Empatia jest jedną z dwóch umiejętności zaliczanych do inteligencji emocjonalnej. Drugą jest asertywność. Nauka dzieli empatię na dwa rodzaje: empatię emocjonalną, która występuje, gdy umiemy wyobrazić sobie uczucia drugiego człowieka oraz empatię poznawczą, z którą mamy do czynienia, gdy umiemy odczytać sposób myślenia i odczuwania drugiej osoby.
Empatia – skąd się bierze i czym jest?
Empatię często mylimy ze współczuciem. Jednak pod terminem współczucie rozumiemy potocznie współodczuwanie czyjegoś trudnego położenia lub wyrażanie ubolewania z powodu cudzego cierpienia. Tymczasem empatia to rozpoznawanie, rozumienie i brak oceny wszelkich emocji, które odczuwa druga osoba. To również zdolność do dzielenia tego doświadczenia oraz umiejętność postawienia się w sytuacji innego człowieka. Nie chodzi przy tym o analizowanie danej sytuacji, racjonalizowanie jej czy komentowanie. To raczej przyjęcie cudzej perspektywy niż nakładanie swojej na sytuację innej osoby.
Empatia może być zarówno wrodzona, jak i nabyta. Czynnikami, które decydują o poziomie empatii są: predyspozycje genetyczne (empatię się dziedziczy), predyspozycje psychologiczne (wpływ rodziców i ich sposób wychowywania) oraz predyspozycje środowiskowe (empatia rośnie z wiekiem i rozwija się w procesie socjalizacji).
Empatia to umiejętność, a więc można się jej nauczyć. Większość dzieci już na bardzo wczesnych etapach rozwoju wykazuje znamiona empatii. Trzyletnie dziecko potrafi podać zabawkę koledze, który płacze. To nie oznacza, że rodzimy się i umieramy z taką samą "porcją" empatii. Ta zdolność rozwija się przez całe nasze życie i zmienia od wypływem różnego typu doświadczeń. Istnieje termin "dojrzałości empatycznej", który definiuje się jako umiejętność odnalezienia adekwatnego sposobu reakcji na przeżycia empatyczne. Tzn. nie reagujemy przesadnie, nie jesteśmy też obojętni na cudze emocje.
Empatia – dlaczego jest ważna?
U dzieci, które nie wykazują się dużym poziomem empatii, zalecane jest jej rozwijanie, np. poprzez opiekę nad zwierzętami. Dlaczego? Empatia jest potrzebna w budowaniu relacji międzyludzkich, ale też naszych relacji np. ze zwierzętami. Zwiększa nasze szanse na przetrwanie, ponieważ pozwala nam przewidywać reakcje innych osób. Empatia staje się też jedną z kluczowych kompetencji na rynku pracy.
Może cię też zainteresować:
