Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
W przeprowadzonej ankiecie tylko 32 proc. kobiet, w tym 45 proc. matek poprawnie odpowiedziało na pytanie o możliwość łączenia środków przeciwbólowych. Zrealizowane badania stały się punktem wyjścia do zapoczątkowania kampanii edukacyjnej "Wiedza nie boli", której głównym celem jest poprawa stanu wiedzy Polaków o lekach przeciwbólowych OTC, czyli tych dostępnych bez recepty.
W badaniu wzięły udział kobiety w wieku 20-40 lat, stosujące leki przeciwbólowe minimum raz w tygodniu oraz minimum raz w miesiącu. Ankieterzy przepytali także matki dzieci w wieku 0-12 lat, które w ostatnich 3 miesiącach co najmniej raz podały swojemu dziecku lek przeciwgorączkowy czy przeciwbólowy.
Na ból i chorobę
W czasie choroby lub kiedy dotyka nas naprawdę silny ból, mamy tendencję do zażywania znacznej ilości leków oraz mieszania ze sobą różnych dostępnych na rynku preparatów. W większości przypadków nasza wiedza na ten temat jest znikoma, a decyzje o wyborze środków przeciwbólowych podejmujemy bez konsultacji z farmaceutą, co może mieć poważne konsekwencje dla naszego zdrowia.
Dwa najłatwiej dostępne i najczęściej stosowane w lekach przeciwbólowych substancje to paracetamol oraz ibuprofen. Mimo że są do siebie bardzo podobne, to działają zupełnie inaczej. Paracetamol blokuje zlokalizowany w mózgu enzym (cyklooksygenezę 3) i odcina drogę impulsom bólowym, które wysyłane są do mózgu. W efekcie nie odbiera on informacji, że coś nas boli. Jeśli ból wiąże się ze stanem zapalnym (np. w przebiegu infekcji bakteryjnej), to po pewnym czasie od podania paracetamolu dolegliwość może powrócić, ponieważ nie została usunięta jej przyczyna.
Ibuprofen ma natomiast działanie obwodowe, co oznacza, że działa na "ognisko" bólu, usuwając jego możliwą przyczynę, czyli stan zapalny. Ta dodatkowa funkcja ibuprofenu jest niezwykle istotna, gdyż przyczyną bólu i gorączki często są stany zapalne i infekcje. Dodatkowo ibuprofen działa szybciej (już po 15 minutach) oraz dłużej (do 8 godzin) niż paracetamol (4-6 godzin). Znajomość tych różnic ma kluczowe znaczenie, zwłaszcza w przypadku zażywania kilku preparatów jednocześnie.
Co za dużo, to niezdrowo
Wprawdzie łączenie leków przeciwbólowych jest możliwe, a w niektórych przypadkach może nawet zwiększyć skuteczność walki z bólem. Jednak zestawianie ich na własną rękę może mieć opłakane skutki. Podstawową zasadą jest unikanie mieszania preparatów należących do jednej grupy, np. NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych), ponieważ może to zwiększać niekorzystne działanie na układ pokarmowy. Z tego powodu nie powinno się zażywać jednocześnie ibuprofenu i kwasu acetylosalicylowego czy naproksenu. Jeśli więc przyjmujemy ibuprofen, możemy także stosować paracetamol, który zalicza się do innej grupy leków. Powinniśmy zachować ostrożność także wtedy, gdy łączymy leki przeciwbólowe z lekami na przeziębienie. Często zawierają one tę samą substancję czynną, co może zwiększać ryzyko przedawkowania i nasilać działania niepożądane. - Lek powinien być dostosowany do konkretnego pacjenta, rodzaju bólu, stopnia jego nasilenia, chorób współistniejących oraz jednocześnie stosowanych leków - mówi dr hab. n. med. Monika Białecka.
Jeśli więc mamy jakiekolwiek wątpliwości dotyczące zażywania określonych leków oraz możliwości ich łączenia, powinniśmy skorzystać z porady lekarza lub farmaceuty. Tylko wtedy będziemy mieli pewność, że nasze leczenie jest nie tylko skuteczne, ale przede wszystkim bezpieczne dla naszego zdrowia.
Wiedza nie boli
Celem programu jest poprawa stanu wiedzy Polaków o lekach przeciwbólowych. Jednym z kluczowych obszarów programu jest bezpieczeństwo i poprawne stosowanie leków, a także różnice między tymi w postaci tabletek czy kapsułek. Dodatkowo zostaną poruszone tematy dotyczące różnic między lekami oryginalnymi a generycznymi. Kolejnym etapem kampanii będzie akcja edukacyjna skierowana przede wszystkim do rodziców. Broszury informacyjne będzie można znaleźć placówkach medycznych które przyłączyły się do akcji.
