Zasady refundacji leków
Zasady refundacji leków w Polsce reguluje Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych z późniejszymi zmianami. Ostatnie zmiany do tej ustawy wprowadzone były w 2017 roku. Według przepisów prawa, Ministerstwo Zdrowia ma za zadanie zapewnienie dostępu chorym do produktów leczniczych, a także zmniejszenie kosztów kuracji. Jednym z narzędzi, którym posługuje się Ministerstwo jest refundacja leków, wyrobów medycznych, a także środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Proces ten w Polsce opiera się na kilku zasadach.
Przede wszystkim, dostęp do refundowanych leków oraz innych produktów wymienionych w ustawie, mają osoby ubezpieczone i osoby, które mają prawo do świadczeń na podstawie innych uprawnień, a także nieubezpieczeni chorzy, którzy mają prawo do korzystania ze świadczeń na podstawie przepisów prawa międzynarodowego.
Listę leków refundowanych oraz poziom (procent) ich refundacji określa ministerstwo poprzez coroczne, oficjalne obwieszczenie Ministra Zdrowia, dostępne na stronie Ministerstwa oraz w Dzienniku Urzędowym.
Leki refundowane można zakupić w każdej aptece, która zawarła umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Zasada zmniejszenia kosztów leków polega na zwrocie tym aptekom kosztów refundacji przez NFZ. Farmaceuci zobowiązani są do poinformowania klientów o możliwości zakupu tańszego odpowiednika (leku refundowanego) środka, który zapisany jest na recepcie.
NFZ - refundacja leków dla osób powyżej 75 roku życia
Oprócz częściowej refundacji, od 2016 roku w Polsce funkcjonuje projekt 75+, który ma na celu zapewnienie dostępu do bezpłatnych, określonych leków dla osób powyżej 75 roku życia. Aby senior mógł otrzymać lek bezpłatnie, powinien spełniać następujące warunki:
- wiek powyżej 75 lat, weryfikowany poprzez numer PESEL
- odpowiednio wypełniona recepta - w polu uprawnień dodatkowych wpisana litera S
- zapisany lek znajduje się na liście bezpłatnych leków, obwieszczonej przez Ministerstwo Zdrowia
- schorzenie pacjenta musi znajdować się w zakresie wskazań, które obejmuje refundacja
Receptę na bezpłatne leki dla seniora może wystawić lekarz rodzinny lub pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej.
Wniosek o refundację leku
Niestety, pomimo tego, że lista leków refundowanych jest szeroka, z reguły nie znajdują się na niej leki na najcięższe schorzenia, które zwykle są najdroższe i często muszą być sprowadzane z zagranicy. Nie każdy jednak wie, że istnieje możliwość złożenia wniosku do Narodowego Funduszu Zdrowia o refundację danego leku. Procedura ubiegania się o zmniejszenie kosztów danego środka leczniczego jest skomplikowana, jednakże w wielu przypadkach skuteczna, wobec czego warto skorzystać z tej możliwości.
Aby złożyć wniosek o refundację leku, należy udać się do oddziału NFZ właściwego dla miejsca zamieszkania chorego. Wniosek o refundację leku powinien zawierać nazwę tego preparatu oraz dane osoby ubiegającej się o zmniejszenie kosztów. Oprócz tego dokumentu, osoba zainteresowana powinna dołączyć opinię lekarza prowadzącego, zawierającą wyjaśnienie, dlaczego dany lek jest potrzebny w kuracji. Trzecim dokumentem jest wielkość zapotrzebowania na dany lek, które musi być potwierdzone przez Ministra Zdrowia, a także lekarza z dziedziny medycy, która dotyczy chorego (np. w przypadku nowotworu - onkologa).
Refundacja leków - ile procent?
Wiele osób zastanawia się, co oznaczają procenty refundacji leków (30%, 50%), a także ryczałt (R) i dlaczego nie zawsze 50% oznacza dokładnie połowę ceny leku. Aby obliczyć wartość leku po procentowej refundacji, należy znać jego cenę wyjściową oraz limit finansowania, który ustalony jest przez Ministerstwo. Cena wyjściowa leku to cena oryginalna, zaś limit to pewna część ceny za lek, która nie podlega refundacji. Na przykład, jeżeli lek kosztuje 140 zł, a wartość do limitu finansowania wynosi 100 zł, to przy 50% refundacji, pacjent będzie płacił 50% z kwoty, która podlega refundacji (czyli 50 zł) oraz kwotę, która znajduje się powyżej limitu finansowania (40 zł), czyli w sumie 90 zł. Nie zawsze więc 50% wartość refundacji oznacza dokładną połowę ceny leku.
Ryczałt to zaś ustalona minimalna kwota (aktualnie wynosząca 3,2 zł) oraz dopłata za dany lek powyżej limitu finansowania.
