Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Mięsak: co to jest?
Mięsaki (łac. sarcoma) to pierwotne nowotwory złośliwe tkanki łącznej. Dzieli się je na mięsaki tkanek miękkich (MTM) i mięsaki kości. Mięsaki występują u dorosłych bardzo rzadko. To tylko 1% wszystkich nowotworów złośliwych. U dzieci ten odsetek jest o wiele wyższy - wynosi aż 20%. Zdecydowana większość mięsaków (90%) znajduje się w tkankach miękkich. Jedynie 10% przypadków mięsaka to nowotwory kości i tkanki chrzęstnej. Mięsaki zwykle nie dają przerzutów na węzły chłonne, jednak często rozprzestrzeniają się na narządy odległe, szczególnie płuca.
Mięsak kości: co to jest?
Mięsak kości to pierwotny nowotwór złośliwy tkanki kostnej i chrzęstnej. Najczęściej występujące mięsaki kości to:
- kostniakomięsak (mięsak kościopochodny, osteosarcoma) - wyróżnia się dwa najczęstsze przedziały wiekowe zachorowań: od okresu dojrzewania do 30. roku życia oraz w wieku 60-70 lat;
- chrzęstniakomięsak (chrzęstniak mięsakowy, chondrosarcoma) - zapadają na niego osoby między 30. a 60. rokiem życia bez względu na płeć;
- mięsak Ewinga (guz Ewinga, sarcoma Ewingi) - występuje głównie u dzieci, średni wiek rozpoznania choroby to 15 lat; na mięsaka Ewinga cierpi więcej chłopców niż dziewczynek.
Mięsak kości: objawy
Początkowo nowotwór nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Chorzy odczuwają ból w kości lub w pobliskim stawie. Ból pojawia się szczególnie w nocy. Czasem zarys kończyny ulega zniekształceniu przez obrzmienie lub guz.
Przy prawie połowie mięsaków kości występują objawy stanu zapalnego i gorączka. Chorzy skarżą się często także na zmniejszenie sprawności kończyny i przykurcze stawowe.
Bólu kości nie można lekceważyć. Często kojarzony jest on przez pacjentów z dawnym urazem, dorastaniem (tzw. bólami wzrostowymi) albo starczymi dolegliwościami. Możliwe, że to rzeczywiście przyczyny bólu i nic złego się nie dzieje - po prześwietleniu rentgenowskim lekarz powie, czy są powody do niepokoju.
Mięsak kości: przyczyny
Uszkodzenia mechaniczne najprawdopodobniej nie wpływają na rozwój mięsaków kości, lecz jedynie zwracają na nie uwagę (często dopiero po wypadku choremu robi się zdjęcie rentgenowskie i diagnozuje nowotwór; bywa, że kość łamie się przez patologiczne zmiany nowotworowe).
Nie wiadomo dokładnie, od czego zależy pojawienie się mięsaka kości. Można jednak wyróżnić czynniki ryzyka, czyli takie okoliczności, które podwyższają ryzyko zachorowania. Są to:
- wiek - przede wszystkim okres dojrzewania oraz piąta dekada życia;
- wzrost - dzieci wyższe od swoich rówieśników częściej niż one chorują na mięsaka kości;
- płeć - mięsak kości nieco częściej atakuje mężczyzn;
- wcześniejsza radioterapia;
- nowotwory łagodne tkanki kostnej i chrzęstnej;
- występowanie siatkówczaka (retinoblastomy) w rodzinie;
- choroba Pageta;
- zespół Li-Fraumeni;
- zespół Blooma;
- zespół Wernera (tzw. progeria);
- zespół Rothmunda-Thomsona.
Mięsak kości: diagnoza
Mięsak kości występuje rzadko, przez co wielu lekarzy może mieć problem z jego diagnozą. Wykrycie mięsaka we wczesnym stadium nie zdarza się często i zwykle jest przypadkowe.
Diagnozę można wystawić po rozmowie i zbadaniu pacjenta, badaniu RTG i analizie histopatologicznej (analizie materiału pobranego z chorego miejsca). Żeby doprecyzować wyniki, należy wykonać tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Zwykle przeprowadza się również tomografię lub RTG klatki piersiowej, ponieważ u prawie 1/5 pacjentów stwierdza się nie tylko mięsaka kości, lecz także jego przerzuty do płuc.
Biopsja, w trakcie której pobiera się fragmenty nowotworowej tkanki, umożliwia ocenę złośliwości raka oraz dokładniejsze zaplanowanie leczenia. Nie powinno się bez niej podejmować operacji mięsaka kości.
Mięsak kości: leczenie
Mięsak kości wymaga radykalnego leczenia. Co to znaczy? Trzeba jak najszybciej całkowicie usunąć ognisko pierwotne choroby oraz ewentualne przerzuty. Zwykle zaleca się pacjentowi leczenie skojarzone, czyli i operację, i chemio- lub radioterapię.
Na szczęście dziś większość operacji mięsaka kości odbywa się bez amputacji kończyny. Lekarze zmierzają nie tylko do całkowitego wycięcia nowotworu, lecz także do powtórnego usprawnienia chorego członka.
U chorych na mięsaka kości zwykle stosuje się chemioterapię przed operacją i po operacji. Większość odmian mięsaka kości nie reaguje na radioterapię; wyjątkiem jest guz Ewinga, którego można leczyć i chemioterapią, i radioterapią.
To także może cię zainteresować:
- Mięsak Kaposiego - objawy, diagnoza, leczenie
- Mięsak maziówkowy - rak złośliwy stawów
- Mięsak mieloblastyczny
Lekarze z Poznania opowiadają o operacji usunięcia mięsaka o wadze ponad 17 kilogramów
