Badanie densytometryczne (badanie gęstości kości)

Zmiany chorobowe w kościach mogą rozwijać się z różnych przyczyn. Zaburzenia hormonalne, choroba lub naturalny proces starzenia sprawiają, że zaczynają one tracić swoja gęstość, tym samym stają się podatne na złamania. Aby to sprawdzić oraz potwierdzić lub wykluczyć m.in. osteoporozę wykonuje się badanie densytometryczne.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Densytometria kości zalecana jest głównie paniom w okresie menopauzy (to one znajdują się w grupie największego ryzyka zachorowania na osteoporozę) oraz mężczyznom po andropauzie (po 70 roku życia). Wykonywane jest również przy sprawdzaniu przyczyn podatności na tzw. złamania osteoporotyczne (np. złamanie szyjki kości udowej), przy schorzeniach związanych z utratą masy kostnej (np. choroby reumatyczne , choroby nerek, zaburzenia hormonalne), a także w przypadku możliwości genetycznego obciążenia osteoporozą lub inną chorobą charakteryzującą się zanikiem masy kostnej.

Densytometria, czyli co?

To rodzaj badania pozwalającego określić gęstość mineralną kości i najczęściej wykonywane jest u pacjentów z podejrzeniem osteopenii oraz osteoporozy. Naświetlaniom, z wykorzystaniem promieni X o bardzo słabym natężeniu, najczęściej poddaje się jeden z trzech punktów szkieletu:

- odcinek kości udowej

- część lędźwiową kręgosłupa

- kość ramieniową (gdy nie jest możliwe naświetlenie ani kości udowej, ani kręgosłupa)

Jedynie w przypadku dzieci promieniowaniu poddaje się cały szkielet. Czasem do densytometrii kostnej wykorzystuje się tomograf komputerowy lub ultradźwięki.

Zmiany w strukturze kości ocenia się w oparciu o dwa wskaźniki widoczne na wykresie z badania. Pierwszy z nich -T to odchylenie od normy u kobiet między 20-29 rokiem życia (jego prawidłowa wartość to od + 1.0 do -1.0), drugi - Z to odchylenie dla tej samej płci oraz wieku i nie powinien być >0.

Jeśli wskaźnik T znajduje się w przedziale -1.0 do -2,5 podejrzewa się osteopenię, w przypadku gdy jest niższy niż -2,5 najczęściej oznacza osteoporozę. Jednak wzrost nie zawsze oznacza zanik masy kostnej. Może być on wyższy przy złamaniu trzonów kręgów, zaawansowanych zmianach zwyrodnieniowych, niektórych zmianach miażdżycowych lub zwapnieniu w obrębie więzadeł kręgosłupa.

Wartość drugiego czynnika mniejsza od zera potwierdza osteoporozę nie mającą związku z wiekiem i płcią pacjenta.

Jak wygląda badanie?

W czasie badania pacjent kładzie się na stole nad którym znajduje się aparat generujący promieniowanie rentgenowskie. Urządzenie połączone z komputerem, a na jego monitorze wyświetla się zarejestrowany obraz. Aby dobrze uwidocznić kręgosłup i umożliwić prawidłowe wykonanie zdjęcia badany powinien unieść i oprzeć nogi na specjalnie przygotowanym podeście. Dzięki spłaszczeniu miednicy i dolnej części kręgosłupa obraz jest bardziej wyraźny. Badanie jest zupełnie bezbolesne i trwa od 10 do 30 minut. Choć bezpieczne nie wykonuje się go u kobiet w ciąży , ponieważ nawet tak niewielka dawka promieniowania może być niebezpieczna dla płodu.

Jak się przygotować?

Densytometria nie wymaga żadnych szczególnych przygotowań. Jedynym zaleceniem jest zdjęcie wszelkiej biżuterii oraz metalowych przedmiotów lub elementów odzieży.

Czytaj także:

Gruźlica kości

Jersinioza

Jałowa martwica kości

Osteoporoza częściej prowadzi do niepełnosprawności, niż nowotwory

Osteoporoza, czyli jak dbać o kości