Bratek, czyli fiołek trójbarwny, to ziele rosnące prawie na całym świecie, nawet na Syberii. W Polsce dziko występuje na polach, przy drogach i na słonecznych zboczach. Bratek ma piękne fioletowo-żółte kwiatki. Stosowany jest przede wszystkim w medycynie naturalnej, ale też w kosmetyce, a nawet w kuchni – młode listki, pąki kwiatowe i świeże płatki bratków stanowią smaczny i dekoracyjny dodatek do sałatek oraz wykwintnych zup.
Surowcem zielarskim fiołka trójbarwnego są zarówno kwiaty, jak i liście. Zawierają one wysoko cenione w medycynie i kosmetologii związki:
- bioflawonoidy (rutozyd i kwercetynę, hesperydynę),
- śluzy,
- sole mineralne,
- garbniki,
- kwas salicylowy i salicylan metylu,
- witaminę C,
- kwasy organiczne,
- karotenoidy,
- saponiny,
- cukry,
- olejek eteryczny.
Fiołek trójbarwny leczy zmiany trądzikowe, goi podrażnienia skóry i oczu
Dzięki odtruwającym i przeciwzapalnym właściwościom fiołka polecany jest on nie tylko do walki z trądzikiem, ale też przy problemach wynikających z zaburzeń metabolizmu – wysypkach, łojotoku, egzemie, liszajach. Stosowany wewnętrznie – poprawia przemianę materii i oczyszcza organizm z toksyn, a jednocześnie używany zewnętrznie do okładów, kąpieli, przemywania – łagodzi skutki schorzeń skóry. Bratek sprawdza się również jako środek do płukania podrażnionego gardła. Napar z bratków jest doskonałym środkiem do przemywania oczu przy podrażnieniu spojówek, a kompresy z fiołka likwidują obrzęki i cienie pod oczami.
Fiołek trójbarwny obniża ciśnienie krwi i wzmacnia naczynia krwionośne
Substancje zawarte w kwiatach i liściach bratka poprawiają elastyczność ścianek naczyń krwionośnych i działają rozkurczowo. Wpływa to korzystnie na ciśnienie krwi, dlatego wykorzystujemy bratka do walki z nadciśnieniem. Bioflawonoidy uszczelniają i wzmacniają ściany naczyń włosowatych oraz ułatwiają przyswajanie witaminy C, która zmniejsza przepuszczalność naczynek.
Fiołek trójbarwny zmniejsza dolegliwości reumatyczne
Salicylany i flawonidy – substancje przeciwzapalne i przeciwbólowe zawarte w bratku – pomagają w leczeniu obolałych stawów i mięśni. Najlepiej jest jednocześnie pić herbatkę z fiołka trójbarwnego i stosować kompresy z odwaru.
Fiołek trójbarwny leczy drogi moczowe
Ze względu na silne działanie moczopędne i oczyszczające drogi moczowe z toksyn, napar z bratków polecany jest jako skuteczny środek przy leczeniu zapalenia pęcherza, kamicy nerkowej, zaburzeń pracy nerek czy też problemów z wydalaniem moczu.
Fiołek trójbarwny w walce z nadwagą i otyłością
Związki zawarte w fiołku pobudzają i poprawiają przemianę materii, oczyszczają organizm z toksyn, a śluzy zwiększają uczucie sytości, ułatwiając kontrolowanie apetytu. Dlatego ziele fiołka trójbarwnego jest tak cennym składnikiem preparatów wspomagających odchudzanie.
Fiołek trójbarwny oczyszcza górne drogi oddechowe
W leczeniu nieżytów górnych dróg oddechowych, spowodowanych zapaleniem oskrzeli, przeziębieniem, czy paleniem papierosów, picie naparu z bratka może być bardzo pomocne. Bratek ze względu na zawartość saponiny działa wykrztuśne i zwiększa wydzielanie śluzu.
Fiołek trójbarwny jest składnikiem wielu gotowych preparatów i mieszanek ziołowych. Oto niektóre z nich: degrosan, fito-mixVIII, acneflos, hemoroflos. Jest dostępny też jako zwykły susz i w formie herbatki.
