Według ankiety przeprowadzonej w lipcu przez Millward Brown S.A wśród Polek - internautek w wieku 18-35 lat mieszkających w miastach, najbardziej popularną metodą antykoncepcji jest prezerwatywa, do której stosowania przyznaje się aż 61% respondentek. Tabletki hormonalne, stosunek przerywany oraz metody naturalne (kalendarzyk, pomiar temperatury) stosuje odpowiednio 38%, 26 % oraz 14% badanych.
Biorąc pod uwagę charakterystykę badanej grupy, trudno ocenić na ile uzyskane wyniki obrazują rzeczywiste zachowania i postawy wszystkich kobiet w kraju. Z pewnością za pozytywne można uznać korzystanie przez młode Polki z zabezpieczenia, jakim jest prezerwatywa. Oprócz dosyć wysokiej efektywności w zapobieganiu niechcianej ciąży, zgodnie z ocenami WHO oraz Polskiego Krajowego Centrum do spraw AIDS, w około 80-95% chroni ona także przed zarażeniem wirusem HIV (więcej na ten temat: Prezerwatywa bez tajemnic ).
Zastanawiający jest jednak fakt, iż aż 1/4 młodych Polek - internautek, mieszkających w miastach stosuje jako metodę antykoncepcyjną stosunek przerywany. Zgodnie z informacjami podanymi na stronie internetowej WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) metoda ta, jest oceniana nawet jako bardziej zawodna niż naturalne sposoby zapobiegania ciąży. Przy zwykłym (nie perfekcyjnym) stosowaniu jej skuteczność jest bowiem szacowana na 73%. Dla porównania skuteczność metod naturalnych oceniana jest na około 75%, prezerwatyw - 85%, natomiast tabletek hormonalnych - od 90 do 97% (w zależności od tego czy zawierają jeden, czy też zestaw dwóch hormonów).
Zawodność stosunku przerywanego jako sposobu zapobiegania ciąży wynika przede wszystkim z jego nieprawidłowego przebiegu. Jeśli bowiem jest on uprawiany poprawnie, jego skuteczność znaczne wzrasta (szacuje się, że nawet do około 96%). Niestety osiągnięcie takiej efektywności może się okazać niemożliwe. Jak bowiem wykazują najnowsze badania, wydzielina, która wydostaje się z prącia jeszcze przed wytryskiem (tzw. preejakulat) zawiera niekiedy znaczne ilości żywych i ruchliwych plemników, zdolnych do zapłodnienia jajeczka. Ponadto konieczność przerwania stosunku w kulminacyjnym momencie bywa źródłem silnego stresu zarówno dla mężczyzn, jak i ich partnerek, który z kolei może skutkować takimi problemami, jak oziębłość płciowa , anorgazmia czy impotencja .
Ponieważ skuteczność najczęściej wykorzystywanych przez Polki metod - w szczególności tabletek hormonalnych - zależy w dużej mierze od systematyczności ich stosowania, podczas ankiety pytano również respondentki o to, co w ich przypadku przyczynia się do braku dyscypliny w zabezpieczaniu się. Jak się okazało aż 34% kobiet uważa, że negatywny wpływ na sposób stosowania antykoncepcji i mniej staranne jej użytkowanie mają na przykład wakacje. Badanie pokazuje, iż 41% kobiet zetknęło się z sytuacją braku dyscypliny w stosowaniu antykoncepcji hormonalnej podczas wakacji, a co piąta kobieta nie zachowała jej osobiście.
"Letnie wyjazdy, zmiany w codziennym trybie dnia, większe rozluźnienie z pewnością mogą negatywnie wpływać na mniejszą staranność stosowania antykoncepcji. Jednak nieprawidłowe stosowanie wybranej przez kobietę (lub jej partnera) metody regulacji poczęć ma miejsce nie tylko podczas wakacji" - zwraca uwagę dr n. med. Jacek Tomaszewski z II Katedry i Kliniki Ginekologii UM w Lublinie.
"Dla przykładu, głównym czynnikiem wpływającym na zmniejszenie skuteczności hormonalnych metod antykoncepcji jest ich stosowanie niezgodnie z zaleceniami lekarza" - twierdzi specjalista. - "Najczęściej błędy popełniają użytkowniczki tabletek antykoncepcyjnych." Zdaniem dr Tomaszewskiego około 2/3 kobiet zapomina o przyjęciu jednej tabletki, natomiast ponad 20% pomija więcej niż jedną pigułkę w ciągu miesiąca. "Brak dyscypliny w przyjmowaniu tabletki jest przyczyną co piątej nieplanowanej ciąży" - dodaje ekspert (więcej na ten temat: Antykoncepcja nie zawsze skuteczna? ).
"Badanie (...) jednoznacznie wskazuje na potrzebę zintensyfikowania działań edukacyjnych dotyczących wiedzy na temat efektywności dostępnych metod regulacji poczęć wśród aktywnych seksualnie Polek" - komentuje dr Tomaszewski. - "Aż 95% respondentek oczekuje od wybranej przez siebie metody antykoncepcji najwyższej efektywności, ale zdecydowana większość z nich wybiera metody zawodne, obarczone wysokim ryzykiem niepowodzenia.
Wśród czterech najczęściej wskazywanych przez Polki metod regulacji poczęć, tylko dwuskładnikowa tabletka antykoncepcyjna zapewnia kobiecie faktyczną kontrolę nad swoją płodnością. Co ciekawe, niewiele kobiet wie o dostępności innych hormonalnych metod antykoncepcji, których mechanizm działania jest taki sam jak tabletki, ale efektywność - z uwagi na mniejsze ryzyko popełnienia błędu przez użytkowniczkę - jeszcze wyższa."
Dostępne od niedawna także i w naszym kraju nowoczesne metody antykoncepcji hormonalnej pozwalają jeszcze w większym stopniu zminimalizować ryzyko niepożądanej ciąży związane z jej niewłaściwym stosowaniem. Są to bowiem metody, które nie wymagają codziennego podawania leku.
Do takich "niecodziennych" metod antykoncepcji hormonalnej zalicza się pierścień dopochwowy stosowany raz w miesiącu, plaster przyklejany na skórę raz w tygodniu, zastrzyk hormonalny, który zabezpiecza na okres od jednego do trzech miesięcy, czy system wewnątrzmaciczny, który zakłada się raz na 5 lat.
W przypadku pierścienia i plastra - obie metody są stosowane przez kobietę samodzielnie i pozostają całkowicie pod jej kontrolą. Dwie ostatnie z wymienionych metod mają jednak pewne ograniczenia. "Obie są aplikowane przez lekarza, a wkładkę mogą stosować tylko kobiety, które rodziły" - podkreśla specjalista.
Dostępne aktualnie metody regulacji poczęć umożliwiają kobiecie wybór skutecznego i bezpiecznego sposobu zapobiegania nieplanowanej ciąży, z którym będzie czuła się komfortowo i bezpiecznie. Odpowiednią dla siebie metodę należy dobrać jednak wspólnie z lekarzem.
"Kobiety powinny aktywnie podchodzić do problematyki związanej z metodami regulacji poczęć - podkreśla dr Jacek Tomaszewski. - "Nie bójcie się zapytać swojego ginekologa o poradę antykoncepcyjną. Jestem przekonany, że wspólnie z nim dobierzecie metodę antykoncepcji odpowiednią dla siebie. Wybór ten jest zawsze indywidualizowany, w zależności od stanu zdrowia, potrzeb i stylu życia kobiety".
Osoby zainteresowane tematem nowoczesnych metod antykoncepcji mogą również porozmawiać o niej na stworzonym niedawno fanpage'u akcji "Wakacje na okrągło" . Na stronie, oprócz możliwości wymiany opinii, można znaleźć także filmy edukacyjne z udziałem blogerek, zawierające przegląd różnych metod antykoncepcji.
Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do Zdrowia na Facebooku!