je¿eli przyczyn± wysypki s± choroby, takie jak odra, ró¿yczka, ospa wietrzna, pó³pasiec, szkarlatyna czy inne choroby wirusowe albo bakteryjne, terapia powinna przede wszystkim leczyæ chorobê, której objawem s± zmiany skórne.
Je¿eli przyczyn± wysypki nie jest alergia ani choroby zaka¼ne, a pojawienie siê zmian skórnych jest zwi±zane na przyk³ad z podra¿nieniem skóry, przegrzaniem czy stresem, mo¿na zastosowaæ domowe metody leczenia, które maj± na celu z³agodzenie dyskomfortu zwi±zanego z wysypk±. Jedne z bardziej skutecznych metod to:
- Ok³ady z rumianku - wystarczy zaparzyæ rumianek, nas±czyæ naparem wacik kosmetyczny i przyk³adaæ go do skóry w miejscu wyst±pienia zmian,
- Ok³ady z aloesu - do wysuszonej albo dotkniêtej stanem zapalnym skóry mo¿na przyk³adaæ rozciêt± ³odygê aloesu,
- Kompresy z p³atków owsianych - kilka ³y¿ek p³atków owsianych nale¿y ugotowaæ w wodzie, tak aby powsta³a gêsta masa. Ostudzone p³atki najlepiej prze³o¿yæ do materia³u, na przyk³ad gazy i tak przygotowany ok³ad przyk³adaæ do skóry,
- K±piele z p³atkami owsianymi i sod± oczyszczon± - ³y¿kê sody oczyszczonej oraz p³atki owsiane nale¿y dodaæ do k±pieli i moczyæ czê¶æ cia³a, na której wystêpuj± zmiany skórne przez oko³o godzinê,
- Ok³ady z zimnej skórki arbuza - skórkê arbuza nale¿y w³o¿yæ na chwilê do lodówki, a gdy siê sch³odzi przy³o¿yæ do swêdz±cych lub zaczerwienionych miejsc.
-
Pani Magda: Jestem po szczepieniu pierwsz± dawk±. Nie rozumiem do koñca, dlaczego za³apa³am siê do grupy zero
-
Izrael: Pojedyncza dawka szczepionki na COVID-19 okaza³a siê mniej skuteczna ni¿ my¶leli¶my - twierdz± specjali¶ci
-
COVID-19: Dlaczego w pierwszej kolejno¶ci nale¿y szczepiæ starszych
-
Je¶li siê wahasz, czy szczepiæ siê przeciw COVID-19: fakty, które warto poznaæ
-
Kiedy mam szansê siê zaszczepiæ? Coraz trudniej o optymizm (stan na 22.01.2021)
- Powstaje maska, która mo¿e wykryæ SARS-CoV-2 w oddechu lub ¶linie u¿ytkownika
- Dzieci s± mniej podatne na COVID-19, ale zaka¿aj± czê¶ciej ni¿ doro¶li - potwierdzaj± du¿e badania
- Koronawirus wykryty w Afryce Po³udniowej. Mutacja, która niepokoi. Obawy co do skuteczno¶ci szczepionki
- COVID-19: Lek na zapalenie stawów tocilizumab - to by³y przedwczesne nadzieje
- 5G nie wywo³uje COVID-19, ale plotka rozprzestrzenia siê jak wirus