Trudno sobie wyobrazić, że ktoś, kto sobie coś złamał, zwichnął czy skręcił, nie odwiedzi lekarza. Przecież wówczas ból stopy uniemożliwia normalne funkcjonowanie. W przypadku stopy bywa jednak i tak, że poważne urazy śródstopia są odkrywane dopiero podczas badania rtg lub USG. Na pewnych odcinkach stopy nie dochodzi przecież do stałego "nacisku", "drażnienia" chorego miejsca. Stopa boli nie tylko od strony podeszwy, ale i "z góry", a jej struktury są ustawione warstwowo i dopiero długotrwały stan zapalny, bądź podrażnienia, są zauważalne. Problem tli się ukryty i w określonych sytuacjach ujawnia, czasem bardzo dotkliwie. To w końcu zmusza chorego do wizyty u lekarza. Na początek wystarczy ten pierwszego kontaktu (zresztą i tak to on kieruje do specjalistów), by wstępnie ocenić kierunki diagnostyczne.
Dołącz do serwisu Zdrowie na Facebooku!
Patrzysz i ...
Za głównych sprawców problemów ze stopami uważamy te łatwe do zaobserwowania: grzybicę , odciski, haluksy czy wrastające paznokcie. Chociaż potrafią solidnie dokuczyć i nie da się ich przegapić, niejednokrotnie sporo czasu musi minąć, nim zobaczy nas (i zmiany) lekarz. Preparaty bez recepty, domowe sposoby, przeczekanie: to częsta strategia. Bywa, że zadziała, jednak nie musi tak być. Przyczyna, która nas doprowadziła do dolegliwości (np. niewłaściwa higiena, patogeny, nieodpowiednie obuwie), nie musi zniknąć trwale. Mogą pojawić się powikłania, nawrót.
Nie musisz pędzić do lekarza, jeśli raz wrósł ci paznokieć po urazie, a po wymoczeniu w wodzie ustąpił. Taki, który wrósł naprawdę, może wyleczyć tylko chirurg. Uwaga, jakąkolwiek zmianę w obrębie stóp i paznokci osoba cierpiąca na cukrzycę musi zgłosić lekarzowi jak najszybciej.
Jeśli maść na odciski dostępna bez recepty pomaga, a ty doskonale wiesz, dlaczego się zrobiły (niewygodne buty na imprezie), też możesz o kłopocie zapomnieć. Z drugiej strony: nawracające, niepoddające się leczeniu problemy zawsze lepiej skonsultować z lekarzem. Nie tylko ulży, ale i podpowie, jak zapobiegać. Halluksy czasem wymagają zabiegu operacyjnego. Jeśli jednak odpowiednio wcześnie pójdziesz do lekarza, wystarczy leczenie zachowawcze. Czytaj o haluksach
Preparaty przeciwgrzybiczne to przede wszystkim profilaktyka. Skuteczne leczenie niejednokrotnie wymaga ustalenia, z jakim grzybem (i czy w ogóle z nim: stan zapalny mogą wywołać różne mikroby) mamy do czynienia i na jakie leki jest wrażliwy. Odpowiednie środki dostępne są na receptę. Więcej o grzybicy
Ból stopy, a choroba zwyrodnieniowa
Ze zdiagnozowaniem bólu stopy naprawdę spory problem mamy wtedy, gdy ból jest przewlekły, niejednokrotnie spowodowany "zużyciem", zwyrodnieniem, a przyczyny nie widać. Ponieważ dolegliwości niejednokrotnie narastają stopniowo, początkowo je bagatelizujemy. Szczególnie wtedy, gdy pojawiają się tylko w określonych okolicznościach. Wydaje się nam, że to nic nadzwyczajnego, gdy stopy dokuczają po biegu, długim marszu, wejściu po schodach. Warto jednak sobie zadać pytanie, czy nasze kłopoty są adekwatne do wysiłku, wieku, czy nie zaszły jednak niepokojące zmiany w organizmie.
Nawet niepozorna wąska stopa ma ciężką pracę do wykonania. Spójrzcie tylko, co musi dźwigać. Zasadniczo jest po to, by intensywnie pracować, ale i ona ma swoje granice wytrzymałości.
Powtarzające się urazy, choćby takie mikro, niezauważalne lub szybko zapomniane, nieodpowiednia pozycja ciała (szpilki, niewygodne obuwie, ale i schorzenia kręgosłupa, nieleczone płaskostopie ), nadwaga i otyłość, wreszcie proces starzenia i kiepska dieta - to wszystko sprawia, że stopy nie pracują "modelowo", zgodnie z planem.
Zaawansowana choroba zwyrodnieniowa stawów grozi niepełnosprawnością. Początkowo skuteczne jest leczenie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Często jednak utrzymanie oczekiwanych efektów kuracji jest zależne od usunięcia czynników sprzyjających problemom: trzeba schudnąć, trzeba się ruszać, korzystać z pomocy rehabilitanta i fizjoterapeuty. Głównym, optymalnym specjalistą, nadzorującym leczenie, jest zazwyczaj reumatolog .
Ból stopy: biegam - więc to chyba normalne?
Ból w stopie u biegacza nie jest niczym naturalnym (poza takim klasycznym, będącym efektem zmęczenia ). Lekceważ go, a z czasem pojawią się problemy w różnych stawach, a nawet kręgosłupie. Kłopot niekoniecznie idzie z góry na dół. Może być odwrotnie. Łagodzenie dolegliwości to sposób doraźny. Wskazana konsultacja ortopedyczna. Ból u sportowca może mieć wiele przyczyn, od banalnych (niewłaściwie dobrane obuwie) po poważniejsze (wady wrodzone, schorzenia układowe). Konsekwencje mogą okazać się poważne niezależnie od przyczyny.
Nie stawiaj diagnozy samodzielnie. Ból w okolicy palców mogą spowodować halluksy , ale i tzw. złamania zmęczeniowe (inaczej przewlekłe) palców. Tak, do złamań może dojść wyniku przeciążenia, nie tylko przy silnym, jednorazowym urazie. Fakt, do tak poważnych zmian zwykle dochodzi u sportowców wyczynowych, przeciążenia muszą być ogromne, urazy bardzo liczne. Z drugiej strony: gdy za bieganie biorą się osoby zupełnie nieprzygotowane, wciąż balansujące na granicy wytrzymałości organizmu lub z ukrytymi problemami zdrowotnymi (np. osteoporoza ), problem może się pojawić.
Gdy boli cię u podstawy palucha (największy palec stopy), a dolegliwościom towarzyszy obrzęk, zaczerwienienie, to może być tzw. paluch biegacza (kiedyś zwany darniowym), czyli kontuzja stawu śródstopno-paliczkowego, czasem wymagająca unieruchomienia stopy nawet na kilka tygodni.
Gdy boli śródstopie tylko lekarz odróżni czy to zwykłe przeciążenie, czy też nerwiak Mortona, metetersalgia i potrzebujesz operacji.
Ból pięty (lub stępu - bóle bywają promieniujące, dookoła stopy) równie dobrze może spowodować skręcenie, jak i stan zapalny rozcięgna podeszwowego, przeciążenie, ale i ostroga piętowa. Jeśli ból jest palący, piekący, to może być zespół kanału stępu. W tym przypadku także może być potrzebna pomoc chirurga.
Postaraj się starannie określić charakter bólu. To także pomaga w diagnozie. Gdy ból narasta powoli, najczęściej przyczyną jest stan zapalny. Gdy narasta szybko, możliwe złamanie, zablokowanie stawu , skręcenie...
Kiedy jednak czujesz, że nic złego się nie dzieje i jesteś zwyczajnie zmęczony, na ból stopy po treningu pomoże ciepła kąpiel z dodatkiem soli, bądź ziół, masaż i rezygnacja z niewygodnych butów, nie tylko na bieżni. Wąskie noski i obcasy szkodzą całemu rusztowaniu człowieka. Są naprawdę tylko na szczególne okazje.
Stopy to nie wszystko. Czytaj więcej o różnych kontuzjach biegaczy .
Ból stopy: od palucha po łuk
A ciebie boli i bez wysiłku fizycznego? Znowu przyczyn może być sporo..
Nadmierna ruchomość stawów, nieprawidłowa długość kości, uraz lub zapalenie ścięgna Achillesa objawiający się bólem stopy - to następne, częste przyczyny. Jeśli masz wrażenie, że wciąż nosisz w bucie "gorący kamyk" (tak często pacjenci opisują dolegliwość), to może być nerwiak... Lekarz podczas wywiadu potrzebuje wielu danych do układanki, by postawić diagnozę. Zarazem proste badania rtg i USG, ewentualnie rezonans magnetyczny, pozwalają na trafne, szybkie rozpoznanie. Oczywiście, pod warunkiem, że ból stopy , a nawet dręczące go konkretne choroby (np. zapalenie stawów) nie są tylko objawem zupełnie innego schorzenia. Bywa bowiem i tak.
Neuropatie i inne problemy odległe
Cukrzyca , choroba epidemiologiczna naszych czasów, często atakuje stopy. To ona może powodować ich neuralgie, bóle bez wyraźnej przyczyny. Zaawansowana i źle leczona cukrzyca powoduje powikłanie zwane stopą cukrzycową . U diabetyków nawet wrośnięty paznokieć, nieumiejętnie "leczony" (czyli samodzielnie, bez chirurga) może doprowadzić do bardzo groźnych konsekwencji, w tym amputacji stopy.
Cukrzyca może spowodować neuropatię obwodową, czyli zaburzenia czucia i unerwienia w stopie. Objawy to nie tylko ból, ale też mrowienie, pieczenie. Uwaga! Takie dolegliwości mogą też powodować inne problemy, w tym niedobory witamin (z grupy B), alkoholizm, choroby autoimmunologiczne, nowotwory hematologiczne... Czasem to skutek uboczny chemioterapii, a nawet stosowania antybiotyków. Ze stopami nie ma żartów.
Wszystko na ten temat:
Cukrzyca i jej groźne powikłania
Poza neuropatią, inne odległe lub ogólnoustrojowe choroby, które mogą objawiać się bólem stóp, to choćby: rwa kulszowa, dna moczanowa , schorzenia kręgosłupa (np. przepukliny, kręgozmyk).
