Co to jest benzen?
Benzen jest najprostszym karbocyklicznym, obojętnym węglowodorem aromatycznym. To organiczny związek chemiczny z grupy arenów. Jest otrzymywany z ropy naftowej i smoły węglowej. Wiadomo o nim, że stanowi dobry rozpuszczalnik tłuszczy. Sam słabo rozpuszcza się w wodzie, natomiast dużo lepiej w rozpuszczalnikach organicznych. Spala się żółtym, kopcącym płomieniem, a produktami tej reakcji w powietrzu są woda i węgiel. Więcej informacji na temat tego, co to jest benzen, znajdziesz poniżej.
Benzen: wzór i inne informacje
Benzen wzór sumaryczny ma następujący: C6H6. Jego masa molowa wynosi 78,11 g/mol. Historia benzenu zaczyna się w 1825 roku, kiedy to został wyodrębniony przez znanego angielskiego fizyka i chemika Michaela Faradaya. Nazwę zaś zaproponował niemal dwadzieścia lat później Justus von Liebig, niemiecki chemik. Ważna rzecz, jeśli chodzi o benzen to zapach. Jest on charakterystyczny, często kojarzony ze stacjami benzynowymi. Ta specyficzna woń jest określana jako ostra i słodkawa.
Benzen i jego właściwości
Benzen - właściwości fizyczne:
- W temperaturze pokojowej oraz pod ciśnieniem atmosferycznym benzen jest cieczą;
- Temperatura topnienia benzenu wynosi 5,5°C;
- Temperatura wrzenia benzenu to 80,1°C;
- Benzen jest bezbarwny;
- Gęstość benzenu jest mniejsza od gęstości wody;
- Benzen nie rozpuszcza się w wodzie;
- Benzen ma budowę niepolarną.
Benzen – właściwości chemiczne:
- Benzen zapach ma charakterystyczny;
- Jest związkiem łatwopalnym;
- Jest trucizną o właściwościach rakotwórczych;
- Spala się żółtym płomieniem.
Benzen w powietrzu
Według prawa obowiązującego w Polsce - norma w zakresie benzenu wynosi 5 µg/m3 w powietrzu atmosferycznym i jest zgodna z dyrektywą CAFE. Jeśli chodzi o narażenie mieszkańców naszego kraju na negatywne skutki związane z wdychanie benzenu, nie ma się co martwić. Stężenie, jakie ma w naszym kraju benzen w powietrzu, jest nawet kilkukrotnie niższe niż dawki, które po badaniach naukowych wykazały negatywny wpływ na organizm.
Benzen: najczęstsze zastosowanie
Benzen zastosowanie znajduje głównie w przemyśle chemicznym. Jest stosowany jako substrat w syntezie organicznej. Wykorzystuje się go do ekstrakcji tłuszczów i olejów roślinnych. Jest także wysokoenergetycznym składnikiem benzyny silnikowej. Nitrobenzenu używa się do produkcji materiałów wybuchowych, np. TNT i stosowany jest, np. w minach przeciwpiechotnych.
Przemysł tworzyw sztucznych również używa benzenu. Alkilowany benzen tworzy etylobenzen, który jest substratem w procesie otrzymywania polistyrenu - ten natomiast wykorzystywany jest do produkcji styropianu.
Benzen: szkodliwość
Jaką ma benzen szkodliwość? Za duże stężenie benzenu prowadzi do zatrucia organizmu, a nawet przez swoje właściwości może powodować rozwój nowotworów. Najgroźniejsze dla nas jest powietrze zatrute benzenem, ponieważ to z taką jego formą spotykamy się najczęściej. Najbardziej narażone są osoby z dużych miast, mieszkające lub pracujące w okolicach zakładów przemysłowych. Długotrwałe narażenie na emisję benzenu może prowadzić do stałych problemów zdrowotnych.
Benzen: występowanie substancji
Benzen możemy znaleźć w powietrzu, wodzie i glebie. Jego największe ilości powstają w wyniku procesów przemysłowych, podczas przetwórstwa ropy naftowej i podczas spalania oleju i węgla. Szacuje się, że dziennie spożywamy około 5 μg benzenu w jedzeniu, a podczas jednej godziny na powietrzu w mieście, dostarczamy do organizmu około 20 μg tej substancji.
A oto produkty i sposób uwalniania benzenu:
- spaliny samochodów,
- dym papierosowy,
- detergenty,
- barwniki syntetyczne,
- styropian,
- śladowe ilości w wodzie pitnej (w Polsce dopuszczalnej do 1 μg/dm3)
- leki,
- środki owadobójcze,
- materiały wybuchowe.
