Ból gardła może być wywołany przez kilka czynników. Wirusy są główną przyczyną, stanowią aż 85 proc. wszystkich przypadków. Wirusy wywołujące bóle gardła to: adenowirusy, rynowirusy, koronawirusy, wirusy grypy i paragrypy.
Ostry, silny ból gardła to najczęściej objaw infekcji wirusowych związanych z przeziębieniem. Towarzyszy mu złe samopoczucie, ból głowy, podniesiona temperatura, nieżyt nosa i bóle mięśniowe. Po kilku dniach objawy te mijają i wracamy do formy.
Jeżeli ból gardła został spowodowany infekcją bakteryjną, objawy są mocniejsze i towarzyszy im nieprzyjemne ściekanie ropnej wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Bakterie najczęściej wywołujące ból gardła to: paciorkowiec beta-hemolizujący grupy A, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae i inne szczepy.
Ostry ból gardła towarzyszy także zapaleniu migdałków, ropniom okołomigdałkowym czy zagardłowym. Ból gardła pojawia się ponadto przy chorobach zakaźnych, takich jak odra, błonica, płonica, różyczka. Ból gardła jest również objawem choroby COVID-19.
Bolące gardło może być ponadto powikłaniem po kuracji antybiotykowej, objawiającym się grzybicznym zapaleniem błony śluzowej gardła.
Przewlekły ból gardła może być symptomem wielu chorób, takich jak:
- przewlekły nieżyt nosa i zatok
- skrzywienie przegrody nosa i inne deformacje, powodujące jego niedrożność
- awitaminozy
- choroby serca
- niedoczynność tarczycy
- niewydolność nerek
- cukrzyca
- alergie powodujące zmiany w obrębie śluzówki górnych dróg oddechowych
- przewlekłe zapalenie migdałków podniebiennych
Do bólu gardła przyczynia się także klimatyzacja, a właściwie niedbałość o jej stan techniczny. Klimatyzowane powietrze może nadmiernie wysuszać błony śluzowe, nie tylko zresztą gardła, ale także nosa i spojówek.
Za ból gardła mogą być także odpowiedzialne przyjmowane leki, na przykład te na nadciśnienie, gdyż ich skutkiem ubocznym jest uczucie suchości w gardle, a także kaszel i chrypka.
Czasem, chociaż dość rzadko, ból gardła spowodowany jest neuralgią nerwu językowo-gardłowego, zespołem Eagle'a i zespołem mięśniowo-powięziowym, powiązanym ze zwyrodnieniem kręgosłupa.
Zdarza się, że za bólem gardła i infekcjami stoją zęby i chore dziąsła, będące źródłem stanów zapalnych w organizmie.
Inna grupa schorzeń, wywołujących bóle i uczucie pieczenia w gardle, są choroby refluksowe oraz przepuklina rozworu przełykowego. Ból spowodowany jest stałym podrażnieniem gardła kwaśną zawartością żołądka.
Ból gardła - kiedy zgłosić się do lekarza
Ból gardła wywołany infekcją wirusową zwykle trwa od dwóch do siedmiu dni. Jeśli jednak nie ustępuje i towarzyszą mu poniższe objawy, koniecznie trzeba się zgłosić do lekarza. Oto sygnały alarmujące:
- ból trwa dłużej niż 7 dni
- gorączka wyższa niż 38 stopni Celsjusza
- trudności w oddychaniu lub ból podczas oddychania,
- kłopoty z połykaniem,
- ból stawów,
- bolesna lub sztywna szyja,
- ból ucha,
- krew w ślinie lub flegmie
UWAGA: Przewlekły, jednostronny ból gardła może być symptomem nowotworu gardła lub krtani.
Rak krtani atakuje przede wszystkim palących mężczyzn po 50. roku życia. Objawia się długotrwałą chrypką, przewlekłym bólem gardła przy połykaniu oraz powiększeniem węzłów chłonnych. Dochodzi do tego zmiana barwy głosu, uczucie obcego ciała w gardle, utrudnione przełykanie, nieprzyjemny zapach z ust. Towarzyszą mu utrata masy ciała, osłabienie, bladość skóry. Takie symptomy powinny nas skłonić do jak najszybszego skonsultowania się z lekarzem, ponieważ wcześnie wykryty rak zwiększa szanse na wyleczenie.
Bóle gardła - jak leczyć?
W leczenie bólu gardła stosuje się środki przeciwgorączkowe, łagodzące ból i kaszel, hamujące katar. Leki są dostępne w postaci tabletek, aerozoli lub syropów, tabletek do ssania. Antybiotyki stosuje się do leczenia infekcji wywołanej przez niektóre bakterie np. bakterię paciorkowca gardła. Niewskazane jest leczenie antybiotykami infekcji wirusowej.
Pomocniczo w leczeniu bólu gardła można zastosować kilka domowych sposobów. Są:
- Napary ziołowe: najlepiej wybrać lipę i babkę lancetowatą (dzięki sporej zawartości związków śluzowych działają osłaniająco, powlekająco i łagodząco. Właściwości przeciwzapalne ma szałwia lekarska i jeżówka, a także rozmaryn, rumianek, tymianek
- Syrop z cebuli: pokrojono cebulę zasypujemy cukrem, przykrywamy i odstawiamy w ciepłe miejsce.
- Płukanie gardła wodą z solą: w szklance ciepłej wody rozpuszczamy 1 łyżeczką soli. Gardło płuczemy kilka razy dziennie.
- Miód rozpuszczony w wodzie, najlepszy jest miód spadziowy z drzew iglastych. Ważne by nie rozpuszczać miodu we wrzątku, bo straci cenne właściwości. Wystarczy ciepła woda.
,
